شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر اثربخشی فرایند انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران

۱٫ ۴٫ ۲٫ اهداف فرعی تحقیق

• • شناسایی عوامل مؤثر عامل انتقال در اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران

• • شناسایی عوامل مؤثر کانال انتقال در اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران

• • شناسایی عوامل مؤثر مورد انتقال در اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران

• • شناسایی عوامل مؤثر گیرنده انتقال در اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران

• شناسایی عوامل مؤثر محیط تقاضا در اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران

۱٫ ۵٫ فرضیات تحقیق

• • عامل انتقال بر اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران موثراست.

• • کانال انتقال بر اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران مؤثر است.

• • مورد انتقال بر اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران مؤثر است.

• • گیرنده انتقال بر اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران مؤثر است.

• محیط تقاضا بر اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران مؤثر است.

۱٫ ۶٫ سؤال‌‌های تحقیق

سؤال‌‌های اصلی و فرعی این تحقیق به شرح زیر می‌باشند.

۱٫ ۶٫ ۱٫ سوال اصلی تحقیق

عوامل مؤثر بر اثربخشی فرایند انتقال فناوری در حوزه صنایع لبنی تهران کدامند و اولویت بندی آن ها چگونه است؟

۱٫ ۶٫ ۲٫ سوالات فرعی تحقیق

• • عوامل مؤثر عامل انتقال بر اثربخشی انتقال تکنولوژی درحوزه صنایع لبنی تهران کدامند ؟

• • عوامل مؤثر کانال انتقال بر اثربخشی انتقال تکنولوژی درحوزه صنایع لبنی تهران کدامند ؟

• • عوامل مؤثر مورد انتقال بر اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران کدامند؟

• • عوامل مؤثر گیرنده انتقال بر اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران کدامند؟

• عوامل مؤثر محیط تقاضا بر اثربخشی انتقال تکنولوژی در حوزه صنایع لبنی تهران کدامند؟

۱٫ ۷٫ کلیات روش تحقیق

این تحقیق از منظر نوع استفاده، از نوع کاربردی و به لحاظ تقسیم‌بندی بر مبنای هدف، از نوع توصیفی- پیمایشی است. زیرا به دنبال بررسی، جستجو و کشف مؤلفه‌های تاثیرگذار بر اثربخشی فرایند انتقال فناوری بوده و به همین منظور از روش پیمایشی در آن استفاده شده است. در این تحقیق، پس از بررسی ادبیات موضوع، عوامل مؤثر بر اثربخشی فرایند انتقال فناوری به دست آمده و پس از انجام مطالعات تطبیقی و همچنین با بررسی ادبیات موضوع در این زمینه، الگوی مفهومی تحقیق تدوین گردید. بدین ترتیب به لحاظ تقسیم ­بندی بر اساس گردآوری داده ها و روش تحلیل، تحقیق از رویکرد کمی برخوردار می‌باشد که در این قسمت از پژوهش با ساخت پرسشنامه (حاصل از نتایج ادبیات تحقیق و نظرخواهی از خبرگان موضوع) و توزیع آن در میان نمونه آماری تحقیق که شامل تعدادی از کارشناسان شرکت های فعال در حوزه صنایع لبنی هستند، به جمع‌ آوری نتایج تحقیق و پس از آن بررسی و تحلیل نتایج با بهره گرفتن از آزمون های آماری مناسب اقدام گردیده است.

۱٫ ۸٫ قلمرو تحقیق

از لحاظ قلمرو مکانی و موضوعی باید اذعان داشت چون در این تحقیق به مطالعه شرکت های صنایع لبنی در تهران پرداخته می شود ، پس از این رو این تحقیق از لحاظ قلمرو مکانی در شهر تهران و از لحاظ قلمرو موضوعی در حوزه عوامل مؤثر بر اثر بخشی فرایند انتقال تکنولوژی در زمینه طراحی و تولید محصولات لبنی است. قلمرو زمانی این تحقیق نیز در یک بازه شش ماهه از اسفند ماه ۱۳۹۳ تا شهریور ۱۳۹۴ قرار دارد.

۱٫ ۹٫ سازماندهی پژوهش

پژوهش حاضر ‌به این صورت سازماندهی شده است که در فصل یک به کلیات تحقیق پرداخته می شود. در ادامه در فصل دوم، ادبیات مربوط به موضوع پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدای این فصل ‌در مورد صنعت لبنی و ضرورت توجه به انتقال فناوری و اثربخشی آن صحبت شده است. در ادامه مفاهیم فناوری و انتقال فناوری تشریح شده و مدل‌ها و فرایندهای انتقال فناوری ذکر گردیده و معیارهای اثربخشی آن ها نیز از ادبیات موضوع استخراج شده اند. در فصل سوم روش شناسی تحقیق تشریح گردیده است. فرایند اجرایی تحقیق ، جامعه آماری ، نحوه تعیین حجم نمونه آماری، روش های نمونه گیری، روش های گردآوری داده ها و روش های تعیین روایی و پایایی، ابزارهای گردآوری داده در این فصل بیان شده اند. سپس در فصل چهارم داده های جمع‌ آوری شده مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج و جداول مرتبط با آن ها آورده شده است و در نهایت در فصل پنجم با بهره گرفتن از نتایج حاصل از تحلیل داده ها به پرسش‌های اصلی و فرعی تحقیق پاسخ داده شده و توصیه هایی برای سیاستگذاران و فعالان این حوزه ارائه گردیده است.

۱٫ ۱۰٫ اهمیت صنعت لبنی کشور

با توجه به اینکه نتایج تحقیق حاضر می‌تواند در زمینه گسترش بازار های جهانی در بخش صنایع بهداشتی و شوینده توسط تولید کننده های ایرانی مورد استفاده قرار گیرد دارای اهمیت است. از سوی دیگر مدیران شرکت های تولید و بازرگانی را از وضعیت موجود صادرات و موانع موجود آگاه می‌سازد و عوامل کلیدی و مهم اثر گذار را شناسایی و رتبه بندی می‌کند قابل توجه است.

پس از شناسایی و رتبه بندی عوامل، تحلیل محتوایی عوامل راهکارهای موجود را نمایان خواهد نمود و قابل استفاده در تصمیم گیری دست اندرکاران می‌باشد.

۱-۶- اهداف تحقیق

هدف اصلی تحقیق شناسایی و رتبه بندی عوامل کلیدی اثر گذار بر صادرات در صنایع بهداشتی و شوینده است.

برای دست یابی به هدف اصلی اهداف فرعی به شرح زیر است:

مطالعه مبانی نظری تحقیق و مرور مدل‌های صادرات.

شناسایی عوامل اثر گذار بر صادرات در صنایع بهداشتی و شوینده بر اساس تحقیقات پیشین.

طراحی پرسشنامه و گردآوری داده های مربوط به شناسایی عوامل کلیدی از نظر صاحب‌نظران.

شناسایی معیارهای رتبه بندی موانع صادرات.

تعیین رتبه های ابعاد مختلف موانع صادرات بر اساس مدل الماس ملی پورتر.

شناسایی مهمترین مؤلفه های هر کدام از ابعاد موانع صادراتی در مدل.

تعیین رتبه بندی مؤلفه های هرکدام از ابعاد موانع صادراتی.

ارائه راهکارها و پیشنهادات مرتبط با نتایج.

۱-۷- تعاریف متغیرها

۱- صادرات: صادرات به صورت انتقال کالاها یا خدمات از مرزهای ملی که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم صورت می‌گیرد تعریف شده است(یانگ وهمکاران۱۹۹۲).

۲- مدل الماس ملی: شش گروه خصوصیات ملی در ایجاد مزیت رقابتی برای شرکت‌های یک کشور نقش اساسی دارند. این چهار خصیصه مدل الماس ملی را تشکیل می‌دهند.اگر این چهار عامل مشخص شده با هم ترکیب شوند می‌توانند موفقیت شرکت‌های موجود در یک کشور را در بازارهای بین‌المللی تضمین کنند. و در صورتی که این ۶ مورد دارای وضعیت مناسبی نباشند، به ‌عنوان موانع صادرات در یک کشور یا صنعت عمل می‌کنند و تأثیر منفی بر توسعه صادرات خواهند داشت(کیگان،۱۳۸۰).

۲-۱- مناسب بودن عوامل تولید: در ساده ترین شکل عوامل تولید عبارتند از: زمین،کار،منابع طبیعی،سرمایه وزیر ساختها. عواملی که دریک کشورایجاد می‌گردند نسبت به آنهایی که به صورت طبیعی وجود دارند از اهمیت بیشتری بر خوردارند. پنج عامل در تولید تاثیر ‌گذارند که عبارتنداز:منابع انسانی، منابع فیزیکی، منابع فنی وعلمی، منابع سرمایه ای و زیرساختها. مناسب بودن عوامل تولید از نظر کیفیت و هزینه بر صادرات تأثیر مثبت دارد اما برعکس اگر در یک صنعت شرایط عوامل تولید مناسب نباشد، می‌تواند به ‌عنوان مانع صادرات عمل نماید(قاسمی، ۱۳۹۱).

۲-۲- شرایط تقاضا: ماهیت تقاضا در یک کشور برای خدمات و کالاهای یک شرکت یا صنعت را بیان می‌کند. ماهیت تقاضا برای خدمات و کالاهای یک شرکت یا صنعت مهم هستند زیرا آن ها نرخ و ماهیت پیشرفت و نوآوری‌های شرکت‌ها راتعیین می‌کنند. این ها عواملی هستند که شرکت را برای رقابت در سطح جهان آماده می‌کنند. سه ویژگی تقاضا در یک کشور برای کسب مزیت رقابتی عبارتند از: ترکیب تقاضا درکشور، اندازه والگوی رشد تقاضا درکشور و ابزارهایی که توسط آن تقاضای کشور، خدمات و کالاها را به بازارهای خارجی هدایت می‌کند. اگر شرایط تقاضا در یک کشور به گونه ای نباشد که بتواند ساختار تقاضای بازارهای خارجی را منعکس کند و یا اگر نتواند به یک صنعت کمک نماید که توان رقابتی خود را افزایش دهد به عنوان مانع صادرات عمل خواهد کرد(قاسمی، ۱۳۹۱).

۲-۳- صنایع وابسته و پشتیبان: وجود صنایع رقابتی بین‌المللی در زمینه‌های وابسته یا جهت پشتیبانی مستقیم از سایر صنایع ممکن است به یک شرکت مزیت رقابتی اعطا کند. صنایع عرضه کننده محصولات رقابتی درسطح بین‌المللی داده های لازم رابه صنایع مرتبط عرضه می‌کنند که می‌تواند از لحاظ نوآوری‌های مرتبط با فناوری، قیمت و کیفیت باعث افزایش توان رقابت بین‌المللی شود. اما در صورتی که صنایع مرتبط و پشتیبان از وضعیت خوبی در راستای حمایت از صادرات برای یک صنعت خاص را دارا تباشد به ‌عنوان مانع صادراتی عمل می‌کند(توکلی و دهقانی، ۱۳۸۹).

۲-۴- استراتژی، ساختار و وضع رقابتی شرکت‌ها: به چگونگی ایجاد سازماندهی و مدیریت شرکت‌ها وهمچنین ماهیت رقابت داخلی در این صنایع اشاره دارد. اگر این متغیر دارای شرایط بهتری باشد تأثیر مثبت بر صادرات می‌گذارد اما اگر ضعف و وضعیت نامطلوب بر آن حاکم باشد می‌تواند به ‌عنوان موانع صادرات عمل کند(حسنقلی پور و همکاران، ۱۳۸۷).

۲-۵- اقدامات دولت: اقدامات دولت هم می‌تواند در راستای توسعه صادرات تأثیر گذار باشد و هم می‌تواند به ‌عنوان موانع صادراتی عمل کند. برخی از اقدامات دولت شامل موارد زیر است:

شرایط عوامل تأثیر پذیرفته از دولت به وسیله یارانه ها، سیاست‌های بازار سرمایه، سیاست‌های تحصیلی، کنترل‌های قیمتی و یارانه ها، سرمایه گذاری در ساختار عمومی و…

شرایط تقاضای داخلی شکل گرفته توسط دولت(ازطریق چینش قوانین بازار محلی، ویا به ‌عنوان خریدار اصلی در بازار محلی

صنایع مرتبط وپشتیبان تأثیر گرفته از دولت(ازطریق مقررات محیط فعالیت،تبلیغات وبازار ارتباطات)

استراتژی شرکت،ساختارو رقابت تأثیر پذیرفته از دولت(ازطریق مقررات بازار سرمایه، سیاست‌های مالیاتی وقوانین ضد تراست.

دولت همچنین بر کل نمودار رقابت پذیری از طریق سیاست‌های کلان اثر می‌گذارد.

۲-۶- رویدادهای شانسی و اتفاقی: این رویداد ها ممکن است شامل ابتکارات خاص، عدم پیوندهای فنی، عدم پیوند در هزینه های عواملی همچون شوکهای نفتی، انتقالهای معنی دار در بازارهای مالی جهانی یا نرخ‌های بهره، تقاضای منابع، تصمیمات سیاسی توسط دولت‌ها و جنگها یا بلایای طبیعی باشد. شوکهای تصادفی نیز می‌توانند بر محیط فعالیت تأثیرات خوبی داشته باشند و یا تأثیر منفی داشته باشند و به عنوان مانع صادرات نقش ایفا کنند(توکلی و دهقانی، ۱۳۸۹).

فصل دوم: ادبیات نظری و پیشینه پژوهش

ادبیات پژوهش

۲-۱- مقدمه

تقویت صادرات دارای مزایای مهمی بوده که تولید انبوه، تامین درآمد ارزی، افزایش اشتغال، بهبود کیفیت و کاهش قیمت محصولات تولیدی از آن جمله است. بدیهی است جهت بهره مندی هر چه بیشتر از مزایای صادرات در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی استفاده از الگوهای مناسب ضروری است. از جمله موارد مهم که با گستره موضوعی خود می‌تواند جهت حرکت صادرات را نشان دهد، عوامل موفقیت می‌باشند(صادقی و همکاران، ۱۳۹۱)

مفهوم سرمایه انسانی ناظر بر این واقعیت است که انسان ها در خود سرمایه گذاری می‌کنند .این کار به کمک ابزارهایی چون آموزش ،کارآموزی یا فعالیت هایی که بازده آتی فرد را از طریق افزایش درآمد مادام العمرش بالا می‌برد صورت می‌گیرد.در واقع سرمیه انسانی تلفیقی از ویژگی های ژنتیک،توانمندی های احراز شده ،مهارت ها و تجربه های کسب شده توسط فرد در طول زندگی است .

مفهوم سرمایه انسانی به معنای ترکیبی از انسان و سرمایه می‌باشد و از دیدگاه اقتصادی سرمایه به معنای عوامل تولید قابل استفاده برای ایجاد کالاها یا خدماتی است که به خودی خود به طرز قابل توجهی در فرایند تولید مصرف نمی شوند (بولدیزونی^[۳۸]، ۲۰۰۸). در سال های ۱۹۵۰، برخی از اقتصاد دانان کشف کردند که سرمایه گذاری بر روی سرمایه انسانی، عنصر اولیه برای افزایش دستمزد افراد در مقایسه با سایر اجزای ورودی مانند زمین، سرمایه مالی و نیروی کار می‌باشد (سالامون^[۳۹]، ۱۹۹۱)

بنیان مفهوم سرمایه انسانی مبتنی بر چیزی شبیه معلومات «دانش» و مهارت های سبک شده توسط فعالیت های آموزشی می‌باشد با فرض اینکه معلومات به طور گسترده سایر عوامل سرمایه انسانی از جمله مهارت، تجربه و شایستگی را در بر می‌گیرد (وان، ۲۰۰۹)

سرمایه انسانی در رابطه با محیط کار بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. بر طبق نظرات( لوکاس^[۴۰]،۱۹۸۸). یک مدل اقتصاد خرد نشان می‌دهد که سرمایه گذاری آموزشی برای کارکنان به نحو چشمگیری بر بهره وری آنان در محیط کار تأثیر گذار می‌باشد. در راستای این عقیده در رابطه با ارتقا بهره وری کارکنان بسیاری از محققان اهمیت آموزش و پرورش در زمینه سرمایه انسانی را مورد تأکید قرار دادند (وینکور و همکاران^[۴۱]، ۲۰۰۰)

با درک اهمیت سرمایه انسانی، بسیاری از کشورها برای سنجش کارایی و تأثیر سرمایه های انسانی خود در جهت درک شرایط فعلی خود و سپس اجرای روش های گوناگون برای ارتقا سرمایه انسانی تلاش نموده اند، ‌بنابرین‏ می توان تشخیص داد که سرمایه انسانی منبع مهمی از لحاظ ارائه سیاست های مختلف با توجه به منابع انسانی می‌باشد(وان، ۲۰۰۹)

سرمایه انسانی نیرویی است که در فرد فعال می شود،توان و امکان او را برای تولید کالا و خدمتی که موجب استغنا و رفاه وی در زندگی فردی و اجتماعی می‌گردد،افزایش می‌دهد .تفاوت گسترده بین سطح ظرفیت ها،ناشی از وجود تفاوت در کسب توانایی هاست که به سرمایه انسانی معروف است .مهمترین اختلاف بین کشورهای پیشرفته صنعتی و کشورهای کم درآمد ناشی از سرمایه انسانی است(متوسلی وآهنچیان،۱۳۸۱)

مفهوم سرمایه انسانی بیانگر این است که خصوصیات کیفی انسانی نوعی سرمایه است ،زیرا این خصوصیات می‌تواند به صورت منبع درامدهای بیشتر و یا اقناع و ارضای فراوان تر در آینده درآید.چنین سرمایه ای “انسانی” است چرا که جزیی از انسان را تشکیل می‌دهد(عماد زاده،۱۳۷۵) اساس نظریه سرمایه انسانی این است که علت تفاوت های درآمدی افراد به خاطر اختلاف در میزان بازدهی آن ها‌ است .امروزه نظریه سرمایه انسانی از مهمترین نظریه توزیع درآمد است.در این نظریه اختلاف ما بین درآمدها وابسته به میزان آموزشی است که در افراد سرمایه گذاری شده است .

نظریه پردازان سرمایه انسانی معتقدند که سرمایه انسانی به صورت مهارت ،دانش و تخصص در افراد تجسم یافته است .سطح تولیدات ،کیفیت خدمات و میزان درآمد را افزایش داده و بسیاری از تصمیمات آن ها را در کلیه زمینه‌های زندگی متاثر می‌سازد (قنادان،۱۳۸۷)

هنگامی که از تشکیل سرمایه انسانی صحبت می شود زمانی است که سرمایه گذاری های مالی (چه به صورت مخارج تحصیلی و چه به صورت فداکاری و هزینه فرصت از دست رفته) صورت پذیرفته تا تغییرات و تحولاتی در افعال و افکار فرد به وجود آورد .این تغییر و تحولات که در درون افراد متبلور شده و غیر قابل انفکاک می‌باشد آنان را قادر می‌سازد تا :

• کالاها و خدمات بیشتر و یا بهتری تولید کنند .

• درآمدهای پولی بالاتری به دست آورند .

• درآمدهای خود را عاقلانه تر مصرف کنند.

• از زندگی لذت بیشتری ببرند(عمادزاده،۱۳۷۵)

سرمایه انسانی مجموعه ای از دانش آشکار و ضمنی نیروی انسانی است که از طریق فرآیندهای آموزشی و عملی رسمی یا غیر رسمی سبک شده و در فعالیت های آن ها تجسم می‌یابد (رامیرز و همکاران^[۴۲]، ۲۰۰۷) چن می‌گوید که سرمایه انسانی، نمایانگر دانش ضمنی قرار گرفته در ذهن و افکار کارکنان است و به صورت ترکیبی از شایستگی ها، طرز فکر و خلاقیت کارکنان تعریف می شود (کوهن و کالمنکیس^[۴۳]،۲۰۰۷) سرمایه انسانی نشان دهنده موجودی، دانش افراد یک سازمان است ( بونتیس و همکاران^[۴۴]، ۲۰۰۲)

به باور پوتنام^[۴۵] سرمایه انسانی وابسته به توانایی‌های افراد است ( یداللهی و رضوی، ۱۳۹۱). سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی و سرمایه مالی محسوب نمی شود بلکه سرمایه انسانی به عنوان دانش، مهارت، خلاقیت و سلامت فرد تعریف شده است ( بکر و همکاران^[۴۶]، ۲۰۰۱)

سرمایه انسانی مجموع دانش و مهارت های جمع شده در نیروی انسانی یک سازمان ( خورشیدی و همکاران، ۱۳۹۰). سرمایه انسانی شامل توانمندی های ذهنی و فکری منابع انسانی سازمان می‌باشد. در این تعریف، منابع انسانی شامل آن بخش از کارکنان سازمان می شود که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در ایجاد ارزش افزوده مشارکت داشته و عملاً در جهت اهداف سازمانی در حرکت هستند و منشأ نوآوری، بهبود و بازسازی سازمان هستند ( استیوارت^[۴۷]، ۱۹۹۷)

سرمایه انسانی مهمترین دارایی یک سازمان و منبع خلاقیت و نوآوری است. در یک سازمان دارایی های دانش ضمنی کارکنان یکی از حیاتی ترین اجزایی است که بر عملکرد سازمان تأثیر بسزایی دارد و هم چنین سرمایه انسانی ترکیبی از دانش، مهارت، قدرت نواوری و توانایی افراد شرکت برای انجام وظایفشان و دربردارنده ارزش ها، فرهنگ و فلسفه شرکت ( زاهدی و لطفی زاده، ۱۳۸۶)

در نهایت( وودهال^[۴۸]،۲۰۰۱) در سال بیان نمود که سرمایه گذاری بر روی سرمایه انسانی مؤثرتر از سرمایه گذاری بر روی سرمایه فیزیکی می‌باشد و به واسطه سرمایه گذاری بر روی سرمایه انسانی می توان مهارت ها و دانش کسب شده ی فردی را به اسانی تبدیل به کالاها و خدمات معین نمود (وان^[۴۹]، ۲۰۰۹)

۲-۱۱ سنجش سرمایه انسانی

کارکنان، کاهش غیبت از کار، کاهش زمان انجام کار، تحصیلات مدیران، تحصیلات کارکنان، خطرپذیری مدیران، قابلیت مدیران برای حل مسأله، توانایی مدیران برای رهبری مدیران، افزایش شایستگی رهبری در مدیران، تمایل به انجام کار گروهی، شایستگی کارکنان، توانمندی کارکنان، شایستگی مدیران، توانمندی مدیران، ارتباط مطلوب کارکنان با یکدیگر، میزان دانش مدیران، میزان دانش کارکنان، مهارت کارکنان و مهارت مدیران (بزبورا و بیسکیس^[۵۰] ،۲۰۰۷)

۳ روش را برای سنجش سرمایه انسانی تعریف کردند: ( استیل و کولویسچانا ، ۲۰۰۴، به نقل از کردستانی، ۱۳۸۸).

۱) اندازه گیری فعالیت هایی که به سرمایه گذاری یا تشکیل سرمایه انسانی کمک می‌کند مانند کلاس های درس، آموزش ضمن خدمت

۲) اندازه گیری بازده سرمایه انسانی مانند شایستگی های فردی یا گروهی

• • مقصودی مجتبی (۱۳۸۸)، «چشم‌انداز ورود نفت به سازمان جهانی تجارت و تأثیر آن بر اقتصاد کشورهای نفتی خاورمیانه»، همایش بین‌المللی تحولات جدید ایران و جهان، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی. صص.۱۷-۱۶٫

• • نماگرهای اقتصادی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، شماره ۴۹، سه ماهه دوم سال ۱۳۸۶٫

• • نفت نیوز- پایگاه خبری تحلیلی نفت ایران و جهان

• • سایت شانا- شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی

• • منابع داخلی( کتب)

• • شیروی، عبدالحسین، مقاله «پروژه های ساخت، بهره برداری و انتقال» انتشارات دانشگاه مفید، ۱۳۸۱.

• • شیروی، عبدالحسین، کتاب نفت وگاز انتشارات سمت دانشگاه مفید، ۱۳۸۶٫

• • جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد اول، انتشارات میزان، ۱۳۸۵.

  

• • شیشه چیها، مجتبی، فرهنگ دو سویه اصطلاحات سازمان تجارت جهانی، مؤسسه‌ نشر قانون، مهر ماه ۱۳۸۶

• • فرد آر. دیوید، “مدیریت استراتژیک”، ترجمه دکتر علی پارسائیان و دکتر سید محمد اعرابی، دفتر پژوهش های فرهنگی، چاپ ششم، ۱۳۸۳٫

• • کاتوزیان ، ناصر ، قواعد عمومی قراردادها ، جلد اول ، انتشارات مدرس ، ۱۳۷۲

• سازمان جهانی تجارت: ساختار قواعد و موافقت نامه ها، مرکز مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی ۱۳۸۹

منابع خارجی

Article:

• • Chang.P, Lee.M (2011), »The WTO trade effect«, Journal of International Economics 85, PP. 53-71.

• • Agreements, Journal of World Trade, pp.524-525.

• Schrijver-1995, journal of immonogical method.

Books:

• • Bina Cyrus. Vo Minh, (2007), »OPEC in the Epoch of Globalization: An Event Study of Global Oil Prices«, Global Economy Journal, Volume 7, Issue 1.

• • Desta, Melaku Geboye (2003), The Organization of Petroleum Exporting Countries,the World Trade Organization, and Regional Trade

• • Finger, J.M., Hoekman, B., (1999), “Developing Countries and the New Trade Round: lessons from recent research”, The World Bank, Washington, mimeo.

• Gibbs, M. (2003). “Energy Services, Energy Policies and the Doha Agenda” in Energy and Environmental Services: Negotiating Objectives and Development Priorities. NCTAD. United Nations. New York. US. Geneva.Switzerland.

ABSTRACT

The issue of Iran’s accession to the WTO is one of the most important strategic and national issues of our country over the past decade that spends its genesis stages with adoption of our entering in 2005 and our observer membership in this international organization.The aim of this study was to investigate the accession of Iran to the WTO and its impacts on services related to the National Iranian Oil Company.According to the survey, it can be said that the oil has played a dominant role in the country’s economy and evidences suggested that this sector continues its dominance in performance of country’s economy in the foreseeable future, as well. In the examination of oil sector’s role in Iran’s economy,overall decline in foreign exchange earnings from the export of crude oil is causing unfavorable currency situation of country and thus, reduction of intermediated import, the loss of production and also reduction of capital imports and reduction in the capital.The recession of production and investment have unfavorable impacts on social welfare through increasing unemployment and thus, reducing income of a work on the one hand and reducing the supply of goods and services on the other.

Keywords: World Trade Organization, Iranian Oil National Company, Accession, Rules structure and agreement

مقررات برنامه چهارم و پنجم توسعه

قانون برنامه پنجم

بخش نفت و گاز

ماده ۱۲۵

الف- وزارت نفت مجاز است با ایجاد فضا و شرایط رقابتی، نسبت به صدور پروانه اکتشاف، توسعه و تولید مورد نیاز برای بهره برداری از حداکثر ظرفیتها برای توسعه میدانهای نفت و گاز و افزایش تولید صیانت شده با حفظ ظرفیت تولید سال ۱۳۸۹ تا سقف تولید اضافه روزانه یک میلیون بشکه نفت خام و دویست و پنچاه میلیون مترمکعب گاز طبیعی با اولویت میادین مشترک، با تأکید بر توسعه میدان گاز پارس جنوبی، پس از تصویب توجیه فنی و اقتصادی طرحها در شورای اقتصاد و درج قوانین بودجه سنواتی و نیز مبادله موافقتنامه با معاونت با بهره گرفتن از روش های زیر اقدام نماید:

1. 1. استفاده از انواع روش‌ها از روش های اکتشاف، توسعه، تولید در دوره زمانی معین در میادین نفت و گاز

1. 1. تبصره- شرایط اساسی این روش‌ها با حفظ حق مالکیت و اعمال تصرفانه مالکانه برای دولت در سال اول برنامه با پیشنهاد وزارت نفت تهیه و به تصویب شورای اقتصادی می‌رسد.

1. استفاده از روش بیع متقابل با رعایت اصول و شرایط موضوع بند (ب) ماده (۱۴) قانون برنامه چهارم توسعه

تبصره- وزارت نفت می‌تواند در طول برنامه نسبت به انعقاد قرارداد توسعه و تولید از کلیه میادین مشترک شناخته شده اقدام و تلاش لازم را به عمل آورد.

ب- دولت مکلف است بر مبنای سند چشم انداز بیست ساله کشور و سیاست‌های کلی نظام در بخش انرژی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری و با پشتوانه کامل کارشناسی “سند ملی راهبردی انرژی کشور” را به عنوان سند بالادستی بخش انرژی برای یک دوره زمانی بیست و پنج ساله ظرف حداکثر شش ماه پس از تصویب قانون برنامه تهیه و به تصویب مجلس شورای اسلامی برساند.

تبصره: وزراتخانه های نفت و نیرو موظف هستند با همکاری سایر دستگاه های اجرائی ذی ربط ” برنامه اجرائی طرح جامع انرژی کشور” را ظرف دوازده ماه پس از تصویب قانون سند ملی راهبرد انرژی کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران برسانند.

۱۱-۲- پیشرفت تحصیلی

قرن ۲۱ قرن دانایی و انقلاب اطلاعات است. یعنی تبدیل جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی و

امروزه ثروتمندترین کشورها و جوامع انسانی، آنهایی هستند که بیشترین دانش و آگاهی و

اطلاعات را در اختیار دارند و یقیناً راهبری آموزش و پرورش آینده به عهده فناوری اطلاعات و

خواهد بود(نوروزی و دیگران، ۱۳۸۷ ).

با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه های آموزش و برنامه درسی، مدیریت کلاس به

کلی متحول شد و با رویکردی پژوهش محور و دانش آموز محور انجام می پذیرد مسئولیت معلم

دیگر انباشتن و انتقال اطلاعات نیست، بلکه مسئولیت‌های گوناگونی بر عهده می‌گیرد و باید فردی

چند مهارتی باشد. الگوی بسته، محدود و متمرکز منابع آموزش و یادگیری سنتی هم به الگویی

باز، غیر متمرکز، نامحدود و بری از محدودیت های زمان و مکان تبدیل می شود و نتایج بسیار

راهبردی برای نظام آموزش و یادگیری را به ارمغان می آورد. مطالب درسی بر گرفته از فناوری،

ماهیتی چند بعدی و حرکتی داشته و طراحان آن رویکردی فرایند محور دارند نه محتوا محور.

در نگرش سنتی ‌به این موضوع، رویکرد معلم محوری اصل و اساس آموزش انسانی است. ولی در

نگرش نوین اساس تعلیم و تربیت بر پایه دانش آموز محوری بنا نهاده شده است(محمدی،۱۳۸۱).این که نظامهای مبتنی بر مواد به صورت تک محور در حال فرو پاشی است و روش های تربیتی

بر اساس بهره گیری از ارزش‌های متقابل یادگیری برحسب سیستم های ارتباطی نوین و چهارچوب

دیداری، شنیداری پی یافته، موضوعی غیر قابل انکار است. ناکار آمدی روش های سنتی آموزش در

عصر حاضر امری پذیرفته شده است و کاربرد فناوری‌های رایانه و اطلاعات جهت بهبود کمی و

کیفی فرایند آموزش اجتناب ناپذیر می‌باشد(یزدچی، ۱۳۸۵ ).

استفاده از فناوری‌های جدید در عرصه، آموزش و پرورش به طور اعم و پیشرفت تحصیلی به

طور اخص تغییرات مهمی در ماهیت یادگیری دانش آموزان به وجود می آورد و استفاده بهینه از

ظرفیت های این فناوری ها به یادگیری وسعت و غنای خاصی می بخشد(افضل نیا، ۱۳۸۷ ).

دنیای امروزه نقطه توجه خود را به یادگیری علوم روز معطوف ‌کرده‌است. لازمه تحقق اهداف

مراکز و مدارس، با توجه به دانش گسترده فناوری اطلاعاتی و ارتباطی امروز، بهره وری از تمام

امکانات و فناوری‌های غنی در دسترس است. استفاده از فناوری در انجام یادگیری جزء ضرورت

های اساسی است(تقوایی و زحمتکش، ۱۳۸۴ ).

پیشرفت تحصیلی یکی از ارکان مهم آموزشی است و طبعاً باید متناسب با عصر اطلاعات،

متحول شود. با بررسی آمار و اطلاعات موجود ‌در مورد میزان گسترش فناور ی اطلاعات و

در آموزش و پرورش کشورهای جهان در می یابیم که در بسیاری از کشورها از فاوا ارتباطات

جمله کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، برای تجهیز مدارس با امکانات گوناگون همچون

رایانه و اینترنت، برنامه های جامعی مدون شده است و دیر زمانی است که توجه خاصی به نقش

ابزارهای فن آوری اطلاعات در برنامه های درسی خود داشته اند و هزینه قابل توجهی را در امر

به کارگیری ابزارهای مناسب در آموزش صرف کرده‌اند. ابداع روش های جدید آموزشی، بهره

گیری از رایانه در کلاس‌های درس، بهره گیری از نرم افزارهای آموزشی و چند رسانه ای ها، بهره

گیری از اینترنت و پست الکترونیکی و… از پیامدهای نوین به کارگیری فناوری اطلاعات و

ارتباطات بوده است(ذوقی پور و غفاری، ۱۳۸۴ ).

انگیزش را می توان به عنوان نیروی محرک فعالیت‌های انسان و عامل جهت دهنده آن تعریف

کرد. انگیزش یا علاقه به یادگیری در حقیقت ترکیبی از چه چیزآموختن یا چرا آموختن است.

بدین معنی که چه چیز بیاموزیم تا آموختن آن برای ما سودمند و مطلوب باشد. بسیاری از

روانشناسان معتقدند که انگیزش مهمترین عامل مؤثر در کارایی و یادگیری است(سیف، ۱۳۷۶).

امروزه دانش آموزان در دنیای شنیداری، دیداری و جنبشی متولد می‌شوند، ‌بنابرین‏ تلاش

معلمان برای آموزش آنان با بهره گیری از روش‌ها و رسانه های آموزشی دوره گذشته بی نتیجه

خواهد بود یا چندان ثمره ای به همراه نخواهد داشت. لذا ضروری است که معلمان درباره فناوری

و رسانه های نوین آموزشی هم خوب بدانند و هم با نگرشی مثبت با آن برخورد کنند(تیلسون، ۲۰۰۴). ‌بنابرین‏، امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات جزئی جدایی ناپذیر از زندگی انسان ها شده است و از آنجایی که موجب انجام کارها به صورت کارآمدتر و با صرف هزینه و زمان کمتر می شود ضرورت و اهمیت فناوری های آموزشی به مثابه وسیله و زمینه برای ایجاد سواد اطلاعاتی و سواد فناوری بیش از پیش رخ می کند(پور قروقچی، ۱۳۸۶).

با توجه به اهمیت پیشرفت تحصیلی در فرایند تعلیم و تربیت و لزوم ارتقای کیفیت آموزش و

اتخاذ تمهیداتی برای به کارگیری این نوآوری ها در فرایند ،فاوا بهره گیری هر چه بهتر از پدیده

یاددهی و یادگیری بسیار حیاتی است. اهمیت این پژوهش در این است که از نتایج آن مدیران،

اساتید، روان شناسان، برنامه ریزان درسی، معلمان، والدین و همچنین دانش آموزان می‌توانند

استفاده نموده و مورد استفاده محققان و پژوهشگران بعدی قرار گیرد

۱۲-۲- یادآوری

اصطلاح حافظه مفهومی کلی دارد و به آن گروه از جریانات روانی که فرد را به ذخیره کردن تجارب و ادراکات و یادآوری مجدد آن ها قادر می‌سازد، اطلاق می‌شود. بر این اساس گفته می‌شود که حافظه سه مرحله دارد: رمز گردانی ، اندوزش و بازیاب. مقصود از رمز گردانی تبدیل اطلاعات فیزیکی به نوعی رمز قابل قبول برای حافظه است. اندوزش عبارت است از نگهداری اطلاعات رمزگردانی شده و بازیابی فرایندی است که از طریق آن اطلاعات به هنگام نیاز از حافظه فرا خوانده می‌شوند.

یادآوری مرحله مهمی در فرآیندهای مربوط به حافظه است در مراحل حافظه گفته می‌شود که رمزگردانی ، نگهداری و یادآوری سه مرحله اساسی حافظه هستند و هر چند هر کدام از این مراحل نقش و اهمیت ویژه خود را دارا هستند، مرحله یادآوری نیز به نوبه خود اهمیت و تاثیر فزاینده در زندگی روزمره فرد دارد. به طوری که تمام یادگیریهای ما بدون مرحله یادآوری هیچ معنی نخواهد داشت. به عبارتی تا زمانی که فرد نتواند آنچه را یاد گرفته مجددا یادآوری کند و در زمان مناسب مورد استفاده قرار دهد، تمام یادگیریها زائد و بی‌فایده خواهند بود. در این صورت ذهن و حافظه انسان مانند مخزنی خواهد بود که لحظه به لحظه مطالبی به آن افزوده می‌شود بدون آنکه کاربردی داشته باشند.

عوامل مؤثر بر فرایند یادآوری