۲-۷-۱٫ جامعه و نمونه آماری

جامعه ی آماری این تحقیق را کلیه کارآموزان مراکز ثابت آموزش فنی و حرفه ای شهر تبریز (مرکز یک ، مرکز دو و مرکز سه) در سال تحصیلی ۹۱-۹۰ تشکیل می‌دهند. آمار دقیق کارآموزان این سه مرکز در این سال مطابق با آمار استخراج شده از پورتال سازمان آموزش فنی و حرفه ای برابر با ۴۶۲۹ نفر- دوره می‌باشد. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می‌باشد. بر این اساس تعداد کل نمونه گردآوری شده از هر سه مرکز با بهره گرفتن از فرمول کوکران حدود ۳۲۰ نفر می‌باشد که در نهایت ۱۲۶ پرسشنامه قابل تحلیل به پژوهشگر عودت داده شده است.

۳-۷-۱٫ قلمرو تحقیق

از نظر مکانی این تحقیق در بر گیرنده کلیه کارآموزان مراکز ثابت آموزش فنی و حرفه ای شهر تبریز (مرکز یک، مرکز ۲ و مرکز سه) می‌باشد، از نظر زمانی نیز این پژوهش سال های ۹۱- ۱۳۹۰ را در بر می‌گیرد.

۴-۷-۱٫ ابزار جمع‌ آوری داده ها

با توجه به موضوع پژوهش و متغیرهای مورد بررسی در آن، برای جمع‌ آوری داده ها جهت آزمون فرضیات از ابزارهای زیر استفاده شده است: الف) روش کتابخانه ای: بسیاری از مفاهیم و اطلاعات مورد استفاده در این تحقیق از مطالعه مقالات تخصصی و کتاب‌های مرتبط به دست آمده است. ب) روش می‌دانی: در این روش از پرسشنامه جهت جمع‌ آوری اطلاعات استفاده شده است. برای اطمینان از اعتبار صوری پرسشنامه، از پرسشنامه ^[۱]EAO scale ، با مقیاس اندازه گیری ۱۰ گزینه ای لیکرت که دارای استاندارد بین‌المللی است استفاده شده است، همچنین جهت اطمینان و تطبیق هر چه بیشتر این پرسشنامه با اهداف تحقیق، از نظرات تعدادی از اساتید، متخصصان حوزه مدیریت و علوم تربیتی استفاده شده است. از ضریب آلفای کرونباخ نیز برای سنجش اعتبار درونی پرسشنامه استفاده شده و سعی در سنجش نگرش کارآفرینانه کارآموزان قبل و بعد از طی دوره های آموزشی فنی و حرفه ای به روش پیش آزمون- پس آزمون شده است.

۵-۷-۱٫ روش تجزیه و تحلیل داده ها

برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه با مقیاس ۱۰ گزینه ای لیکرت و استاده از روش تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون، به بررسی تاثیر آموزش های فنی و حرفه ای بر نگرشهای کارآفرینانه ، از طریق متغیر واسطه ای ویژگی‌های فردی (ریسک پذیری و مرکز کنترل درونی) پرداخته شده است. همچنین جهت آزمون فرضیات تحقیق از روش‌های آماری به دو شکل توصیفی و استنباطی استفاده شده است که در ابتدا با بهره گرفتن از آمار توصیفی به تبیین و توصیف عوامل مؤثر بر نگرش کارآفرینانه کارآموزان پرداخته شده و سپس برای بررسی فرضیات تحقیق از آمار استنباطی با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ و نرم افزار STATA نسخه ۱۱ پرداخته شده است.

۸-۱٫ ساختار تحقیق

پژوهش حاضر با موضوع “بررسی رابطه ی بین آموزش های فنی و حرفه ای و نگرش کارآفرینانه در سازمان آموزش فنی و حرفه ای” با بهره گرفتن از متغیر واسطه ویژگی‌های فردی(ریسک پذیری و مرکز کنترل درونی) در پنج فصل گزارش می‌گردد. در فصل اول، کلیات تحقیق ارائه شده است. در فصل دوم، مبانی نظری پژوهش و مطالعات خارجی و داخلی انجام شده در این حوزه مورد بررسی قرار گرفته است. فصل سوم روش شناسی پژوهش را در بر می‌گیرد و فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده های جمع‌ آوری شده از طریق مطالعات می‌دانی و کتابخانه ای را بر عهده دارد و در نهایت در فصل پنجم، به نتیجه گیری و ارائه ی پیشنهادات لازم جهت به کارگیری نتایج و همچنین موضوعاتی برای مطالعه در پژوهش های آتی پرداخته شده است.

فصل دوم

مبانی نظری و پیشینه پژوهش

۱-۲٫ مقدمه

یکی از سوالات اساسی در حیطه آموزش های فنی و حرفه ای این است که آیا آموزش های فنی و حرفه ای موجب تاثیر گذاری ، ایجاد و بهبود نگرش های کارافرینانه می شود؟ در ‌پاسخ‌گویی‌ به سوالات فوق اندیشمندان از جنبه‌های مختلف به کنکاش پرداخته‌اند و در نتیجه مکاتب خاصی را شکل داده‌اند. یکی از دیدگاه هایی که به جنبه ی آموزشی توجه نموده است و معتقد می‌باشد که کارآفرینی قابل آموزش است، دیدگاه نگرش کارآفرینانه است.

برای بررسی و فهم بهتر نظریه ی نگرشی ، ابتدا به روشن سازی مفهوم نگرش و مفاهیمی که با این واژه در ارتباط می‌باشند، پرداخته می شود.

۲-۲٫ مبانی نظری

در تعاریف نگرش چنین آمده است:” نگرش عبارت از تمایل به عکس العمل یا پاسخ به یک رفتار مناسب یا نامناسب است”(نوئل^[۲] ،۲۰۰۵). نگرش عبارت از حالت روانی و روان شناسانه عصبی مبتنی بر تجربه است که تاثیری پویا را بر فرد اعمال و او را آماده واکنش نشان دادن به شیوه ای ویژه در برابر برخی از اشیا و وضعیتها می‌کند(خاکی^[۳] ، ۲۰۰۱).

بیش از پنجاه سال است که گوردن آلپورت روان شناس آمریکایی واژه نگرش^[۴] را در روان شناسی اجتماعی مطرح ‌کرده‌است(داکس،دان،رایتس من^[۵]،۱۹۹۳). و امروزه نگرش‌ها به عنوان حوزه ای از روان شناسی اجتماعی محسوب می شود. و ارتباط پیچیده ای با ارزش‌ها ، باورها و رفتارهای فرد دارد(بلانگشیپ^[۶]،۲۰۰۹) در سال‌های اخیر تعاریف بسیاری از نگرش از طرف روان شناسان مطرح شده است.برای نمونه به تعدادی از آن ها اشاره می شود.

نگرش را می توان به عنوان ارزیابی یا قضاوت فرد از موضوع خاصی دانست(داکس ،دان،رایتس من،۱۹۹۳).

یک نگرش معمولا حاصل شناخت فرد است که تأکید می‌کند بر ارزیابی فرد از موضوع نگرش که می‌تواند خود فرد ، افراد دیگر،فعالیت ها،اقدامات، افکار یا ایده ای باشد(مک گوایر، لیندزی و آرنسون^[۷]،۱۹۸۵،زانا،رمپل^[۸]،۱۹۸۸).

یک نگرش اساسا عبارت است از نشانه ی ارزیابی هماهنگ شناختی و عاطفی تجربه شده درباره یک موضوع خاص.و به عبارتی نگرش‌ها قضاوت‌های ارزیابی شده ای هستند که به صورت هماهنگو یکپارچه در ارتباط با ابعاد شناختی و عاطفی هستند.این ارزیابی‌های انتزاعی به صورت کاملا قوی ، غیر ضمنی و پایدار ، رفتار نگرشی مداوم به دنبال دارند(کرانو و پرسالین^[۹]،۲۰۰۸).

نگرش تمایلی کم و بیش ثابت به واکنش مثبت یا منفی به رده هایی خاص از آدمها یا اشیا است(فرمهینی فراهانی ،۱۳۷۸).

نگرش در حال حاضر به عنوان نوعی واکنش به شرایط مساعد و نامساعد در موضوعات خاصی اشاره می‌کند.بسیاری از نظریه پردازان بر روی این امر توافق دارند که نگرش‌ها به عنوان نشانه ای در حافظه و به عنوان بخشی از ساختار دانش محسوب می شود. با این وجود توافق عمومی بر روی تعریف نگرش وجود ندارد(اسکامپ و شولتز^[۱۰]،۲۰۰۴).