۱۷- کلانتریان، مرتضی و محسنی، مرتضی. مجموعه نظرهای مشورتی اداره حقوقی دادگستری در زمینه مسائل کیفری، تهران، انتشارات روزنامه رسمی (بی‌. تا)

۱۸- کی‌نیا، مهدی. علوم جنایی، ج ۳، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، سال ۱۳۴۶

۱۹- کی‌نیا، مهدی. مبانی جرم‌شناسی، ج اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، سال ۱۳۶۹

۲۰- گسن، ریموند. جرم‌شناسی کاربردی، ترجمه دکتر مهدی کی‌نیا، تهران، ناشر مترجم، سال ۱۳۷۳

۲۱- گلدوزیان، ایرج. بایسته‌های حقوق جزای عمومی (۱-۲-۳-) تهران، انتشارات میزان، سال ۱۳۷۷

۲۲- گلدوزیان، ایرج. حقوق کیفری تطبیقی، ج اول، تهران، انتشارات ماجد، سال ۱۳۷۴

۲۳- لازرژ، کریستین. سیاست جنایی، ترجمه دکتر علی‌حسین نجفی ابرند آبادی، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، سال ۱۳۷۰

۲۴- مظلومان، رضا. جرم‌شاسی، ج ۲، تهران، انتشارات دانشگاه ملی ایران، سال ۱۳۵۵

۲۵- معتمد، محمدعلی. حقوق جزای عمومی، ج ۱، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، سال ۱۳۵۱

۲۶- مهرپور، حسین. دیدگاه‌های جدید در مسائل حقوقی، تهران، انتشارات اطلاعات، سال ۱۳۷۲

۲۷- محسنی، مرتضی. دوره حقوق جزای عمومی پدیده جنایی (ج دوم) تهران، انتشارات گنج دانش، سال ۱۳۷۵

۲۸- محمدی، غلامعلی و محمدنژاد قادیکلایی، پرویز. بررسی کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها، تهران، مرکز آموزشی و پژوهشی سازمان زندان‌ها، گروه پژوهش حقوق جزا و جرم‌شناسی، سال ۱۳۷۶

۲۹- محمدپور، اسکندر. تحلیل قضائی از قوانین جزایی، سلسله مباحث مشورتی قضات دادگاه‌های کیفری تهران، ج اول، تهران، انتشارات گنج دانش، سال ۱۳۷۱

۳۰- معرفت، محمدهادی. بحثی در تعزیرات (۱)، فصل‌نامه حق، دفتر هشتم، سال ۱۳۶۵

۳۱- معرفت، محمدهادی. بحثی در تعزیزات (۲)، فصل‌نامه مطالعات حقوقی و قضائی، ش ۱۰، سال ۱۳۶۶

حاجی تبار فیروزجائی، حسن، جایگزین های کیفر حبس، چاپ اول، انتشارات، سال ۱۳۸۶، ص

۲- مجلات:

۱- آشوری، محمد. آیین دادرسی کیفری ایتالیا در بوته آزمایش، مجله کانون وکلای دادگستری، ش ۸-۹، سال ۱۳۷۳-۱۳۷۴

۲- اتنف، رونالد. نقش مطالعات و یافته های جرم‌شناسی در تحولات حقوق کیفری و سیاست جنایی، ترجمه دکتر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، مجله تحقیقات حقوقی، ش ۱۳-۱۴، سال ۱۳۷۲

۳- اردبیلی، محمدعلی، آمار جنایی، فصل‌نامه حق دفتر هشتم، ۱۳۶۵

۴- اردبیلی، محمدعلی، جایگزین‌های زندان کوتاه‌مدت در حقوق کیفری ایران، مجله تحقیقات حقوقی، ش ۱۱-۱۲، سال ۱۳۷۱-۱۳۷۲

۵- اردبیلی، محمدعلی. نیمه آزادی، فصل‌نامه مطالعات حقوقی و قضائی، ش ۱۰، سال ۱۳۶۶

۶- بولک، برنار. قاضی اعمال‌کننده مجازات‌ها در حقوق فرانسه، ترجمه و تلخیص دکتر جعفر کوشا، مجله کانون وکلای دادگستری، ش ۱۰، سال ۱۳۷۵

۷- ‌بار کلی‌، گوردون. نظام عدالت کیفری در انگلستان و ولز، ترجمه نسرین مهرا، مجله تحقیقات حقوقی، ش ۱۶-۱۷، سال ۱۳۷۵

۸- پیمانی، ضیاءالدین. آثار تعلیق اجرای مجازات در حقوق کیفری ایران، نشریه دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ش ۱۶-۱۵، سال ۱۳۵۲

۳- پایان‌نامه‌ها:

۱- ابوالفتحی، ابوالفتح. تعلیق اجرای مجازات در حقوق کیفری ایران و حقوق تطبیقی، رساله‌ی دکتری حقوق جزا، دانشگاه تهران

۲- جانی‌پور، علی‌کرم. جانشین‌های زندان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه تهران، سال ۱۳۷۵

۳- خانقاهی، ساسان. مجازات نقدی در حقوق کیفری ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

۴- کریمی، نوراله. تخفیف و تبدیل مجازات‌ها در حقوق ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه تهران، سال ۱۳۷۳

۵- معدنچی، محمد. سیاست جنایی ایران در قلمرو کیفر سالب آزادی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه تهران، سال ۱۳۷۶

ب- منابع به زبان عربی

۱- خمینی، روح‌اله. تحریرالوسیله، ج ۲، لبنان، دارالمنتظر، ۱۴۰۵ ه. ق.

۲- شهیدثانی، شرح لمعه، ج ۹، جامعه‌النجف الدینیه، ۱۳۹۸ ه. ق.

۳- صافی، لطف‌اله. التعزیر انواعه و ملحقاته، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، سال ۱۳۶۳

ج- منابع به زبان انگلیسی

۱- Andrew A- Showhrth Principales of Crimimnal Law Oxford Univercity Press reprinted. 1992.

۲- A- E Bottoms The Suspended sentence in England The British Journal of Criminology Vo 121-1981.

۳- Bishop (N) Non Custodial Alternative in Europe HEUNI No 14 Helsinki 1988.

۴- Charkson (C. m. v) Understanding Cruminal Law London Fontana Press.

۵- Gallo (E) The Penal System in Fran – Ce Western European Penal System London Sage Publication 1995.

Abstract

Alternative Policy of Custodial Sentence on the ground of Unsuccessfully in Social reintegration of Offenders and in order to decreasing prison Overcrowding and Prevention of Recidivism and Decreasing of Expenditures has Noticed in Penal system and United Nation Frome Recent Several Decade.

In Iranian Legislation Some Measures has Provided for Restriction of Custodial Sentence Frome First Careers of Legislations.

Alternative to this Punishment has Developed Since 1370.

These Measures are available in the form of Sustention and Alteration of Custody.

There was imprisonment supersedes in the Islamic punishment Law (1370)، but in the new Islamic punishment law (1392) in addition to imprisonment supersedes، there is new cases including daily punishment (penalty)، surveillance period، and public service.

Islamic Azad University

Mazandaran Science and Research Branch

1. 1. – حاجی تبار فیروزجائی ، حسن ، جایگزین های کیفر حبس ، چاپ اول ، انتشارات فردوسی ، سال ۱۳۸۶ ص ۱۱ ↑

1. 1. – همان ، ص ۱۲ ↑

1. 1. – همان ص ۱۴ ↑

1. 1. – همان ص ۱۷ ↑

1. 1. – همان ، ص ۱۸ ↑

1. 1. – همان ، ص ۲۲ ↑

1. 1. – مانند بند (ج) ماده ۷ قانون تشکیل داده های کیفری یک و دو مصوب ۱۳۶۸ که هم اکنون به موجب ماده ۳ قانون دادرسی نیروهای مسلح مصوب ۱۳۶۸ تنها ‌در مورد صلاحیت دادگاه‌های نظامی ۱ و ۲ قابل اعمال است. ↑

1. 1. – بند ۵ ماده ۱۹ و بند ۴ ماده ۲۱ قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب ۱۳۷۳٫ ↑

1. 1. – تاج زمان، دانش، حقوق زندانیان و علم زندان‌ها، انتشارات دانشگاه تهران ۱۳۷۲، ص ۷۷٫ ↑

1. 1. – پرویز صانعی، حقوق جزای عمومی، ج ۲، انتشارات گنج دانش، ۱۳۷۱، ص ۱۴۵٫ ↑

1. 1. . Jermy Bentham فیلسوف انگلیسی (۱۷۴۸-۱۸۳۲) ↑

1. 1. – ژان پرادل، تاریخ اندیشه‌های کیفری، ترجمه دکتر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۷۳، ص ۶۲٫ ↑

1. 1. – Cezar Becaria, اندیشمند ایتالیایی (۱۷۳۸-۱۷۹۴) ↑

1. 1. نشان دادن گرمی و توجه.

1. 1. برقرار کردن ارتباط مؤثر و داشتن فهم و بینش به دیگران.

   

1. 1. سهیم شدن تجارب زناشویی با دیدی باز.

1. 1. نشان دادن حساسیت به نیازهای دیگران در گروه.

1. 1. نشان دادن توانایی مقابله مؤثر با موقعیت مشکل در گروه.

1. نشان دادن برنامه ریزی مؤثر و مهارت های طراحی برنامه.

۲-۳-۲- رویکرد ارتباط زوج (C. C) ^[۴۴]

برنامه ارتباط زوج ها بیشتر تحت تاثیر نظریه های نظام های خانواده بوده است و چندین نفر در رشد این برنامه نقش اساسی داشته اند که از جمله می توان به افراد زیر اشاره کرد. روبن هیل^[۴۵]، ویرجینیا ستیر و همکارانش، دان جکسون^[۴۶]، پاول واتزلاویک^[۴۷]، سیدنی جورارد^[۴۸] و ویلیام هیل^[۴۹].

اهداف کلی برنامه ارتباط زوج برای کمک کردن به زوج ها در موارد زیر می‌باشد: ۱- در موضوعات روزانه به طور موثرتر ارتباط برقرار کنند.

تعارضات را کنترل و حل کنند.

یک رابطه زنده و رضایت بخش به وجود آورند(فقیرپور،۱۳۸۳).

۲-۳-۲-۱- کیفیت برنامه ارتباط زوج

در برنامه یادگیری مهارت های مؤثر در ارتباط زوج ها ابعاد مهمی وجود دارد. این برنامه زوج ها را به موارد زیر مجهز می‌کند:

۱- نقشه های ادراکی برای فهم خود و همسر و اینکه آن ها در چه حد به طور مؤثر ارتباط برقرار می‌کنند و یا بدون اثربخشی باهم ارتباط برقرار می‌کنند.

۲- یازده مهارت ویژه صحبت کردن و گوش دادن برای ارسال و دریافت روشن و صحیح پیام ها.

۳- ابزار و راهبرد هایی برای پردازش پیامدها و حل تعارضات.

1. 1. تسریع فنون مهارت آموزی برای کمک به زوجها تا مهارت ها و مفاهیم ارتباط زوج را به زندگی روزانه شان انتقال دهند.

1. 1. آگاهی از هر دو جنبه نگرشی و رفتاری حل تعارض و پایه ریزی رابطه.

1. 1. تمرینات ارتباطی برای به کارگیری مهارت ها با کودکان به منظور قوی کردن ارتباط خانوادگی شان.

1. 1. اعتماد به اینکه مفاهیم و مهارت‌های اموزش داده شده از لحاظ نظری و تحقیقی دارای عملکرد مناسب هستند.

1. یک نظام ارتباطی عملی و کامل که کوتاه ،ساخت دار، کم هزینه و اثربخش باشد(میلر و شرارد، ۱۹۹۹).

۲-۳-۲-۲- اهداف برنامه

این برنامه از نظریه نظام ها به وجود آمده است و چهار هدف عمده دارد:

۱- افزایش اگاهی از خود، همسر و رابطه (صفات، فردیت،همبستگی درونی، مرزها و همکاری)

۲- آموزش مهارت های صحبت کردن و گوش دادن مؤثر ( متمایز سازی، پردازش اطلاعات)

۳- گسترش افکار برای غنی کردن رابطه (کنترل خود،خود جهت دهی ، خود بازنگری و اصلاح کردن خود)

۴- افزایش رضایتمندی در ارتباط با موضوعات و رابطه(برگر و هانا، ۱۹۹۹).

۲-۳-۲-۳- چهارچوب اجرایی

این برنامه را هم می توان برای یک زوج در یک زمان و هم در یک چهارچوب گروهی آموزش داد. به صورت یک زوج (به صورت خصوصی) در شش جلسه ۵۰ دقیقه ای، گروه کوچک با دو یا چهار زوج در چهار جلسه ۲ ساعتی. گروه بزرگ با پنج تا دوازده زوج در چهار جلسه دو ساعتی. هر جلسه چهارچوب های مفهومی عملی( سازمان دهنده های شناختی)، مهارت های ارتباطی ویژه (ابعاد رفتاری) و فرایند های تعاملی (خطوط راهنما) را برای بحث و حل مسائل فراهم می­ کند. یادگیری از طریق موضوعات واقعی زندگی زوج ها که در جریان برنامه مورد بحث قرار می گیرند و همچنین از طریق پسخوراند و رهبری تعاملاتشان که از جانب آموزش دهنده و دیگر شرکت کنندگان، اتفاق می افتد.

در اینجا چهارچوب هر جلسه به طور مختصر بررسی می شود.

جلسه اول: مراقبت خود

جلسه اول بر مراقبت خود، فردیت و عزت نفس تمرکز دارد. از آنجا که هر شخص منحصر به فرد است، ‌بنابرین‏ آنچه را که یک همسر در ارتباط با یک موضوع یا موقعیت مربوط به رابطه زناشویی تجربه می‌کند با آنچه که همسر دیگر تجربه می‌کند، به میزان زیادی تفاوت دارد. برنامه ارتباط زوج ها بر این عقیده تأکید دارد که تفاوت های فردی ممکن است منشاء تعارض یا همکاری باشد و وسیله ای برای ارتباط برقرار کردن منحصر به فرد همسران است و این تفاوت ها به عنوان یک منشاء مثبت برای همسران به حساب می‌آید. چرخه آگاهی^[۵۰] که در اولین جلسه ارائه می شود به همسران کمک می‌کند تا برخودشان تمرکز کنند و از این طریق بتوانند:

۱- خودآگاهی شان را افزایش دهند.

۲- موضوعات و موقعیت ها را بهتر درک کنند.

۳- اطلاعات مربوط به خود را برای ارتباط مؤثر و رضایتبخش به کار برند.

این اهداف از طریق زیر به دست می‌آیند:

1. 1. مشخص کردن سه نوع پیامد اساسی (موضوعی، شخصی، رابطه ای)

1. 1. تمرین صحبت با خود (استفاده از چرخش آگاهی برای انعکاس و پردازش پیامدها)

1. یادگیری شش مهارت صحبت کردن(مبتنی بر چرخش آگاهی) برای بیان خود روشن و حساس بودن.

چرخه آگاهی اولین نقشه ادراکی و ابزار عملی است که در برنامه به وجود می‌آید. از جنبه نظری، چرخه آگاهی ساختار اطلاعاتی یک موقعیت یا موضوع را ارائه می‌کند. همان‌ طور که یک جمله دارای یک ساختار گرامری است، یک موقعیت یا موضوع نیز دارای یک ساختار اطلاعاتی است. این ساختار، داده ­های حسی، افکار، احساسات، تمایلات و اعمال را در بر دارد و برای اصلاح و سازمان دادن آگاهی یک شخص به کار می­رود. وقتی که شخص این ساختار کلیدی را درک کرد، می‌تواند موقعیت ها و فرایند ها را به طور مؤثر و با شایستگی تحلیل کند. مفهوم فردیت خود عبارت است از تعادل تنش طبیعی و جاری بین جدایی(استقلال شخصی) و همبستگی (دوسویه بودن، خود در ارتباط با افراد مهم دیگر). فردیت گرایی نه به معنای محو کردن خود است و نه به معنای خودبینی.

جلسه دوم: مراقبت همسر

جلسه دوم بر مراقبت همسر تمرکز دارد. متمایز سازی و شکل دهی عزت دیگری ، آگاهی از دیگری و فهم ان برای پایه ریزی یک رابطه زنده بسیار مهم است. مهارت های تمرکز بر دیگری به طریقه های زیر اموزش داده می‌شوند.

1. 1. مرور کردن چرخش آگاهی به عنوان اساس ردیابی دیگری

1. 1. یادگیری پنج مهارت گوش کردن که تمرکز بر دیگری را به طور سازنده و دقیق تسهیل می‌کند.

1. تمرین سیکل گوش دادن به عنوان یک راهبرد مهارتی برای به دست آوردن اطلاعات با کیفیت بالا از دیگری، مخصوصاً در موقعیت های استرس زا و پیچیده.

جلسه سوم: حل تعارضات

جلسه سوم بر حل تعارض ها تمرکز دارد. تجارب و تحقیقات نشان می‌دهند که هم سطح رضایتمندانه و هم تداوم رابطه به کیفیت ارتباط و توانایی زوج ها در حل تعارض ها بستگی دارد. در جریان مرحله سوم شرکت کنندگان نشان می‌دهند که چگونه می ­توانند تعارض ها را به طور مؤثر حل کنند و به روش های زیر عمل می‌کنند:

1. 1. یادگیری یک چهارچوب اختیاری با کارکرد خوب یا بد به منظور دست به کار شدن با تعارض.

1. 1. شناسایی الگوهای حل تعارض همسر و سطوح همراه شده با این فرایند و پیامد الگوها.

1. یادگیری و به کارگیری هشت گام نقشه کشی برای یک موضوع، در ارتباط با فرایند مبتی بر شش مهارت صحبت کردن و پنج مهارت گوش دادن.

در حالی که فردیت و متمایزسازی مهمترین مفاهیم نظری جلسه های اول و دوم هستند و همکاری مهمترین مفهوم جلسه سوم است. همکاری به معنای با هم کارکردن (ترکیب اطلاعات) به عنوان یک گروه (کل) است که با یک هدف مشترک برای رشد هنه اعضای خانواده صورت می‌گیرد.

1. 1. جهت ایجاد رابطه با سهام‌داران خارج از شرکت که سرمایه فکری را در اختیار دارند .

1. گزارشگری شاخص های مرتبط با سرمایه های فکری

اندریسن (۲۰۰۲) اعتلای مدیریت داخلی، بهبود گزارشگری خارجی و انگیزه های قانونی و معاملاتی را از جمله دلائل اندازه گیری سرمایه فکری بر می شمرد .

۲-۲-۵-۳) منافع و مزایای اندازه‌گیری سرمایه فکری

• • شناسایی دارایی­ های نامشهود

• • شناخت الگوهای جریان­های دانشی در درون سازمان

• • اولویت‌بندی مباحث دانشی حیاتی و سرنوشت‌ساز

• • تسریع و شتاب دادن به الگوهای یادگیری درون سازمانی

• • شناسایی بهترین عملیات^[۱۰۴]۱ و اشاعه آن در سرتاسر سازمان

• • • تحت نظارت داشتن مستمر ارزش دارایی­ ها و پیدا کردن راه ­هایی برای افزایش ارزش آن ها

  

• • درک شبکه های اجتماعی سازمان و شناسایی عاملان تغییر

• • افزایش نوآوری

• • درک بیشتری از این موضوع که چگونه دانش، یکسری روابط متقابل را به وجود می‌آورد.

• • افزایش فعالیت­های همکاری و فرهنگ تسهیم دانش در نتیجه افزایش آگاهی از منافع و مزایای مدیریت دانش

• • افزایش خود ادراکی کارکنان از سازمان و افزایش انگیزش آن ها

• • ایجاد و خلق فرهنگ عملکردگرا

• • افزایش شفافیت

• • افزایش قیمت سهام

• بهبود خط مشی‌گذاری در سطح ملی و کاهش شکاف اطلاعاتی در بازارهای مالی و موفقیت شرکت‌ها در زمینه اجرای استراتژی­ های خود . و …

چرا با وجود اینکه اندازه‌گیری سرمایه فکری دارای این چنین مزایایی است، تلاش­ های کمی در این زمینه صورت گرفته است ؟

شاید یکی از مهمترین دلایل این امر، بخاطر عدم اجماع در مفهوم، طبقه‌‌بندی­ها و اجزای سرمایه فکری و گوناگونی و تعدد روش­های اندازه‌گیری سرمایه فکری است که شرکت­ها را به اندازه‌گیری سطح سرمایه های فکری خود، راغب نمی‌کند.

1. 1. اندازه‌گیری و گزارش‌دهی سرمایه فکری هزینه های عملیاتی را افزایش می‌دهد که محصول قوانین جدید است.

1. 1. اندازه‌گیری و گزارش‌دهی سرمایه فکری موجب می‌شود که برخی از اطلاعات حساس رقابتی که قبلاً فاش نشده بود در قلمرو عمومی افشا شود که ممکن است به ضرر سازمان تمام شود.

1. 1. ارزش گذاری سرمایه فکری برخلاف دارایی­ های مشهود، خیلی ذهنی است یک نمونه کوچک از این موضوع اندازه‌گیری مهارت­ های فنی شرکت­های با تکنولوژی پیشرفته و بالا است.

1. 1. استانداردهای اندازه‌گیری و گزارش‌دهی هنوز در مراحل ابتدایی خود بسر می‌برند و مبهم و ساختار نیافته هستند(سیتارامان و دیگران، ۲۰۰۲)^[۱۰۵]۱

1. 1. با افزایش پیچیدگی طبقه‌بندی سرمایه فکری، عملیات حسابداری سنتی نمی‌تواند برای شناسایی و اندازه‌گیری دارایی­ های نامشهود جدید در سازمان، بویژه در سازمان­هایی که مبتنی بر دانش هستند، کاری انجام دهد(پتی و دیگران، ۲۰۰۰).

1. 1. مطالعه و اندازه‌گیری سرمایه فکری بیشتر به عنوان یک هنر توصیف می‌شود تا یک علم و دربرگیرنده عوامل روانی و خلاقیت و شامل ترکیبی از مطالعات رفتاری است.(لیم و همکاران،۲۰۰۴)

1. 1. بیشتر تحقیقات انجام شده در زمینه سرمایه فکری، پیمایشی و مطالعه موردی بوده است و برای درک بهتر از روش­های اندازه‌گیری سرمایه فکری باید از سایر روش­های تحقیق نیز استفاده کرد. استفاده از رویکرد اقدام پژوهشی و رویکردهای چند روشی و متعدد در این زمینه بسیار مفید است.

1. 1. اما یکی از مهمترین مشکلات در زمینه اندازه‌گیری سرمایه فکری به روش­ها و سیستم‌های ناکارآمد و ناکارای حسابداری و پارادایم حسابداری سنتی مربوط می‌شود.

1. تسلط به موضوع و بحث سرمایه فکری و اندازه‌گیری سرمایه فکری مستلزم وجود افرادی است که در زمینه استراتژی، مدیریت دانش، منابع انسانی و جامعه‌شناسی و سایر علوم انسانی تخصص داشته باشند که این موضوع در جهانی که به تخصص‌گرایی در یک زمینه خاص توجه دارد متناقض است.

۲-۲-۶) مدل­ها و روش­های اندازه گیری سرمایه فکری

مدیریت سرمایه فکری نیازمند به کارگیری متدها و روش­هایی است که بتواند بر اساس شاخص­ های بیان شده، سهم مدیریت دانش را در تحقق استراتژی و برنامه مدیریت دانش ارزیابی نماید(روس، ۲۰۰۴) در ادبیات سرمایه فکری، مدل­های مختلفی برای اندازه ­گیری سرمایه فکری پیشنهاد شده است. برخی از آن ها مدل های خاصی هستند که در یک شرکت خاص طراحی و اجرا ‌شده‌اند. برخی دیگر صرفاً مدل­های نظری هستند که بیشتر آن ها به عنوان یک مدل اندازه ­گیری سرمایه فکری پذیرفته شده و معتبر مطرح نیستند(استوارت و همکاران، ۱۹۹۷) به عبارت دیگر، هیچ یک از این مدل‌ها به طور نظام مند برای اندازه ­گیری سرمایه فکری در سطح ملی و بین‌المللی به کار برده نمی­شوند. در محیط تجاری کنونی اندازه ­گیری ارزش سازمانی با بهره گرفتن از روش­های سنتی با ارزش اقتصادی امروز آن ها نامربوط ‌می‌باشد. روش­های سنتی، ارزش نهفته در مهارت، تجربه، قابلیت ­های یادگیری افراد و همچنین ارزش موجود در شبکه ارتباطات میان افراد و سازمان­ها را نادیده ‌می‌گیرد.

تلاش­ های زیادی جهت تشریح تفاوت میان ارزش بازاری شرکت­ها انجام گرفته است. مشهورترین این روش­ها، روش ترازنامه نامرئی، کنترل دارایی­ های ناملموس و کارت امتیازی متوازن ‌می‌باشد. روش ارزش افزوده اقتصادی، روش شاخص سرمایه فکری، روش کارگزار تکنولوژی، روش نرخ بازده دارایی­ ها، روش تشکیل سرمایه بازار، روش سرمایه فکری مستقیم، روش جهت­یابی تجاری اسکاندیا، روش­های مالی و مدل مدیریت سرمایه فکری، VAIC، روش جویا و روش کیوتوبین که در زیر به تحلیل ویژگی­های هر یک از این روش­ها خواهیم پرداخت.(رادو و للیارت^[۱۰۶]۱، ۲۰۰۲)

به طور کلی مدل­های سنجش سرمایه فکری را ‌می‌توان در دو گروه طبقه ­بندی کرد(تان و دیگران، ۲۰۰۷)^[۱۰۷]۲

الف– مدل­هایی که سرمایه فکری را به صورت غیر پولی ارزیابی ‌می‌کنند.

ب– مدل­هایی که سرمایه فکری را به صورت پولی و مالی ارزیابی ‌می‌کنند.

۲-۲-۶-۱) مدل­های سنجش غیرمالی سرمایه فکری

۱- ترازنامه نامرئی (ناملموس): این روش به منظور نشان دادن دارایی­ های شرکت­های مبتنی بر دانش طراحی شده است. این روش در واقع توسعه­ای در حسابداری منابع انسانی به شمار می ­آید. در این نگرش، سرمایه فکری شرکت به دو دسته سرمایه فردی و سرمایه ساختاری تقسیم می شود. شاخص اصلی سرمایه فردی همان شایستگی­های حرفه­ای کارکنان کلیدی که استراتژی یک شرکت را تشریح ‌می‌کنند، ‌می‌باشد. سرمایه ساختاری نیز شامل مزیت رقابتی یک شرکت و توانایی‌های کارکنان آن مانند شهرت، تجربه و روش­های خاص تولیدی ‌می‌باشد. این مدل، مبتنی بر معیارهای کیفی است و توانایی ارزیابی کمی ارزش سرمایه فکری را ندارد.(آنل، ۱۹۸۹)^[۱۰۸]

جدول(۱-۴) شاخص های توصیف کننده متغیرهای تحقیق، شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و شاخص های شکل توزیع (آماری) ۷۰

جدول(۲-۴) آزمون کالموگراف – اسمیرنوف K-S برای متغیرهای وابسته ۷۱

جدول(۳-۴) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سیاست‌های تقسیم سود با رتبه نقد شوندگی شرکت‌ها در ۷۲

جدول(۴-۴) تحلیل واریانس رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با رتبه نقد شوندگی شرکت‌ها ۷۳

جدول (۵-۴) ضرایب معادله رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با رتبه نقد شوندگی شرکت‌ها ۷۳

جدول (۶-۴) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سیاست‌های تقسیم سود با نسبت نقد شوندگی آمیوست ۷۴

جدول (۷-۴) تحلیل واریانس رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نسبت نقد شوندگی آمیوست ۷۵

جدول (۸-۴) ضرایب معادله رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نسبت نقد شوندگی آمیوست ۷۵

جدول (۹-۴) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سیاست‌های تقسیم سود با نقد شوندگی شرکت‌ها به روش نرخ گردش ۷۷

جدول (۱۰-۴) تحلیل واریانس رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نقد شوندگی شرکت‌ها به روش نرخ گردش ۷۷

جدول (۱۱-۴) ضرایب معادله رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نقد شوندگی شرکت‌ها به روش نرخ گردش ۷۷

جدول (۱۲-۴) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سیاست‌های تقسیم سود با نسبت عدم نقد شوندگی آمیهود ۷۹

جدول (۱۳-۴) تحلیل واریانس رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نسبت عدم نقد شوندگی آمیهود ۷۹

جدول (۱۴-۴) ضرایب معادله رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نسبت عدم نقد شوندگی آمیهود در ۷۹

جدول( ۱۵-۴ )خلاصه یافته های حاصل از آزمون فرضیه‌ها ۸۰

جدول ( ۱-۱) خلاصه ی تحقیقات انجام شده ‌در مورد اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام به عنوان معیاری برای نقد شوندگی سهام ۱۱

جدول(۱-۴) شاخص های توصیف کننده متغیرهای تحقیق، شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و شاخص های شکل توزیع (آماری) ۷۰

جدول(۲-۴) آزمون کالموگراف – اسمیرنوف K-S برای متغیرهای وابسته ۷۱

جدول(۳-۴) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سیاست‌های تقسیم سود با رتبه نقد شوندگی شرکت‌ها در ۷۲

جدول(۴-۴) تحلیل واریانس رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با رتبه نقد شوندگی شرکت‌ها ۷۳

جدول (۵-۴) ضرایب معادله رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با رتبه نقد شوندگی شرکت‌ها ۷۳

جدول (۶-۴) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سیاست‌های تقسیم سود با نسبت نقد شوندگی آمیوست ۷۴

جدول (۷-۴) تحلیل واریانس رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نسبت نقد شوندگی آمیوست ۷۵

جدول (۸-۴) ضرایب معادله رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نسبت نقد شوندگی آمیوست ۷۵

جدول (۹-۴) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سیاست‌های تقسیم سود با نقد شوندگی شرکت‌ها به روش نرخ گردش ۷۷

جدول (۱۰-۴) تحلیل واریانس رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نقد شوندگی شرکت‌ها به روش نرخ گردش ۷۷

جدول (۱۱-۴) ضرایب معادله رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نقد شوندگی شرکت‌ها به روش نرخ گردش ۷۷

جدول (۱۲-۴) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سیاست‌های تقسیم سود با نسبت عدم نقد شوندگی آمیهود ۷۹

جدول (۱۳-۴) تحلیل واریانس رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نسبت عدم نقد شوندگی آمیهود ۷۹

جدول (۱۴-۴) ضرایب معادله رگرسیون برای متغیرهای سیاست‌های تقسیم سود با نسبت عدم نقد شوندگی آمیهود در ۷۹

جدول( ۱۵-۴ )خلاصه یافته های حاصل از آزمون فرضیه‌ها ۸۰

چکیده:

با توجه به اهمیت نقد شوندگی سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه ، تحقیق حاضر در پی بررسی عوامل مؤثر بر نقد شوندگی است . در این راستا تاثیر سیاست های تقسیم سود سهام بر نقد شوندگی سهام شرکت‌ها مورد آزمون قرار گرفته است . در این تحقیق از رگرسیون خطی چند گانه برای کلیه اطلاعات استفاده شده است . کلیه فرضیه‌ها بر روی ۱۸۵ عضو نمونه انجام شده است .

نتایج تحقیق نشان می‌دهد ، در سطح ۹۵ درصد اطمینان بین سیاست تقسیم سود و رتبه نقد شوندگی رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد . و بین سیاست تقسیم سود و نقد شوندگی با روش نرخ گردش ، نسبت آمیوست و نسبت آمیهود رابطه معنا داری وجود ندارد .

واژه های کلیدی : سیاست‌های تقسیم سود ، رتبه نقد شوندگی ، نقد شوندگی به روش نرخ گردش ، نسبت آمیوست ، نسبت آمیهود

مقدمه:

تعریف و اندازه گیری نقدشوندگی آسان نیست ، اما به طور کلی نقدشوندگی، توانایی بازار برای جذب حجم عظیم معاملات بدون ایجاد نوسان بیش از اندازه در قیمت تعریف می شود. علاوه بر این، ویژگی اصلی بازارهای نقد^[۱] (دارای نقدشوندگی بالا (، اندک بودن فاصله ی بین قیمتهای پیشنهادی خرید و فروش است. بدین معنا که معاملات به روش مقرون به صرفه ای اجرا می‌شوند.

نقدشوندگی در بازارهای ثانویه در موفقیت عرضه های عمومی نقش تعیین کننده ای دارد و موجب کاهش هزینه و ریسک پذیره نویسان^[۲] و بازارسازان می شود. همچنین هزینه ی سرمایه گذاران از طریق کاهش دامنه ی نوسان و هزینه های معاملاتی، کاهش می‌یابد. ‌بنابرین‏ از دیدگاه کلان، وجود بازارهای سرمایه نقد برای تخصیص کارای سرمایه ضروری است. این امر هزینه ی سرمایه ناشران را نیز کاهش می‌دهد. از دیدگاه خرد، بازار سرمایه نقد امکان دسترسی به سرمایه گذاران مختلف با استراتژیهای معاملاتی متنوع را نیز فراهم می آورد.

اکثر سرمایه گذاران )با افق سرمایه گذاری کوتا ه مدت( سهام بسیارنقدشونده را بر سهام کم نقدشونده ترجیح می‌دهند. منظور از نقدشوندگی، صرفاً سهولت در خرید و فروش دارایی مورد نظر است. از مهمترین عوامل مربوط به نقدشوندگی بازار سهام می توان به اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام اشاره کرد. نیاز به درک و اندازه گیری عوامل تعیین کننده ی اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش معامله گران در ارزیابی ساختار بازار رقابتی بسیار ضروری می‌باشد.

فصل اول

کلیات تحقیق

دولت الکترونیک امکانات گسترده‌ای را برای عینیت یافتن آرمان‌های حکومت‌داری خوب فراهم می‌کند و با به کارگیری فناوری‌های جدید ارتباطی و اطلاعاتی به بهبود فرآیندهای ارائه خدمات در بخش عمومی، تسریع ارائه خدمات به شهروندان، پاسخگوترشدن مأموران دولتی، شفاف شدن اطلاعات، کاهش فاصله میان مردم و دولتمردان، مشارکت اثربخش‌تر شهروندان و اعضای جامعه مدنی در فرایند تصمیم‌گیری عمومی، گسترش عدالت اجتماعی از طریق فرصت‌های برابر افراد برای دسترسی به اطلاعات و … کمک شایانی می‌کند و حکومت‌ها چنانچه بخواهند در مسیر تحقق حکومت‌داری خوب حرکت کنند باید به ابزار نیرومندی همچون دولت الکترونیک مسلح باشند. (جلالی، ۱۳۸۰: ۷۰)

۲-۵- کارکردهای دولت الکترونیک

کارکردهای دولت الکترونیک به صورت زیر است:

۲-۵-۱-دولت با شهروندان (G2C)

مهمترین و گسترده‌ترین نوع کاربرد دولت الکترونیک، رابطه دولت با شهروند و برعکس است. دولت الکترونیک بایستی شهروندان را به دولت مرتبط سازد. رابطه دولت با شهروند شامل ارائه اطلاعات مناسب به افراد، در اختیار قرار دادن فرصت‌ها، تجدید گواهینامه رانندگی، پرداخت قبض‌های مختلف و … می‌شود. این نوع رابطه دولت با شهروند، به ایجاد تغییراتی در زندگی افراد منجر می‌شود. (رضایی، ۱۳۸۳: ۵۳)

۲-۵-۲-رابطه دولت با دولت (G2G)

این نوع رابطه بین دولت‌ها بدین خاطر است که معمولاً سازمان‌های دولتی، متکی به دیگر نمایندگان دولتی هستند و تعامل الکترونیک بین آن‌ ها، از اهمیت خاصی برخوردار است. در رابطه با دولت عموماً نیاز به دسترسی مستقیم به پایگاه‌های اطلاعاتی وجود دارد. (رضایی، ۱۳۸۳: ۵۳)

۲-۵-۳-رابطه دولت با کسب و کار (G2B)

این نوع رابطه اولین رابطه‌ای بود که توسعه پیدا کرد و لذا به نیازهای خاصی از جامعه و کسب و کار‌ها توجه می‌شود. این خدمات چند وجهی هستند. بنگاه‌های اقتصادی، عرضه کننده، شریک، مشتری و اتفاقاً رقیب دولت محصوب می‌گردند. (رضایی، ۱۳۸۳: ۵۴)

۲-۵-۴-دولت با کارکنان (G2E)

این نوع رابطه بدین منظور طراحی شده است که اطلاعاتی را برای بخش عمومی ارائه کند (کارکنان دولتی) تا بتوانند از شبکه داخلی دولتی یا شبکه های خصوصی به اطلاعات منابع انسانی دست پیدا کنند. این اطلاعات می‌تواند شامل اطلاعات مربوط به بازنشستگی کارکنان، فرم‌های درخواست، نظام پیشنهادات و … باشد. (رضایی، ۱۳۸۳: ۵۴)

۲-۶-مزایای استقرار دولت الکترونیک

دولت الکترونیکی مزایای مهمی برای شهروندان، مشاغل و دولت‌ها در سرتاسر جهان به وجود آورده است. برخی از مزایای دولت الکترونیکی را می‌توان ‌به این صورت بیان کرد که تعامل بهتری با شهروندان و بخش‌های بازرگانی و صنعتی به وجود می‌آورد. از طریق دسترسی بیشتر و بهتر به اطلاعات، توان شهروندان افزایش خواهد یافت، خدمات به مردم، در هر زمان و مکان ارائه می‌شود، تسهیلات با سرعت بیشتر در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد. انجام امور دولتی با شفافیت بیشتری انجام می‌شود، مسئولیت پذیری از سوی بخش‌های دولتی مشاهده خواهد شد، مخاطب بخش‌های دولتی دیگر جمع نبوده، بلکه فرد است و دولت خود را در قبال برآورده کردن انتظارات تک تک افراد مسئول می‌داند. (طوسی، ۱۳۷۴: ۵)

کاهش بروکراسی اداری و کاغذبازی در ادارات از دیگر مزایای دولت الکترونیکی است. مشتریان دولت الکترونیک از طریق پایگاه‌های تارعنکبوتی دولت الکترونیک می‌توانند در فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شریک نمایند. یکی از اهداف اساسی دولت الکترونیک تحقق بخشیدن به مردم سالاری الکترونیک است که تمامی شهروندان بتوانند در سرنوشت خویش دخالت داشته باشند. با این عمل و با مشارکت گسترده مردم در واقع دولت ماهیتی غیر رسمی به خود می‌گیرد و شهروندان می‌توانند به طور کامل با دولت در تعامل باشند. با توجه زیاد به دولت الکترونیک و استقرار آن در کشورها و مزایای ناشی از آن، میزان استفاده با امکان بالقوه این سیستم‌ها فاصله زیادی دارد. (طوسی، ۱۳۸۰: ۸۷)

۲-۷-دولت الکترونیک و نقش آن در تحقق جامعه اطلاعاتی

یکی از تعاریف جامعه اطلاعاتی بر بعد فرهنگی تأکید دارد. هر یک از ما با توجه به وضع زندگی روزمره خود متوجه شده ایم که در حجم اطلاعات در گردش افزایش شگفت آوری رخ داده است، بدیهی است که اطلاعات بیشتری در اطراف ما به وجود آمده که قبلا وجود نداشته باشد، تعداد کانال‌های رادیو، تلویزیون افزایش یافته و بیست و چهار ساعته شده است، ماهواره ها با قدرت دریافت صدها کانال تلویزیونی در اغلب خانه ها حضور دارند، ویدئو، کامپیوتر، و اینترنت در منازل را کوبیده اند و وارد اغلب منازل شده اند، همه ی این ها گواهی بر این حقیقت اند که بشر امروز با انفجار اطلاعات مواجه است. (رضایی، ۱۳۸۳: ۶۰)

تنوع فرهنگ و هویت، تنوع زبانی و مضامین محلی: جامعه اطلاعاتی باید بر اساس احترام به هویت فرهنگی، تنوع زبانی و فرهنگی، سنت ها و مذاهب و گفتگو بین فرهنگ‌ها و تمدنها پایه ریزی می شود، ترویج، تأکید و حفاظت از هویتهای فرهنگی و زبانهای مختلف همچنان که توافقنامه های سازمان ملل – از جمله اعلامیه جهانی یونسکو در ارتباط با تنوع فرهنگی- منعکس شده است، می‌تواند غنای جامعه اطلاعاتی را افزایش دهد. (فقیهی و همکاران، ۱۳۸۳: ۵۵)

زیر‌ساخت‌های فرهنگی و اجتماعی مورد تأکید واحد هوشمند اکونومیست به شاخصهایی همچون میزان برخورداری از سواد الکترونیک، نیروی انسانی کافی، مناسب و متخصص جهت کاربرد فن آوری اطلاعات، وجود نظام آموزشی مناسب برای انتقال فرهنگ و توانمندیها بین متخصصان و عامه مردم از یک طرف و بین نسل‌های مختلف از طرف دیگر و مهارت‌های فنی نیروی کار اشاره دارد. ضعف در شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی به معنای ضعف یا نداشتن شهروند الکترونیک است و این همان مشکلی است که در برخی از کشورهای جهان ،حرکت به سوی مجازی شدن را با چالش مواجه ساخته است.(یعقوبی، ۱۳۸۸: ۱۵۸)

۲-۸- مشکلات پیاده سازی دولت الکترونیک

دولت الکترونیک در برخی از کشورها تاکنون نتوانسته به مفهوم واقعی خود نزدیک شود. این مسئله محدود به خریداری سخت افزار برای ادارات و دوایر و تشکیل فرایند خودکارسازی اداری و تغییر روش‌های مبتنی و یا در بهترین موارد، گذاردن اطلاعات محدود در وب سایت‌های سازمان یا وزارتخانه‌ها است. از طرف دیگر، با وجود تأثیرات بالقوه بارز دولت الکترونیک بر اداره بخش عمومی، سازمان‌ها، افراد و جامعه تا کنون تعداد کمی پژوهش نظام یافته در این حوزه انجام شده است.