با توجه به محدودیت­های ذکر شده، نحوه­ گزینش نمونه­ آماری نهایی ما در جدول زیر نمایش داده می­ شود:

جدول ۳-۱- نحوه انتخاب نمونه آماری بر اساس محدودیت‌های فوق

محدودیت ها

شرکت ها

شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تا پایان سال ۱۳۹۲

۴۹۶

شرکت های واسطه­گری مالی و بیمه­ای

۴۷

شرکت های که پایان سال مالی آن ها منتهی به اسفند ماه نیست

۱۲۶

شرکت های که بیش از چهار ماه وقفه عملیاتی داشته و یا در طی دوره تحقیق تغییر سال مالی داشتند.

۱۰۳

شرکت های که اطلاعات آن ها در دسترس نیست و یا از بورس حذف شده اند.

۷۵

شرکت های زیان ده

۴۹

شرکت های باقی مانده در نمونه آماری

۹۶

بر اساس معیارهای فوق، ۹۶ شرکت شناسایی گردید که همگی به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته خواهد شد. سپس کلیه­‌ اطلاعات مورد نیاز جهت انجام این پژوهش از بانک­های اطلاعاتی بورس اوراق بهادار تهران، نرم افزارهای ره­آورد نوین و تدبیر پرداز و نشریه­های بورس جمع ­آوری گردید. لازم به توضیح است که نمونه آماری در پژوهش حاضر، همان جامعه آماری ‌می‌باشد.

۳-۸- قلمرو تحقیق

قلمرو تحقیق حاضر از سه راستا تشکیل می‌گردد:

۳-۸-۱- قلمرو موضوعی

حوزه­ بحث و تحلیلِ موضوع این تحقیق، شامل بررسی رابطه­ بین نوسانات قیمت نفت و بازده غیرعادی سهام در بین شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ‌می‌باشد.

۳-۸-۲- قلمرو مکانی

چارچوب مکانی در این پژوهش، شامل شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ‌می‌باشد که سهام شرکت­های مذکور به طور مداوم در بورس اوراق بهادار تهران معامله شده باشند.

۳-۸-۳- قلمرو زمانی

افق زمانی تحقیق حاضر از ابتدای سال ‌۱۳۸۸ الی انتهای سال ۱۳۹۲ می‌باشد.

البته ذکر این نکته ضروری است که این زمان به عنوان مقطعی که پژوهشگر طی آن داده ها و اطلاعات مربوط به آن دوره را جمع‌ آوری ‌کرده‌است ذکر شده است. علت انتخاب دوره زمانی مذکور این است که دوره ۵ ساله به اندازه کافی برای با معنی شدن نتایج تحقیق، بلندمدت می‌باشد و اطلاعات و صورت‌های مالی شرکت‌های مورد بررسی در این ۵ سال در آرشیو بورس اوراق بهادار تهران موجود می‌باشد.

۳-۹- روش انجام پژوهش و روش گردآوری داده ها

این پژوهش کاربردی است. طرح پژوهش آن از نوع نیمه‌ تجربی و با بهره گرفتن از رویکرد پس‌ رویدادی (از طریق اطلاعات گذشته) است. از روش پس رویدادی زمانی استفاده می‌شود که پژوهش­گر پس از وقوع رویدادها به بررسی موضوع می‌پردازد، افزون بر این، امکان دست­کاری متغیرهای مستقل وجود ندارد (نمازی، ۱۳۷۹، ۳۵).

گردآوری داده های مورد نیاز پژوهش، یکی از مراحل اساسی آن است و به لحاظ اهمیت آن، باید به طور دقیق تعریف و مشخص شود. مرحله گردآوری داده ها، آغاز فرآیندی است که طی آن پژوهشگر یافته های می‌دانی و کتابخانه‌ای را گردآوری می‌کند و سپس به خلاصه­سازی یافته ها از طریق طبقه‌بندی و سپس تجزیه و تحلیل آن‌ ها می‌پردازد و فرضیه‌های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و در نهایت نتیجه ­گیری می‌کند و پاسخ مسئله پژوهش را به اتکای آن­ها می‌یابد. به عبارت دیگر، پژوهشگر به اتکای داده های گردآوری شده حقیقت را آن طور که هست کشف می‌کند. ‌بنابرین‏، اعتبار داده ها اهمیت بسیاری دارد، زیرا داده های غیر معتبر مانع از کشف حقیقت می‌گردد و مسئله و مجهول مورد نظر پژوهشگر به درستی معلوم نمی‌شود و یا تصویری انحرافی و ناصحیح از آن ارائه خواهد شد. برای حفظ اعتبار داده های گردآوری شده، پژوهشگر باید داده های صحیح را با دقت تمام گردآوری کند (حافظ نیا، ۱۳۸۵، ۱۶۲). در این پژوهش برای جمع‌ آوری داده ها و اطلاعات، از روش کتابخانه‌ای استفاده می‌شود. در بخش کتابخانه‌ای، مبانی نظری پژوهش از کتب و مجلات تخصصی فارسی و لاتین گردآوری می‌شود و داده ­های پژوهش از طریق جمع‌ آوری داده های شرکت‌های نمونه با مراجعه به صورت‌‌های مالی، یادداشت‌های توضیحی، گزارش‌های هفتگی و ماهنامه بورس اوراق بهادار و با بهره گرفتن از نرم افزارهای ره­آورد نوین و تدبیر پرداز انجام می‌شود.

۳-۱۰- روش­های تجزیه و تحلیل آماری و آزمون فرضیه ­ها

آمار مجموعه ­ای از فنون یا روش‌های ریاضی برای جمع ­آوری، تنظیم، تعبیر و تفسیر داده­هاست که به دلیل استفاده از داده ­های کمی در تحقیق، آمار ابزار اساسی جهت اندازه ­گیری و ارزشیابی تحقیق است (آذر و مومنی، ۱۳۷۹). چنانچه هدف تحقیق فقط بررسی رابطه متغیر وابسته با متغیر (متغیرهای) مستقل باشد، می‌توان با محاسبه ضریب همبستگی، درجه وابستگی و ارتباط بین دو یا چند متغیر را مشخص ساخت. در این تجزیه و تحلیل نمی­ توان رابطه علت و معلولی ‌در مورد متغیرها را استنتاج نمود. ضریب همبستگی فقط میزان ارتباط بین دو متغیر وابسته و متغیر (متغیرهای) مستقل و بالعکس آن را مشخص می­ کند.

در صورتی که علاوه بر تعیین رابطه همبستگی، اندازه ­گیری و بررسی میزان تغییر یک متغیر که قابل استناد به متغیر (متغیرهای) دیگر است نیز مدنظر باشد، از تجزیه و تحلیل رگرسیون استفاده می­ شود. در این تجزیه و تحلیل ضمن تعیین رابطه همبستگی ‌می‌توان ضرایب متغیرهای مستقل از برآورد نمود و مشخص کرد که تغییر یک واحد در هر یک از متغیرهای توصیفی چه میزان بر متغیر وابسته تأثیر می­ گذارد. ضریب تعیین (R²) معرف میزان تغییرپذیری (انحراف) در متغیر وابسته است که به وسیله رگرسیون توضیح داده می‌شود یا به عبارت دیگر میزان ضریب تعیین بیان می­ کند که متغیر وابسته چقدر متأثر از متغیر مستقل است (آذر و مؤمنی، ۱۳۸۱).

۳-۱۰-۱- رگرسیون چند متغیره

در برخی از مسائل پژوهشی، به ویژه آن­هایی که هدف پیش‌بینی دارند، تعیین همبستگی بین متغیر ملاک (که قصد پیش‌بینی آن را داریم) و ترکیب متغیرهای پیش‌بینی کننده، که هر کدام از آن­ها تا حدودی با این متغیر همبستگی دارند، دارای اهمیت زیادی است. روشی که از طریق آن متغیرهای پیش‌بینی کننده ترکیب می‌شوند، «رگرسیون چند متغیری» است. در این روش، یک معادله رگرسیون چند متغیری محاسبه می‌شود که ارزش‌های اندازه‌گیری شده پیش‌بینی را در یک فرمول خلاصه می‌کند. ضرایب معادله برای هر متغیر، بر اساس اهمیت آن در پیش‌بینی متغیر ملاک محاسبه و معین می‌شود. درجه همبستگی بین متغیرهای پیش‌بینی کننده در معادله رگرسیون چند متغیری و متغیر ملاک، به وسیله ضریب نشان داده می‌شود (دلاور، ۱۳۷۱، ۲۲۰).