1. 1. بین حل مسئله و همبستگی خانواده رابطه معنا داری وجود ندارد.

1. 1. بین تحمل استرس و همبستگی خانواده رابطه معنا داری وجود ندارد.

1. 1. بین کنترل تکانه و همبستگی خانواده رابطه معنا داری وجود ندارد.

1. 1. بین خوش بینی و همبستگی خانواده رابطه معنا داری وجود ندارد.

1. 1. بین شادمانی و همبستگی خانواده رابطه معنا داری وجود ندارد.

1. 1. بین میزان همبستگی خانواده در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین میزان انطباق پذیری در پدران و مادران فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین حل مسئله در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین شادمانی در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین استقلال در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین تحمل استرس در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین خود شکوفایی در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین خود آگاهی هیجانی در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین واقع گرایی در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. ببین رابطه بین فردی در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین خوش بینی در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین احترام به خود در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین کنترل تکانه در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین انعطاف پذیری در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین مسئولیت پذیری در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. 1. بین همدلی در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

1. بین خود ابرازی در پدران و مادران و فرزندان تفاوت معناداری وجود ندارد.

متغیرهای تحقیق:

متغیر مستقل:

متغیری است که توسط محقق دستکاری می شود تا تأثیرات آن بر متغیر وابسته مشخص می شود. متغیر مستقل در این تحقیق هوش هیجانی می‌باشد.

متغیر وابسته:

متغیری است که ارزش یا مقداری آن به متغییر مستقل بستگی دارد. متغیر وابسته در اختیار محقق نیست ‌و محقق نمی تواند در آن دخل و تصرف و دستکاری به عمل آورد. متغیر وابسته در این تحقیق دو مقیاس انطباق پذیری و همبستگی خانواده می‌باشد.

تعاریف اصطلاحات و واژه ها:

تعاریف مفهومی

هوش هیجانی :

در تعریف هوش هیجانی می توان گفت عبارت است از توانایی یادگیری و به کار بردن آنچه یاد گرفته شده، در سازگاری با اوضاع و احوال تازه و حل مسائل و مشکلات تازه.

اجزاء هوش هیجانی :

• خود آگاهی هیجانی ^[۱](ES):

توانایی آگاه بودن و فهم احساس خود.

• خود ابرازی^[۲] (AS):

توانایی ابراز احساسات ،باورها و افکار صریح و دفاع از مهارت های سازنده و برحق خود.

• احترام به خود ^[۳](SR):

توانایی آگاه بودن از ادراک خود ،پذیرش خود و احترام خود.

• خود شکوفایی^[۴] (SA):

توانایی درک ظرفیت بالقوه وانجام چیزی که می توان انجام داد، تلاش برای انجام دادن و لذت بردن.

• استقلال ^[۵](IN):

توانایی هدایت افکار و اعمال خود و آزاد بودن از تمایلات هیجانی .

• همدلی^[۶] (EM):

توانایی آگاه بودن و درک احساسات دیگران و ارزش دادن به آن ها.

• مسئولیت پذیری اجتماعی^[۷] (RE):

توانایی ابراز خود به عنوان یک عضو دارای حس همکاری مؤثر و سازنده در گروه.

• رابطه بین فردی^[۸] (IR):

توانایی ایجاد و حفظ روابط رضایت بخش متقابل که به وسیله نزدیکی عاطفی ،صمیمیت، حبت کردن و محبت گرفتن توصیه می شود.

• واقع گرایی^[۹] (RT):

توانایی سنجش هماهنگی بین چیزی که به طور هیجانی تجربه شده و چیزی که به طور واقعی وجود دارد.

• انعطاف پذیری^[۱۰] (FL):

توانایی سازگاری بودن افکار و رفتار با تغییرات محیط و موقعیت ها.

• حل مسأله^[۱۱] (PS):

توانایی تشخیص و تعریف مشکلات به همان خوبی خلق کردن و تحقق بخشیدن راه حل مؤثر و بالقوه.

• تحمل استرس^[۱۲] (SI):

توانایی مقاومت کردن در برابر رویداد هاو موقعیت های استرس زا و هیجانات قوی بدون جا زدن و یا رویارویی فعال و مثبت با استرس.

• کنترل تکانه ^[۱۳](IC):

توانایی مقاومت در برابر یک تکانه و یا فعالیت های آزمایشی و یا کاهش آن ها و همچنین توانایی کنترل هیجانات خود.

• خوش بینی^[۱۴] (OP):

توانایی زیرکانه نگاه کردن به زندگی و تقویت نگرش های مثبت حتی در صورت بروز بدبختی و احساس منفی .

• شادمانی^[۱۵] (HA):

توانایی احساس خوشبختی کردن با زندگی خود،لذت بردن از خود ودیگران، داشتن احساسات مثبت، صریح، مفرح و شاد. (فتحی آشتیانی، ۱۳۸۸)

خانواده:

خانواده به گروهی از اشخاص اطلاق می شود که با ازدواج، خون یا فرزند خواندگی بهم پیوند خورده اند، خواه با هم زندگی کنند و یا از هم دور باشند. یک خانواده، ناپدری، نامادری، نا برادری، ناخواهری و مادر یا پدر خوانده را نیز شامل می شود. ( ثنایی ذاکر، ۱۳۷۹ )

خانواده هسته‌ای^[۱۶]

خانواده‌ای که آن را زن و شوهر و فرزندان یا زن و شوهر بدون فرزند تشکیل می‌دهد، اصطلاحا خانواده هسته‌ای می‌نامند.(اینترنت)

خانواده گسترده^[۱۷]

خانواده گسترده ، خانواده‌ای است که بر اساس بستگی‌های نسبی و سببی استوار است و شامل چند گروه خونی و چند گروه زناشویی می‌شود.(اینترنت)

تعریف عملیاتی:

1. تعریف عملیاتی

هوش هیجانی:

در این پژوهش منظور از هوش هیجانی نمره ای است که فرد در پرسشنامه هوش هیجانی که توسط بار- آن ساخته شده است که دارای ۹۰ سوال است به دست می آورد.

• حل مسئله :

در این پژوهش نمره ای که آزمودنی‌ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به سئوالات ۱،۱۶،۳۱،۴۶،۶۱،۷۶ پرسشنامه بار – اون به دست می آورند .

• شادمانی:

در این پژوهش نمره ای که آزمودنی‌ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به سئوالات ،۱۷،۳۲،۴۷،۶۲،۷۷پرسشنامه بار – اون به دست می آورند .

• استقلال:

در این پژوهش نمره ای که آزمودنی‌ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به سئوالات ۳،۱۸،۳۳،۴۸،۶۳،۷۸ پرسشنامه بار – اون به دست می آورند .

• تحمل استرس :

در این پژوهش نمره ای که آزمودنی‌ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به سئوالات ،۱۹،۳۴،۴۹،۶۴،۷۹پرسشنامه بار – اون به دست می آورند .

• خود شکوفایی :

در این پژوهش نمره ای که آزمودنی‌ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به سئوالات ،۲۰،۳۵،۵۰،۶۵،۸۰پرسشنامه بار – اون به دست می آورند .

• خود آگاهی هیجانی:

در این پژوهش نمره ای که آزمودنی‌ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به سئوالات ،۲۱،۳۶،۵۱،۶۶،۸۱پرسشنامه بار – اون به دست می آورند .

• واقع گرایی:

در این پژوهش نمره ای که آزمودنی‌ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به سئوالات ۷،۲۲،۳۷،۵۲،۶۷،۸۲ پرسشنامه بار – اون به دست می آورند .

حال با عنایت به جهات، دلایل و مستنداتی که ذکر شد، پاسخ سؤال ما مبنی بر اینکه توافق ژنو منطبق با مفهوم معاهده بین‌المللی و در نتیجه تابع حقوق بین الملل و به ویژه حقوق معاهدات بین‌المللی است، به اثبات می‌رسد.

۴-۳- ضرورت بررسی حقوقی:

اگرچه معاهدات بین الملل بخش مهمی از حقوق بین الملل را تشکیل می‌دهند، اما در همین حوزه فنی نیز تاثیرات سیاست و قدرت بر روابط حقوقی انکارناپذیر به نظر می‌رسد، چرا که یک معاهده
می‌تواند با دواعی سیاسی انعقاد یافته و نیز با دلایل مشابه به حیات خود پایان دهد. این خاصیت حقوق بین الملل است که متأخر از وقایع حرکت کرده و آثار حقوقی آن ها را تبیین می کند. به عبارت دقیق تر باید گفت که در عرصه بین‌المللی، قواعد حقوقیمتأخر از وقایع به وجود آمده و چارچوب های حقوقی را شکل می‌دهند.

به علاوه در عرصه بین‌المللی به دلیل تفاوت زبان های رسمی دولت ها و نظام های حقوقی که دولت ها در آن تنفس می‌کنند و نیز لزوم انعقاد معاهدات و سایر اسناد بین‌المللی به زبان مشترک و در نتیجه بیگانگی برخی کشورها با زبان معاهده مورد نظر، دولت ها حق دارند تفسیر ویژه خود را از عبارت معاهده داشته باشند؛ بر این اساس، و به دلیل لزوم وجود فهم مشترک از مفاد آنچه منعقد شده است، دولت های عضو یک معاهده می‌توانند علاوه بر متن اصلی معاهده، تفسیریه­ای را به آن ضمیمه نموده و فهم فردی یا مشترک خود را از مفاد معاهده مورد نظر اعلام نمایند؛ این کار می‌تواند به وسیله صدور بیانیه های رسمی یک جانبه نیز اتفاق بیفتد. ‌بنابرین‏، آنچه اهمیت دارد این است که در عین اینکه اطراف یک معاهده با اراده خویش تعهدی را به عهده می گیرند قصد آن ها توافق بر موضوعی مشترک باشد. این مهم زمانی اهمیت مضاعفی می‌یابد که سند مورد نظر دارای ابهامات متعدد بوده و بتوان از آن تفاسیر حقوقی متعدد با آثار متفاوت از یکدیگر ارائه نمود.

‌بنابرین‏ برای درک آنچه در ۲۴ نوامبر در ژنو اتفاق افتاد و خروجی آن در قالب بیانیه­ای مشترک در اختیار افکار عمومی قرار گرفته، لزوم مطالعه­ ای حقوقی اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد. و در این بستر است که عبارات مبهم معنای حقیقی خود را می‌یابند و آنچه را به متعاهدین تحمیل نموده اند؛ نمایان می‌سازند.

حال با این مقدمه، چون نظرات مثبت و منفی در زمینه حقوقی این توافق وجود دارد، ابتدا اشکالات حقوقی، مورد بررسی قرار می‌گیرد سپس نظرات کسانی که معتقدند مزیت ها و نکات مثبتی از نظر حقوقی برای جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، آورده می شود.

الف) ابعاد حقوقی توافق ژنو:

در پی توافق ایران با کشورهای ۱+۵ بر سر مسئله­ای فعالیت های صلح آمیز هسته­ای کشورمان، عده­ای با خوش بینی و عده­ای با بدبینی به آن نگاه می‌کنند. اما بررسی دقیق متن توافق می‌تواند ما را به دور از هیاهوی سیاسی و رسانه­ای در قضاوت منصفانه از مفاد آن یاری نماید.

مواد مندرج در موافقت نامه:

الف) به موجب این توافق، ایران متعهد شده است به: متوقف کردن پیشرفت توانایی غنی سازی،خنثی کردن ۱۹۶ کیلوگرم اورانیوم غنی شده بیست درصدی خود به نحوی که نیمی از آن قابل غنی سازی مجدد باشد و همچنین اکسید کردن مواد پنج درصدی مازاد بر ده هزار کیلوی کنونی که در آینده تولید می شود، عدم گسترش فعالیت هسته­ای در اراک، نطنز فردو، غیرفعال شدن ماشین های جدید نصب شده در تأسیسات هسته­ای، عدم نصب ماشین های جدید در نطنز، عدم حمل آب سنگین به تأسیسات اراک، خودداری از تولید سوخت جدید برای رآکتور اراک، و اجتناب از هر گونه سوخت گذاری در این رآکتور، خودداری از تولید هر گونه سانتریفیوژ در کارگاه ها به جز برای جانشینی سانتریفوژهای کنونی، عدم ساخت تأسیسات باز فرآوری و تعطیل شدن هر نوع فعالیت باز فرآوری در تأسیسات موجود، محدود شدن غنی سازی اورانیوم به پنج درصد در چهار آبشار فردو و غیر فعال شدن دوازده آبشار دیگر و گسسته شدن ارتباط میان آبشارهای موجود در این تأسیسات، فراهم کردن بستر لازم برای دسترسی به بایگانی دوربین های آفلاین تأسیسات هسته­ای، تمهید شرایط لازم برای دسترسی به کارگاه های مونتاژ و تولید چرخنده­های سانتریفیوژ، نهایی شدن توافق درباره پادمان ها در اراک و همچنین ارائه­ اطلاعات کامل درباره معادن ایران و منبع مواد مورد استفاده به آژانس، ارائه­ اطلاعات مربوط به طرح و نقشه های ایران برای تأسیسات هسته­ای به آژانس بین‌المللی انرژی هسته­ای،توصیف ساختمان هر یک از سایت های هسته­ای و ارائه­ شرحی کامل از آن به آژانس، توصیف گسترده­ عملیات هر یک از تاسیساتی که به طور خاص به فعالیت های هسته­ای مشغول هستند و ارائه­ شرح کاملی از آن به آژانس، ارائه­ اطلاعات لازم به آژانس درباره شرکت های نورد اورانیوم، تسهیل شرایط و امکان بازرسی سر زده و روزانه از همه تأسیسات مرتبط با فعالیت های هسته­ای برای بازرسان آژانس.

ب) تعهدات غرب در قبال کشورمان نیز عبارتند از:

دسترسی ایران به بخشی از دارایی های بلوکه شده خود در نزد کشورهای مختلف جهت خرید محصولات خوراکی و کشاورزی، دارو، ادوات پزشکی و خسارات پزشکی، خودداری شورای امنیت، اتحادیه­ی اروپا و آمریکا از اعمال تحریم های جدید علیه ایران، رفع موانع برای صادرات نفت ایران در حد کنونی و توقف روند کاهش بیست درصدی آن در هر شش ماه، امکان دسترسی ایران به درآمدهای ناشی از فروش نفت به میزان توافق شده در آینده، تعلین تحریم صادرات پتروشیمی ایران، تعلیق تحریم برخی خطوط هوایی از جمله ایران إیر، تعلیق تحریم قطعات هواپیما،خودرو، طلا و فلزات گران بها و برطرف شدن محدودیت های مربوط به بیمه­ی حمل و نقل برای صادرات نفت ایران در حد کنونی.

این مواردی که گفته شد، مورد تفاسیر متعدد از سوی طرفین قرار گرفته است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در سخنانی که پس از حصول توافق ایراد کرد، از آن به عنوان«توافقی ضامن حقوق مردم» ایران یاد کرد که نه تنها غنی سازی را متوقف نمی کند، بلکه از تحریم های یک جانبه­ی غرب نیز خواهد کاست. چند دقیقه پس از سخنان آقای ظریف، جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده تفسیری دیگر از این توافق ارائه کرد که با تعابیر ظریف ، فاصله زیادی داشت. وی پس از آن نیز در مصاحبه های متعدد، ابراز داشت که نه تنها حق غنی سازی ایران مورد تأیید قرار نگرفته است، بلکه در دوره­ شش ماهه­ی توافق، آمریکا با ایران بر سر کاهش ابعاد برنامه هسته­ای^[۴۳]۱ گفتگو خواهد کرد.

‌بنابرین‏ تعابیر مخالفی که از این توافق می شود، بیانگر آن است که این توافق، قابل تفاسیر مختلف است و لذا قطعاً می توان ابهاماتی را در آن شناسایی کرد و لذا توافق مذبور باید از منظر حقوقی و سیاسی مورد نقد و بررسی قرار گیرد.

ابهامات حقوقی توافق ژنو:

حق غنی سازی ایران:

شاید مهمترین موضوعی که در این بیانیه محل اختلاف قرار گرفته و از ساعات اولیه بعد از انتشار بیانیه، دو طرف نسبت به آن مواضع کاملاً متضادی اتخاذ کردند، مسئله حق غنی سازی جمهوری اسلامی است که طرف ایرانی مدعی به رسمیت شناخته شدن آن از جانب طرف غربی بود، در حالی که طرف غربی نیز به صراحت چنین موضوعی را نفی می کرد. (رضا زاده، ۱۳۹۳)

بررسی نظام جبران خدمت در دوران هخامنشی نشان می‌دهد که دستمزد و جیره طبقه‌بندی می‌شد و هر کس به نسبت مهارت و میزان کار حقوق دریا فت می‌‌کرده‌است. حقوق پایین تر کارگران ساده با ساز و کارهایی همچون پاداش‌های روزانه، ماهانه، کمک شاهانه – به خصوص در زمان داریوش – و اضافه حقوق، سختی کار جبران می‌شده است. زنان مرخصی پس از زایمان داشته و قابله‌های آنان نیز مشمول پاداش و دستمزد می‌شده‌اند. حقوق زن و مرد برای کار یکسان و برابر بوده است. زن ومرد از امکان کارآموزی و ارتقاء شغلی یکسان بهره‌مند می‌شده و البته در میان مردم عادی بانوان مدیر، بیشترین حقوق را دریافت می‌کرده‌اند. از طرفی همه اعضای خانواده نیز دستمزد می‌گرفته‌اند (نمازی، ۱۳۸۶).

بیانیه‌های کوروش و داریوش پس از فتوحاتشان نشانگر این است که اخلاق حرفه‌ای در همه شئونات (اخلاق جنگ، اخلاق رهبری، اخلاق روابط بین‌الملل، اخلاق کار و غیره) برایشان مسئله بوده و سرودهای زرتشت نیز آکنده از اندرزهای اخلاقی در مناسبات کاری و رفتار ارتباطی است و ما به قدمت تمدن مشرق زمین اخلاق کار داشته ایم اما نه به شکل جدید و این‌ها برای ما مبانی و میراث بزرگی است (قراملکی،۱۳۸۶). اخلاق در دوره ساسانیان اخلاقی عمدتاًً اوستایی بود که هم وجهه مادی زندگی را مورد توجه قرار می‌داد و هم وجهه معنوی آن را و ارزش‌های اخلاقی آرمانگرایانه، بیشتر خدا محور و انسان ساز بودند و روشی میانه را توصیه می‌کردند. آنچه به عنوان اخلاق در این دوره قابل باز تعریف است مجموعه ای است نامنسجم از صفات نیک سازگار با فطرت انسان. این صفات نیک، در عمل یا به واسطه ضرورت‌های زندگی اجتماعی انسان تا اندازه ای قابل حصول اند و یا به واسطه تسلیم محض به دستورات دینی و باور به وعده های آن جهانی (خانلری،۱۳۸۶).

۲-۳-۱-۱- آموزه‌های اخلاقی در مدیریت کوروش

آزاد(۱۳۸۵)، در مقایسه کوروش و اسکندر می‌نویسد: «اسکندر بزرگ که از چشمه پرورش ارسطو آب خورده بود شک نیست فاتح بزرگی محسوب می‌شد اما ببینیم آیا گوشه‌ای از زوایای اخلاق و انسانیت را گشود؟ کوروش ارسطو و معلم اولی نداشت، معذلک تنها به فتح کشورها اکتفا نکرد، بل کشور انسانیت و فضیلت را نیز فتح کرد.»

دراینجا به برخی از آموزه‌های اخلاقی مدیریت کوروش گزنفون،ترجمه محجوب (۱۳۹۰) در قالب جملاتی به جا مانده از وی، اشاره می‌گردد:

– خویشتن‌داری

«از همان آغاز راه آموختم چگونه برخواسته‌های دل خویش چیره باشم و در برابر خطر با خویشتن‌داری واکنش نشان دهم. زیرکی عامل فهم رسیدن به قدرت است ولی نباید به گناه و خودخواهی آلوده شود. رهبران اگر گوهر والای خود را از یاد ببرند، در گرداب خویشتن پست خویش و رفتار خودکامه فرو می‌افتند.»

– ایجاد چشم‌انداز بر بستر دانش و باور به آن

رهبری آرمانی یکی از جدیدترین مفاهیمی است که در سال‌های اخیر در ادبیات مدیریت مطرح شده است رهبران آرمانی توانایی آفرینش و بیان چشم‌اندازی روشن، جذاب و دلخواه را برای آینده سازمانشان دارند و قادرند که همکارانشان را به آن سو رهنمون شوند.بر این پایه می‌توان کوروش را از نخستین رهبران آرمانی دانست. آنجا که عملکرد رهبران عمل زده را به چالش می‌گیرد و می‌گوید: «بسی پیش‌تر از آنکه در عالم واقع دست به ایجاد چنان امپراتوری بزنم، رویای آن را پرورده‌ام.» اما ایجاد این چشم‌انداز بر پایه دانش شکل می‌گیرد و قبل از هرکس، خود به آن باور دارد تا آنجا که از هر فرصتی بهره می‌‌گیرد تا از بازرگانانی که از سرزمین‌های دور می‌آمدند درباره تمدن‌های فراسوی سرزمین پارس بپرسد و کتاب‌های آن ها را وام بگیرد.

در آغاز راه، امیدمدار کسی به اندازه خودت به سرنوشتی که می‌خواهی بیافرینی، باورداشته باشد.

– همدردی و مشارکت افراد در پیروزی خود

کوروش می‌گذارد یکایک افرادش، به وی نزدیک شوند و نگرانی‌های شخصی خویش را با وی در میان گذارند.

«در شادی مردم شاد باش ولی آنگاه که گردون، روزهای بد می‌آورد، باید در اندوه آنان نیز شریک باشی.»

– فروتنی

«باید همواره در کنار اعتمادی که به خود دارم، حس نیرومندی از فروتنی را نیز بپرورانم. باید همواره آماده دریافت هشدارهای آسمانی باشم تا بر آتش خواسته‌هایم باران میانه‌روی فروریزد.»

– سخن گفتن به فراخور شنونده و برابری به فراخور سازمان

پیاده‌سازی مدیریت مشارکتی نیازمند دو پیش‌زمینه است: توان افزایی کارکنان و کار گروهی. وقتی ریشه‌های فرهنگ کار گروهی را در آیین مدیریت کوروش می‌یابیم، پذیرش و بهره‌برداری از تفاوت‌های فکری و شخصیتی افراد و آگاهی او به پدیده هم‌افزایی گروهی شگفت‌انگیز است. کوروش می‌گوید: «اگر بتوانید با دامن زدن به همکاری افراد برای رسیدن به هدف‌های مشترک، بدگمانی‌های میان آن ها را کاهش دهید، تفاوت آن ها بیشتر نیروزا خواهد بود تا تنش‌زا.» کوروش هنگام سخن گفتن با سربازان عادی، بخشی از دانسته‌هایش را آشکار نمی‌کند.

– پرهیز از دروغ و خشم

ما بارها مدیریت از راه ارزش‌ها را از زبان صاحب‌نظران مدیریت شنیده‌ایم و به رعایت اخلاق حرفه‌ای در مدیریت فرمان داده شده‌ایم. کوروش این مفاهیم را به شیوایی در گفتاری بیان داشته است که: «ما هدفی والا داشتیم، لیک برای دست یافتن به آن هر کاری را آزاد نمی‌دانستیم. از جمله کارهایی که پست می‌شمردیم، دروغ گفتن بود.» و یا «انسان گاه از خشم خویش آسیبی می‌بیند که هیچ دشمنی قادر به وارد آوردن آن نیست.»

– خلق انگیزه

هنگامی که تعاریف مختلف و جدید رهبری را واکاوی می‌کنیم، ریشه‌های آن را در گفته کوروش می‌یابیم که می‌گوید: «رهبری یعنی رساندن افراد به اوج شایستگی»

وی برای این منظور، مدیریت مشارکتی و انگیزه بخشی را در نظر دارد:

«این بود وظیفه بزرگ من: خلق انگیزه برای دستیابی به هدف‌های والا در کنار رسیدن به هدف‌های فردی»،و در جای دیگر، «سربازی که فرصت تفکر نداشه باشد همواره سرباز خواهد ماند.»

۲-۳-۲- دوران اسلام وتمدن اسلامی

اسلام از آغاز محوریت کار و تجارت را مطرح کرد. تصور پیروزی اسلام بر قریش بدون در نظر گرفتن نقش محوری تجارت در تقویت موقعیت مسلمانان در مکه غیر ممکن بود. دشمنان در آن زمان تجارت و راه‌های تجارت را کنترل کرده و اسلام را تهدیدی در برابر خود می‌دانستند. حضرت محمد(ص) نه تنها با خدایان آن‌ ها بلکه با اساس قدرتشان به مبارزه پرداخت. یعنی انحصار تجارت در عرب و مناطق اطراف آن، پس از شکست قریش به دست پیامبر، کار و تجارت به عنوان جزء اصلی ایمان به خدا معرفی شد. در بحران سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که پس از حمله مغول در قرن هفتم هجری برای بیش از دو قرن گریبانگیر ایران شد، آنچه می‌توانست بر تجدید حیات اقتصادی کشور و کاهش فشار بر اقشار فرودست کمک کند، رشد تولید و مبادلات تجاری بود. بی تردید وجود ضوابط و معیارهای اخلاقی و پایبندی به آداب فعالیت‌های حرفه‌ای راه بهبود اوضاع اقتصادی را هموار می‌کرد. چنین به نظر می‌رسد که باید اهل فتوت را پیشگامان معرفی و ترویج اخلاق حرفه‌ای در آن دوران دانست. توجه اهل فتوت به امور اجتماعی با نگاهی جدی به اشاعه جایگاه کار و تولید در جامعه همراه بود (کاظم بیگی،۱۳۸۶).

انواع منابع خاکستری

ردیف

پایان‌نامه

۱

طرح تحقیقاتی

۲

گزارش

فنی

دولتی

تحقیقاتی

سفر

هنری

آماری

۳

خبرنامه

۴

وب‌سایت

۵

گروه‌های بحث الکترونیکی

۶

نامه‌های الکترونیکی

۷

یادداشت‌

۸

‌کتاب‌شناسی

۹

عکس

۱۰

اسناد

۱۱

پوستر

۱۲

نقشه

۱۳

مجموعه مقالات و برنامه گردهمایی‌ها

۱۴

استاندارد

۱۵

جزوه

۱۶

بروشور

۱۷

اسلاید

۱۸

سایر

۲-۱-۵-۱پایان نامه^[۵۰]

“مقاله یا رساله‌ای که به وسیله داوطلب درجه دانشگاهی به عنوان یکی از شرایط احراز درجه مذبور ارائه می‌شود” (سلطانی و راستین، ۱۳۷۹، ص. ۷۶ نقل در محسنی، ۱۳۸۲). پایان‌نامه‌ها نتایج پژوهش‌های بنیادی یا کاربردی است که معمولا توسط دانشجویان دوره های کارشناسی ارشد و دکترا انجام شود. پایان‌نامه معمولا در چند نسخه محدود به دانشگاه تحویل داده می‌شود و به ندرت توسط ناشران به چاپ می‌رسد، ولی این امر به هیچ وجه دلیل بر بی‌ارزش بودن محتوای آن نیست. این مدارک در کارهای پژوهشی دارای ارزش فوق‌العاده‌ای هستند و دسترسی به آن برای محققان و دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی بسیار حائز اهمیت است ولی معمولا به دلیل شرایط خاص نگهداری، خدمات و همچنین عدم کنترل کتاب‌شناختی دقیق و به موقع، بهره و استفاده آن با مشکلات زیادی مواجه است. تنها مرکزی که در ایران به جمع‌ آوری، سازماندهی و انتشار فهرست پایان‌نامه‌های موجود در کشور می‌پردازد، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران است که به دلیل همکاری ضعیف مراکز دانشگاهی دارای جامعیت لازم نیست. این مرکز به صورت فصلی “چکیده پایان‌نامه‌های ایران، دکترا و کارشناسی‌ارشد” را منتشر می‌کند و نیز دو عنوان پایگاه اطلاعاتی رایانه‌ای به نام‌های “چکیده پایان‌نامه‌های ایران – دکترا و کارشناسی‌ارشد” و “پایان‌نامه‌های فارغ‌التحصیلان ایرانی خارج از کشور (لاتین – با چکیده)” منتشر می‌کند. همچنین، موسسهیو. ام. آی^[۵۱]در آمریکا “چکیده‌نامه پایان‌نامه‌ها”^[۵۲] را منتشر می‌کند که بیشتر شامل پایان‌نامه‌های ایالات متحده آمریکا و کانادا است، و در صورت نیاز به متن کامل پایان‌نامه‌ها با دریافت هزینه ارسال می‌شود. کتابخانه ملی بریتانیا^[۵۳] نیز یکی از مراکز عمده تأمین پایان‌نامه‌های خارجی است. با شناسایی سایت‌های اینترنتی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی – پژوهشی نیز می‌توان به اطلاعات کتاب‌شناختی و توصیفی و گاهی متن کامل یا بخشی از پایان‌نامه‌ها دسترسی یافت (محسنی، ۱۳۸۲، ص. ۲۹).

۲-۱-۵-۲طرح تحقیقاتی^[۵۴]

پروژه تحقیقاتی، برنامه‌ای است که برای پژوهش یک موضوع یا انجام کاری پیشنهاد می‌شود که با هدفی مشخص برای پژوهش، فرضیه‌های مشخص پژوهش و جهت پاسخ‌گویی به پرسش‌های مشخصی که پروژه بر مبنای آن‌ ها تعریف شده شکل گرفته باشد (وب‌سایت تبیان، ۴ دی ۱۳۹۰).

۲-۱-۵-۳گزارش^[۵۵]

نشریه‌ای حاوی مطالب رسمی و اداری، مثلا پیشینه‌ای از تحقیقات ویژه، پیشینه‌ای از فعالیت‌های یک هیئت، صورت جلسات یک مجمع قانون‌گذاری و غیره (سلطانی و راستین، ۱۳۷۹، ص. ۳۶۳). از گزارش تعابیر گوناگونی شده و با توجه به نوع کاربرد تعریف مختلفی از آن می‌شود. در یک تعریف کلی، گزارش را انتقال پاره‌ای از اطلاعات به کسی که از آن بی‌خبر است یا اطلاع کمی دارد گفته‌اند و برخی آن را شرح وتفسیر،بیان وتحلیل مطالب، علل و مسائل مورد نظر ذکرکرده‌اند. تعریف دیگری از گزارش چنین است: نگارش اطلاعات، حقایق، علل؛ مسائل، رویدادها و استنتاج و ارائه راه‌حل که به ترتیب و توالی منطقی با روشنی و اختصار و یا رسایی به خواننده منتقل می‌شود و به عبارت ساده‌تر ، پیامی است که با سرعت و صحت و روشنی به خواننده می‌رسد و بر اصل ساده‌نویسی وسالم‌نویسی استواراست. در مبحث ارتباطات تعاریف گوناگونی از گزارش ارائه شده است.گفته می‌شود گزارش یا رپرتاژ یک نوع خبر توصیفی و بیان توصیفی و تصویری یک واقعهیا موضوع است و تعریف جامع‌تر و قابل قبول آن است که گزارش تلفیق خبر وپژوهش است؛ به اضافه بازسازی هنرمندانه صحنه‌ها، موضوعات، حوادث و واقعیات مهم زندگی اجتماعی. برهمین اساس گزارشگر کسی است که حواس خود را برای انتقال آنچه که می‌بیند و می‌شنود به خوبی به کار می‌گیرد و به منزله چشم و گوش مخاطبان خود می‌بیند، می‌شنود واحساسمی‌کندو نقش ناظری هوشیار را دارد (روغنی‌ها، ۹ تیر۱۳۹۲).گزارش شامل انواع گزارش‌های فنی^[۵۶]، گزارش‌های دولتی^[۵۷]، گزارش‌های تحقیقاتی^[۵۸]، گزارش‌های سفر^[۵۹]، گزارش‌های هنری^[۶۰]و گزارش‌های آماری^[۶۱] است.

۲-۱-۵-۴ خبرنامه­^[۶۲]

نشریه‌ای مختصر و کوتاه که اخبار را نقل می‌کند و معمولا به وسیله انجمن‌ها یا سازمان‌ها برای نقل اخبار داخلی منتشر می‌شود (سلطانی، ۱۳۸۸، ص. ۱۳۷).

۲-۱-۵-۵وب‌سایت^[۶۳]

وب‌سایت مجموعه‌ای از تعدادی فایل‌های حاوی متن، تصویر یا گرافیک و … متصل به هم، که غالبا شامل یک صفحه اصلی^[۶۴] است که برروی یک خدمات‌دهنده اینترنتی^[۶۵]قرار دارند و به عنوان مجموعه‌ای از اطلاعات توسط یک فرد، گروه یا سازمان تهیه و نگهداری می‌شوند و عموم مردم می‌توانند به وسیله اینترنت به آن دسترسی داشته باشند (وب‌سایت طلاهاست، ۱۶ دی ۱۳۹۳).

۲-۱-۵-۶گروه­های بحث الکترونیکی^[۶۶]

گروه‌های مباحثه ابزاری است الکترونیکی که از طریق آن افرادی که دارای علایق مشترک باشند با همدیگر به بحث و گفتگو می‌پردازند و یا اخبار و پیام‌های مورد علاقه یکدیگر را مبادله می‌نمایند. بحث‌ها و فعالیت‌های معمول در گروه‌های مباحثه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• • کنفرانس‌های آینده و موضوعات آن؛

• • اخبارهای علمی، فنی، هنری و …؛

• • مباحثه، تبادل نظر و تجربیات ‌در مورد مسئله‌ای خاص؛

• • ارسال و دریافت آگهی‌های تبلیغاتی؛

• • ارسال و دریافت فهرست مندرجات مجلات؛

• • ارسال و دریافت کتاب‌های جدید در زمینه‌های مورد علاقه؛

• • مبادله اطلاعات علمی؛

• • خدمات “اشاعه اطلاعات گزیده”؛

• • خدمات “آگاهی‌رسانی جاری”

و بسیاری از اطلاعات مورد علاقه دیگر که برای به دست آوردن آن سازمان‌ها و افراد هم‌علاقه اقدام به تأسيس، راه‌اندازی و مدیریت گروه‌های مباحثه و فهرست‌های پستی می‌نمایند (محسنی و ابراهیمی، ۱۳۷۸، ص. ۳۵).

۲-۱-۵-۷نامه­های الکترونیکی^[۶۷]

– شورای امنیت تصمیم خواهد گرفت که چه اقداماتی را جدای از توسل به زور می ­تواند به اجرا در بیاورد. در این رابطه سازمان ملل از کلیه کشورهای عضو درخواست خواهد کرد که نسبت به اعمال چنین تمهیداتی اقدام نماید. اینگونه اقدامات شامل منع ارتباط اقتصادی، راه آهن، دریایی، هوایی، تلگراف، رادیو و دیگر وسایل ارتباط جمعی به شکل کامل یا جزئی و نیز قطع رابطه دیپلماتیک ‌می‌باشد.

اگر پس از برقراری و محدودیتهای فوق شورای امنیت قانع شود که صلح و امنیت جهانی با اقدامات وی دچار خللی نخواهد شد همچنان با ادامه اقدامات مذکور باید دولت خاطی و ناقض مقررات بین‌المللی را وادار کند تا در برابر خواسته­ های جامعه بین ­المللی سر تسلیم فرود آورد در غیر اینصورت شورای امنیت سازمان ملل چاره­ای جزء توسل به اقدامات نظامی نخواهد داشت. ماده ۴۲ منشور سازمان ملل در این خصوص مقرر بیان می­دارد که:

– اگر شورای امنیت تشخیص دهد که اقدامات به عمل آمده در ماده ۴۱ برای حفظ صلح و امنیت جهانی چندان کافی نیست یا در عمل عدم کارایی آن ها به اثبات رسیده باشد، اقدام به توسل به شیوه نظامی از طریق هوا، دریا یا زمین خواهد نمود. چنین اقداماتی شامل تهدید، بلوکه کردن یا عملیات نظامی از طریق هوا، دریا و زمین توسط نیروهای اعضاء سازمان ملل خواهد بود.

یک نمونه از این فعالیت سازمان ملل را ‌می‌توان در تجاوز عراق به کویت و در پی آن توسل به شیوه نظامی توسط نیروهای تحت پوشش سازمان ملل برای وادار کردن عراق به خروج از کویت در راستای مواد ۴۱ و ۴۲ منشور سازمان ملل مثال زد. باید ذکر کرد که تصمیم سازمان ملل و به­خصوص شورای امنیت برای ورود به جنگ عراق بعد از رعایت کلیه جوانب و مقررات مذکور در منشور یک تصمیم عادلانه و مطابق با مقررات و اصول حقوق بین ­المللی ‌می‌باشد. در رابطه با اهمیت ماده (۴) ۲ در تثبیت صلح و عدم توسل به زور توسط دولت‌ها، آرچاگا^[۴] قاضی سابق دیوان بین ­المللی دادگستری آن را یکی از اصول اساسی حقوق بین الملل عمومی می­داند. در این رابطه هنکین^[۵] آن را قلب منشور سازمان ملل توصیف می­ نماید و همچنین والدوک^[۶] آن را سنگ بنای صلح در منشور می­داند.

البته استثنائاتی نیز در اصل عدم توسل به زور که از متن ماده (۴) ۲ وجود دارد که مواردی از قبیل دفاع مشروع فردی ودسته جمعی، توسل به قهر علیه تهدید صلح، نقض صلح و عمل تجاوز با اجازه سازمان ملل و توسل به زور توسط جنبش­های آزادیبخش ملی را ‌می‌توان نام برد.

البته بعضی از نویسندگان از قبیل لیلیچ^[۷] اعتقاد دارند که توسل به زور را نمی­ توان ‌به این موارد محدود کرد و می ­تواند شامل حمایت از اتباع و دفاع از حقوق بشر نیز شود. پروفسور باوت در رد مشروعیت توسل به زور در حمایت از اتباع دیگر کشورها و یا تحت عنوان دفاع از حقوق بشر در کشور دیگر می­دارد که چیزی که بیشترمشکوک است، حق توسل به زور برای حمایت از قانون اتباع کشورهای دیگر است چرا که در صورت فقدان رابطه تابعیت نمی­تواند عمل مداخله و توسل به زور را دفاع مشروع تلقی کرد. البته باید ذکر کرد که نظر لیلیچ جنبه استعماری دارد و برخلاف مقررات منشور سازمان ملل است وی ضمن اشاره به رأی دیوان بین ­المللی دادگستری در قضیه کانال کورفو استناد به نظریه خودیاری^[۸] در توجیه توسل به زور را مردود شناخته و همچنین با بیان کردن زیانها و خطرات سیاسی نظریه پروفسور لیلیچ برای کشورهای کوچک اعلام بیان می­ کند که شناسایی یک حق عام توسل به زور در مداخله انسانی نه از نظر حقوقی قابل قبول است ونه از نظر سیاسی.

آقایان فرانک^[۹] و رادلی^[۱۰] در مقاله خود با عنوان “بعد از بنگلادش: قانون مداخله انسانی با نیروی نظامی” پس از بحث و بررسی اسناد و قطعنامه­های سازمان ملل و تأیید بر اینکه در این اسناد، هیچ استثنائی که کاربرد نیروی نظامی حتی برای حمایت از حقوق بشر را تجویز کند، دیده نمی­ شود و با استناد به رأی دیوان بین ­المللی دادگستری در قضیه کانال کورفو چنین نتیجه ­گیری می‌کنند که کاربرد نیروی نظامی توسط یک کشور یا کشورها برای اجرای حقوق بشر و جلوگیری از اعمال غیر انسانی یا تأمین حق تصمیم ­گیری مردم در کشورهای دیگر، خارج از چارچوب سازمان ملل، در تاریخ عملکرد دولت‌ها یا عملکرد معاصر تأیید نشده است.

همچنین در این رابطه ‌می‌توان به رأی‌ دیوان بین ­المللی دادگستری در نیکاراگوئه علیه ایالات متحده اشاره کرد که بعد از بررسی دقیق و موشکافانه قطعنامه­های سازمان ملل از جمله قطعنامه شماره ۲۶۲۵ (XXV) راجع به اعلامیه اصول حقوق بین ­المللی در خصوص روابط دوستانه و همکاری بین دولت‌ها، اصل عدم توسل به زور را یکی از اصول حقوق بین ­المللی دانسته و کمک یک دولت به نیروهای داخلی در کشور دیگر را نیز در ردیف توسل به زور دانسته و آن را ناقض مقررات حقوق بین الملل شناخته است. در بند ۱۷۱ گفته شد قطعنامه مذکور اینگونه کمک را هنگامی که اعمالی در سرزمین کشور دیگر انجام شده «متضمن تهدید یا به کاربردن زور باشد» در حکم اعمال زور از سوی کشور کمک کننده می­داند. ‌بنابرین‏ اینگونه عملیات، هم با توجه به اصل عدم اعمال زور و هم برطبق اصل عدم مداخله ممنوع ‌می‌باشد. همچنین دیوان در بند ۲۰۵ رأی خود اعمال هر گونه فشار و اجبار از سوی یک دولت نسبت به دولت دیگر را به نحوی که این دولت نتواند آزادانه نظام سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و خط مشی روابط خارجی خود را تعیین نماید، یا به منزله توسل به زور خواهد^[۱۱] .

طی قرون متمادی دولت‌ها برای پیگیری منافع خود جنگ و درگیری را جزء ابزار کارامد و حق قانونی خود می­پنداشتند. کشورها در این قانون قبل از جنگ جهانی اول هیچ محدودیتی برای خود قایل نبودند و پس از جنگ جهانی دوم قانون منع توسل به زور هویت خود را پیدا کرد. در دوران کهن، دولت­ها سعی در حل و فصل اختلافات خود داشتند، ولی مهم­ترین روشی که آن­ها برای حل اختلافاتشان به کار می­بردند، توسّل به جنگ بود و تا مدت­ها نیز در حقوق بین الملل مجاز شمرده می­شد و بعضی از دانشمندان جنگ را یک پدیده طبیعی در صحنه بین الملل می­دانستند .

به دلیل خسارت های زیاد ناشی از جنگ، توسّل به زور به مرور زمان مطرود شد و کشورها سعی کردند اختلافاتشان را از طرق مسالمت آمیز حل و فصل نمایند. تلاش­ های زیادی در باب توسّل به شیوه ­های مسالمت آمیز برای حل و فصل اختلافات بین‌المللی صورت ‌گرفته‌اند، ولی تلاش جدّی اولیه و فراگیر در سطح جهانی را باید در کنفرانس‌های لاهه و پس از آن یافت^[۱۲] .