نوآوری بازار: شامل رویکردهای جدید سازمان برای تطبیق ورود و گسترش در بازار هدف ‌می‌باشد(نورث، ۲۰۰۰:۵۷).

نوآوری رفتار: در میان افراد و تیم­ها نشان داده می­ شود و مدیریت را قادر می­سازد تا فرهنگ نوآوری و قدرت پذیرش ایده­های جدید و نوآوری­ها را ایجاد نماید(نورث، ۲۰۰۰:۵۷).

نوآوری راهبردی: به توانایی سازمان در اداره کردن اهداف سازمانی جاه­طلبانه و همچنین مشخص کردن ناهماهنگی­های موجود میان این آرزوها و منابع موجود به منظور گسترش منابع محدودی چون خلاقیت، اشاره دارد(راینی، ۴۹: ۱۹۹۹).

نوآوری اکتشافی^[۲۳]: که از جنس نوآوری بنیادی است، طراحی جدید را پیشنهاد می­دهد، بازار جدید را ایجاد می­ نماید، کانال­های توزیع جدید را تهیه می­ نماید و خدمات جدید را برای مشتریان تهیه می­ کند(لی، ۳:۲۰۱۰).

نوآوری استثماری^[۲۴]: از جنس نوآوری تدریجی است و طراحی شده است تا موقعیت موجود را بهبود دهد(لی، ۳:۲۰۱۰).

نوآوری معمارانه^[۲۵]: نوآوری است که معماری محصول را بدون تغییر در ترکیبات آن تغییر می­دهد(استیگلیتز، ۱:۲۰۰۷).

نوآوری پیمانی^[۲۶]: به تغییر در مفهوم مرکزی بدون تغییر در معماری آن اشاره دارد(استیگلیتز، ۱:۲۰۰۷).

نوآوری مکان^[۲۷]: این نوع از نوآوری مفهومی که خدمات یا محصولات را معرفی می­ کند، تغییرمی­دهد (بسانت، ۱۲: ۲۰۰۷).

نوآوری از دیدگاه غالب^[۲۸]: در مدل­های اساسی ذهنی سازمان که بر اساس آن امور را به انجام می­ شود، تغییر ایجاد می­ کند(بسانت، ۱۲: ۲۰۰۷).

۲-۲-۱۰- شاخص­ های سنجش نوآوری

اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۰میلادی در پاسخ به جهانی­سازی و تغییرات اقتصاد دانش محور و جهت دستیابی به هدف خود( ارتقای نوآوری بین کشورهای عضو و تبدیل شدن به پویاترین اقتصاد دانش محور دنیا). شاخص­ های سنجش نوآوری را در سطح ملی در چهار گروه اعلام نمود:(دهقان،۴۷: ۱۳۸۸)

• • منابه انسانی: میزان و کیفیت منابع انسانی تعیین کننده­ های اصلی خلق و انتشار دانش جدید در کل اقتصاد به شمار می­آیند.

• • خلق دانش جدید: شاخص­ های مرتبط با خلق دانش، ظرفیت و وضعیت اختراعی کشورها را اندازه ­گیری ‌می‌کنند.

• • انتقال و کاربرد دانش جدید: این حوزه فعالیت­های نوآورانه غیر رسمی از قبیل اقتباس تجهیزات جدید برای سیستم­های خدماتی و تولیدی شرکت، اقتباس نوآوری­هایی که به وسیله سایر شرکت­ها و یا سازمان­ها توسعه یافته­اند و اقتباس دانش جدید برای نیازهای خاص شرکت را پوشش می­دهد.

• امور مالی و ستاده­ های نوآوری: این طبقه شاخص­ های زیر را در بر ‌می‌گیرد: عرضه سرمایه خطر پذیر تکنولوژی پیشرفته، فروش­های نوآوری و …

۲-۲-۱۱- نوآوری سازمانی

از نظرجاکوب و همکاران ( ۲۰۰۰ ) نوآوری یکی از انگیزاننده­های اصلی برای رشد اقتصادی و تولید ارزش است، خصوصاً با مطرح شدن اقتصاد دانش بنیان، نوآوری عامل کلیدی موفقیت یا شکست سازمان­ها در عرصه رقابت و همچنین منبع اصلی مزیت رقابتی تلقی می­ شود و از نظر اسکات و کارل ( ۲۰۰۴ ) به همین خاطر، تعداد مطالعات در زمینه نوآوری هر ساله در حال افزایش است. از دیدگاه باکر، هوشی و ایتو(۲۰۰۵ ) نظریه نوآوری سازمانی، نوآوری سازمانی را به نوآوری محصول و نوآوری فرایند، و همچنین نوآوری را به بهبود در محصولات موجود و توسعه محصولات جدید تقسیم می­ کند، که مورد اول نوآوری تدریجی و دوم نوآوری بنیادین، نامیده می­ شود. با این حال به زعم لو و چن ( ۲۰۱۰ ) چالش اساسی که محققان نوآوری سازمانی با آن مواجهند مربوط به ویژگی­های سازمان نوآورانه است که نمی ­توانند میان این ویژگی­ها هماهنگی برقرار سازند. از یک سو پیچیدگی ویژگی­های سازمان نوآورانه نسبتاً زیاد است و از سوی دیگر تنوع ویژگی­ها و متغیر عملیاتی سازمان نوآورانه به شدت تغییر پذیر است. توانایی سازمان در اجرای نوآوری، از عوامل مهم بقا و موفقیت سازمان است (وانگ و احمد،۳۰۷:۲۰۰۴). نوآوری اشکال گوناگونی دارد، مانند نوآوری محصول و فرایند ^[۲۹]، نوآوری بنیانی و فزاینده ^[۳۰]، و نوآوری فنی و اجرایی^[۳۱] (الونن و همکاران،۱۶۳:۲۰۰۸). به اعتقاد پژوهشگران مختلف، پژوهش­های متعددی درباره انواع مختلف نوآوری سازمانی انجام شده است. گارشیا و کالانتن معتقد هستند که توانایی نوآورانه در یک سازمان، بارها برای سنجش اینکه یک ابداع جدید است یا اینکه در بالاترین سطح نوآوری قرار ندارد، مورد استفاده قرار گرفته است (گارسیا و کالانتون^[۳۲]،۱۱۵:۲۰۰۲). زولانسکی، کاپتا و جنسن^[۳۳] (۲۰۰۴) بر اساس تعریفی مفید و سنجش­پذیر برای نوآوری، سه پرسش مرتبط با جدید و بکر بودن را در سازمان بیان کرده ­اند:

۱) چه چیزی جدید است؟

۲) چگونگی بکر و جدید بودن و

۳) جدید و بکر بودن برای چه کسانی؟

پژوهشگران مذکور در پژوهش خود، شش نوع متفاوت از فعالیت­های نوآورانه سازمانی را شناسایی کرده ­اند. فعالیت­های نوآورانه سازمانی عبارت اند از:

۱) توسعه محصولات جدید،

۲) خدمات جدید،

۳) روش­های جدید تولید،

۴) گشایش بازارهای جدید،

۵) اکتشاف منابع جدید،

۶) راه­های جدید سازماندهی.

آن ها نتیجه گرفتند که نوآوری در سطوح سازمانی، ساختاری منفرد دارد و فقط با درجه فزون گرایی تمیز داده می شود (جوهانسن، السن و لامپکین^[۳۴]، ۲۰۰۱). در حالی که سابریمنین و نیلاکانتا، نوآوری سازمانی را شامل دو بعد فنی و اجرایی می­دانند(سابریمنین و نیلاکانتا^[۳۵]، ۱۹۹۶).