• • شبکه های Peer-to-Peer- در این نوع شبکه، تمام کامپیوترها به طور یکسان کار را آغاز می‌کنند. تمام کامپیوترها می‌توانند به صورت سرویس گیرنده و هم به صورت سرویس دهنده عمل کنند. امنیت و مجوزها در هر کامپیوتر شبکه مدیریت می شود. هر کامپیوتر در این گونه شبکه ها می‌تواند منابعی را از کامپیوترهای دیگر درخواست کند و منابع خود را با کامپیوترهای دیگر به اشتراک بگذارد. حداکثر تا ده کامپیوتر می‌توانند از طریق این نوع شبکه با همدیگر ارتباط برقرار کنند.

  

• • شبکه های سرویس گیرنده/سرویس دهنده- در این نوع شبکه، کامپیوترهای سرویس دهنده منابعی را برای بقیه شبکه ها آماده می‌کنند. این روش پرهزینه تر از روش قبلی است ولی علاوه بر این که می توان تعداد کامپیوتر بیشتری را مدیریت کرد می توان گزینه های مدیریتی و امنیتی بیشتری را نیز ارائه کرد.

ب)شبکه های گسترده(WAN)^[99]– این نوع شبکه ها بین قاره ای و موجب ارتباط بین کامپیوتر ها از طرق خطوط تلفن و ماهواره می‌باشد. در این روش هیچ گونه محدودیتی در تعداد کامپیوترهایی متصل به هم وجود ندارد. و برای ایجاد ارتباط کامپیوترها از طریق خط تلفن، به وسیله ای به نام مودم نیاز است (جهانگیری، ۱۳۸۶، ص ۹). شبکه های گسترده ون در فاصله های جغرافیایی وسیعی از چندین مایل تا همه قاره ها گسترده هستند شبکه های گسترده ممکن است ترکیبی از خطوط انتقال تلفنی خطوط اختصاص ارتباطات ریزموج و ماهواره ای باشد خطوط انتقالی تلفنی یاخطوط راهگزینی خطوط تلفنی هستندکه شخص از طریق پایانه خویش داده ها را به رایانه دیگر انتقال می‌دهد تماس تلفنی از طریق مسیرها به مقصد تعیین شده هدایت یا منتقل می شود خطوط اختصاصی یا خطوط غیر راهگزینی خطوطی هستند که همواره برای انتقال داده ها در دسترس می‌باشند و مستاجر آن از شرکت های تلفن عمومی یافروشندگان رسانه های ارتباطی خصوصی اجاره یا خریداری کرد بیشتر شبکه های گسترده موجود از خطوط راهگزینی استفاده می‌کنند (لاودن، ۱۳۸۰،ص ۱۱۷).

ج )شبکه های بی سیم^[۱۰۰] – انتقال بی سیم، که علایم از طریق هوا یا فضا و بدون هیچ ابزار فیزیکی ارسال می‌شوند به عنوان یکی از گزینه های بسیار مهم در برابر کانال های ارسالی فیزیکی مانند سیم های بافته کابل های هم محور و فیبر نوری ظهور یافته اند.رسانه انتقال بی سیم، طیف الکترومغناطیسی است. بعضی از انواع انتقال بی سیم مانند ریز موج ها یا ماورای قرمز دامنه طول موج (فرکانس) طیف خاصی را اشغال می‌کند که با مقیاس مگا هرتز آن را می سنجند در واقع دیگر انواع انتقال بی سیم دارای استفاده های کاربردی هستند مانند تلفن های همراه و ابزار صدا کردن (پی جویی) که وسیله مؤسسات قانون‌گذار ملی یا توافقات بین‌المللی محدوده مشخصی از فرکانس به آن ها کارکردهای خاص و وظایف انتقال داده ها به آن ها سپرده می شود. شبکه های بی سیم نسبت به شبکه های سیم کشی شده می‌توانند گران تر، کندتر و همراه با خطای بیشتر باشند. تهیه انرژی و پهنای باند در تجهیزات بی سیم به مدیریت قوی سخت افزاری و نرم افزاری نیازمند است حفظ امنیت و اسرار خصوصی در شبکه های بی سیم مشکل ساز است زیرا انتقال بی سیم را به راحتی می توان کنترل کرد اگر شبکه ها از استانداردهای گوناگون استفاده کنند به راحتی نمی توان داده ها را بین شبکه های بی سیم مختلف انتقال داد (لاودن، ۱۳۸۰، ص ۱۰۵).

د)شبکه رقومی خدمات یکپارچه^[۱۰۱] (ISDN)- استانداردی بین‌المللی برای دسترسی از طریق شبکه های تلفنی است که خدمات صدا، داده، تصویر، را در یک حلقه ارتباطی واحد یکپارچه می‌سازند. خدمات آی اس دی ان در دو سطح وجود دارد آی اس دی ان با سرعت پایه و آی اس دی ان با سرعت پیشرفته آی اس دی ان با سرعت پایه داد ها را با سرعت ۱۲۸ کیلوبایت در ثانیه از طریق خطوط تلفن محلی موجود منتقل می‌کند سازمان ها و افرادی که انتقال با پهنای باند بالا نیاز دارند و یا می خواهند به طور هم زمان و از طریق یک خط فیزیکی صدا و داده را منتقل کنند ممکن است از این خدمات استفاده کنند آی اس ای دی ان، با سرعت پیشرفته دارای ظرفیت انتقال محدوده مگابایت هستند و برای کاربرانی طراحی شده است که از خدمات ارتباطات راه دور بیشتر استفاده می‌کنند(لاودن ۱۳۸۰، ص ۱۲۰).

و)شبکه دی اس ال ^[۱۰۲](DSL)- فن آوری دی اس ال همانند آی اس دی ان برای انتقال صدا، داده ویدئو از خطوط تلفنی مسی استفاده می‌کند اما ظرفیت انتقال بیشتری نسبت به آی اس دی ان دارند این فن آوری چند نوع مختلف می‌باشد خط مشترک کننده دیجیتال نامتقارن که به هنگام دریافت داده ها دارای سرعت انتقال ۵/۱ تا۹/۱ مگا بایت در ثانیه می‌باشد و هنگام ارسال داده ها با سرعت انتقال آن تا ۶۴۰ کیلوبایت در ثانیه می‌رسد خط مشترک کننده دیجیتال متقارن که همان سرعت انتقال را به هنگام ارسال و دریافت داده ها تا ۳ مگا بایت در ثانیه پشتیبانی می‌کنند(لاودن؛ ۱۳۸۰، ص ۱۲۱).

ه )فیبر نوری^[۱۰۳]– کابل های فیبرنوری هزاران رشته از فیبر نازک شیشه ای است که ضخامت هر یک به اندازه موی سر انسان است و در داخل کابل قرار گرفته اند، داده ها به وسیله ابزار لیزری از طریق کابل فیبر نوری به شکل پالس های نوری و با سرعت ۵۰۰ کیلو بیت تا چندین میلیارد بیت در ثانیه ارسال می شود کابل فیبر نوری نسبت به رسانه های سیمی به طور قابل ملاحظه ای سریع تر، سبک تر و بادوام تر و برای سیستم هایی که به ارسال حجم زیادی از داده ها نیاز دارند بسیار مناسب می‌باشند اما کار با کابل های فیبر نوری مشکل تر، گران تر و نصب آن نیز مشکل تر می‌باشد در بیشتر شبکه ها برای تأسيس زیرساخت با سرعت بالا در کابل های فیبر نوری استفاده و از سیم های بافته و سیم های هم محور (کواکسیل^[۱۰۴]) برای اتصال زیرساخت به یک ابزارها استفاده می شود(لاودن، ۱۳۸۰،ص ۱۰۵).

۲-۱-۱۰) کاربرد فن آوری اطلاعات

از روزی که افرادی به عنوان محقق و اندیشمند وظیفه تحقیق و جستجوی علوم و راهنمایی جوامع را به عهده گرفتند تا امروز که سیستم های مبتنی بر هوش مصنوعی^[۱۰۵] با عنوان همچون سیستم های خبره و پایگاه های دانش وظیفه هم فکری و جست و جوی اطلاعات را به عهده دارند اطلاعات نقش اصلی را عهده دار بوده است و در این بین وجود مراکز پایگاه ها داده و مدیریت آن ها به روش های مختلف اعم از سنتی، سلسله مراتبی، رابطه ای و شبکه ای نقش اساسی در سرعت بخشیدن به روند مدیریت اطلاعات را ایفا کرده‌اند(محمدیان روشن ۱۳۸۹، ص ۲۵).