در واقع ورود به موقعیت های تجاری جهانی و تغییرات حاصل از آن برای شرکت های هلدینگ هم فرصت و هم تهدید محسوب می شود. باز شدن بازارهای جدید شامل صدها میلیون مشتری بالقوه در کشورهای مختلف فرصت محسوب می شود. در عین حال این گونه شرکت ها با فشار رقابتی شدید هم از جانب رقبای داخلی و هم از جانب رقبای خارجی مواجه می‌شوند که این تهدید محسوب می‌شود.

عموماً مفهوم بین‌المللی سازی با جهانی شدن اشتباه گرفته می شود اما در حقیقت بین‌المللی سازی زیر مجموعه ای از جهانی شدن می‌باشد. بین‌المللی سازی به اهمیت فزاینده تجارت بین‌المللی، روابط،‌ تعهدات و قراردادهای بین‌المللی اشاره می‌کند، حال آن که جهانی شدن به یکپارچگی اقتصاد جهانی و حرکت از سوی تنوع اقتصادهای ملی به سوی یک اقتصاد جهانی بر پایه تجارت آزاد و سرمایه گذاری آزاد اشاره کرده و موجب کم رنگ شدن مرزهای سیاسی و اقتصادی می‌گردد. (دالی^[۱]، ۱۳۷۸). همچنین از تفاوت های دیگر می توان به ساختار و بازار شرکت های موجود در مرحله بین‌المللی اشاره کرد که دارای ساختار داخلی به اضافه یک بخش یا واحد بین‌المللی هستند و از لحاظ بازار بالقوه، در اندیشه بازارهای خارجی می‌باشند حال آن که شرکت ها در مرحله جهانی شدن دارای ساختار ماتریسی یا فراملی هستند و بازار بالقوه آن ها همه دنیا می‌باشد (دفت^[۲]، ۱۳۸۵). محور اصلی این تحقیق بین‌المللی سازی و مفاهیم مربوط به آن به عنوان زیر مجموعه جهانی شدن می‌باشد.

محققین توجه زیادی به جنبه‌های نظری الگوهای رشد بین‌المللی نشان داده‌اند، اما بیشترین تمرکز بر چگونگی بین‌المللی سازی پس از اتخاذ تصمیم بوده است (سالیوان و بوئرشیمدت^[۳]، ۱۳۶۹) و توجه چندانی به فاکتورهای مؤثر بر فرایند تصمیم گیری قبل از بین‌المللی سازی مبذول نشده است. عدم درک مدیریت ارشد از فرایند و عوامل مؤثر بر تصمیم گیری ‌در مورد بین‌المللی سازی به ویژه برای شرکت های هلدینگ که در آن ها تصمیماتی به بزرگی تصمیم ‌در مورد بین‌المللی سازی به سختی اتخاذ می شود مشکل ساز است.

با در نظر گرفتن دلایل ذکر شده، در این تحقیق با بهره گرفتن از مدل مولینا^[۴] که از ترکیب سه رویکرد رقابتی، رویکرد اقتصاد کلان و رویکرد نهادی تشکیل شده است، به بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم گیری ‌در مورد بین‌المللی سازی شرکت های هلدینگ پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران پرداخته می‌شود.شرکت هلدینگ مورد مطالعه شرکت هلدینگ سرمایه گذاری توکا فولاد می‌باشد.

با توجه ‌به این که استان اصفهان یکی از استان های صنعتی در کشورمی باشد و نقش بسیار عمده و اساسی را در صنعت کشور ایفا می‌کند و همچنین با توجه به اینکه شرکت های متنوعی در زیر مجموعه هلدینگ توکا فولاد وجود دارد و اکثر آن ها برای توسعه و گسترش فعالیت خود نیاز به ورود به بازارهای خارجی را احساس کرده و در این راستا تعدادی به بازارهای خارجی وارد شده اند و تعدادی وارد نشده اند، لذا در این پژوهش به بررسی این موضوع در استان اصفهان پرداخته شده است.

در رویکرد رقابتی که بر پایه عوامل رقابتی پورتر می‌باشند بر این موضوع تأکید می شود که چرا شرکت ها استراتژی های بین‌المللی سازی را جهت بهبود عملکرد سازمانی خود به کار می‌گیرند. این کار از طریق تطابق استراتژی و فاکتورهای رقابتی صورت می‌گیرد (دونالدسون^[۵]، ۱۳۸۰؛ پورتر^[۶]، ۱۳۵۹). متغیرهای مورد بررسی در این بخش همان نیروهای رقابتی پورتر می‌باشد که عبارتند از قدرت چانه زنی مشتریان، قدرت چانه زنی فروشندگان، رقابت در میان رقبای موجود، تهدید از جانب تازه واردان و تهدید محصولات جایگزین (پورتر،۱۳۸۴: ۹۲) در این تحقیق فقط چهار عامل اول مورد بررسی قرار می‌گیرد.

در رویکرد اقتصاد کلان بر این امر تأکید می شود که چگونه تصمیم گیری درباره بین‌المللی سازی تحت تأثیر شدید فاکتورهای اقتصادی قرار دارند .

رویکرد نهادی تلاش دارد تا فرایند تصمیم گیری بین‌المللی سازی را با لحاظ نقش قانونی کردن انتقال اطلاعات، کاهش خطرات و افزایش آگاهی از بازارهای خارجی به واسطه ایجاد شبکه های اجتماعی و تسهیل تعاملات میان شرکت ها تشریح کند. نظریه پردازان نهادی بر تأثیرات سیستم‌ها و سازمان ها پیرامون شرکت ها بر شکل گیری رفتار سازمانی و تصمیم گیری تأکید می‌کنند (اسکات^[۷]، ۱۳۷۴). متغیرهای مورد بررسی در این قسمت عبارتند از تقلید مبتنی بر بسامد، تقلید مبتنی بر ویژگی، تقلید مبتنی بر پیامد و تقلید هنجاری (هونچیلد و مینر^[۸]، ۱۳۷۶؛ سالزنیک و همکاران^[۹]، ۱۳۵۶) که در این تحقیق تقلید مبتنی بر پیامد به دلیل جلوگیری از گسترش موضوع، در نظر گرفته نخواهد شد.

• 1. ضرورت واهمیت انجام تحقیق

جهانی شدن باعث افزایش بسیار زیاد رقابت بین‌المللی شده است. در این شرایط شرکت هایی که سابقاً تنها با شرکت های محلی رقابت می‌کردند اکنون ناچار می‌شوند با رقبای خارجی جدید دست و پنجه نرم کنند. برای مواجهه با رقبای خارجی شرکت‌ها باید تصمیمی به بزرگی المللی سازی شرکت بگیرند.