همچنین نشان داده شده است که مرکز تقویت حاوی نرون های دوپامین است که از موضع خود را کلاهک قدامی مغز تا دستگاه لیمبیک میانی در پیش مغز امتداد دارد.گیرنده های اپیوئید در این نرون های دوپامین یافت شده اند که تحریک با اپیوئید ها،این سیستم دوپامین را بر می انگیزد.مطالعات نشان داده است که تحریک منطقه لیمبیک میانی،سبب افزایش استفاده از هروئین،کوکائین و اتانول می شود.بلوکه کردن گیرنده های دوپامین از مصرف اپیوئید ها و کوکائین جلوگیری می‌کند و بلوکه کردن محل های جذب نوراپی نفرین،دریافت الکل را کاهش می‌دهد.

میانجی های شیمیایی دیگری ممکن است با به کاربردن کارکرد تعدیل کننده در مصرف مواد و الکل دخیل باشند.در انسان ها تزریق بازدارنده های جذب مجدد سروتونین(زیملدین،فلوکستین،سیتالوپرام به مصرف کننده های الکل غیر افسرده با کاهش میزان مصرف و افزایش روزهای پرهیز از الکل مرتبط بود.یک دلیل احتمالی برای این موضوع،تاثیر سروتونین بر دیگر سیستم های میانجی شیمیایی است.نرون های سروتونین در هیپوتالاموس تا نرون های مغز پسین امتداد دارد که پپتیدهای اپیوئیدی درونزاد مغز پسین و تصویر های نرون های گاماآمبونوبوتیریک اسید(گابا) را بازداری می‌کند.نورنهای گابا در کلاهک قدامی مغز،نرون های دوپامین و دیگر میانجی های شیمیایی را بازداری می‌کند.

متغیرهای اجتماعی-فرهنگی

متغیرهایی که در اینجا مورد ملاحضه قرار می گیرند از سطح یکپارچه تا سطح مولکولی در تغییر بوده و در ارتباط با افزایش مصرف آغازین ماده و ادامه آن تا حد مصرف زیاد از حد می‌باشد.با شروع در مصرف الکل در سطح یکپارچه،متغیر بین ملیتی وجود دارد.بررسی های انجام شده در یک مطالعه طولی یا مقیاس وسیع نشان می‌دهد که تفاوت های زیادی در مصرف الکل وجود دارد.

در طول دوره (۱۹۵۰-۱۹۸۰)مصرف الکل در کشورها افزایش یافته است.ثانیاً تفاوت در مصرف با گذشت زمان کمتر شده است.همچنین بررسی ها نشان داده است که تفاوت های بین ملیتی در مصرف الکل به یکدیگر نزدیک شده اند.در گزارش دولینت^[۷۸](۱۹۷۸)بیشترین میزان مصرف الکل در فرانسه،اسپانیا و ایتالیا یافت شده است.نگرش های فرهنگی و الگوهای میخوارگی،احتمال مصرف بیشتر الکل و سوء مصرف آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.با توجه به مطالعاتی که درون یک کشور واحد انجام گرفته است(ایالات متحده).متغیر قابل ملاحضه ای در استفاده از مواد وجود دارد. میزان زیاد میخوارگی را در بین فروشندگان،کارکنان راه آهن و افرادی که در کار تجارت الکل هستند(مثل صاحبان رستوران،پیشخدمت های رستوران و مشروب فروش‌ها)یافت می شود.در تمامی این حرفه ها نوشیدن زیاد الکل بهنجار تلقی می شود.یعنی معمولا این عمل به عنوان بخشی از شغل حساب شده و الکل به راحتی در دسترس قرار می‌گیرد.همین طور استفاده از تنباکو در میان دانش آموزان دوران دبیرستان زیاد تر است آنهایی که در درس ضعیف هستند،مشکلات رفتاری دارند و علاقه مند به موسیقی هوی متال می‌باشند..همچنین آنهایی که بعد از مراجعت از مدرسه مراقب بزرگسالی ندارند اغلب از تنباکو استفاده می‌کنند.(ریچاردسون^[۷۹] و همکاران۱۹۸۲).در میان نوجوانان برای گرایش به استفاده از سیگار،همسالان نقش مهمی ایفا می‌کنند اما آنهایی که احساس لیاقت بالایی دارند از همسالان خود کمتر تاثیر می‌پذیرند.سرانجام اینکه سوء مصرف هروئین و کرک در میان کلیمیان رایج است و استفاده از ماری جوانا و مواد توهم زا به فعل گرایی اجتماعی و برخی ویژگی های دهه های آخر۱۹۶۰ارتباط دارد.در همه این موارد اعضاء گروه خرده فرهنگ،اغلب در معرض انواع استفاده دارویی قرار می گیرند.از طرف همسالان تحت فشار واقع می‌شوند و به انواع مواد به راحتی دسترسی پیدا می‌کنند.

متغیر دیگری در این زمینه که باید مورد توجه قرار گیرد رسانه است.ما با برنامه های تجاری تلویزیونی که در آن آبجو با مردان ورزشکار و زنان ملبس به لباس شنای تحریک کننده همراه می شود(در کشور ما گرچه چنین تبلیغاتی از تلویزیون پخش نمی شود اما آنهایی که به ماهواره و برخی فیلم های ویدئویی خارجی دسترسی دارند چنین تصاویری را مشاهده می‌کنند).پیام این تبلیغات است الکل سرگرمی را افزایش می‌دهد.

انواع مواد مخدر

انواع مواد مخدر که از برگ،گل،ریشه ی گیاهان و یا از طریق شیمیایی و صنعتی تهیه می‌گردد بیشمار و اهم آن ها عبارتند از:

الف-تریاک:این ماده که از گرزه ی خشخاش تهیه می شود در آب و هوای مختلف کشت و به وفور به طرز خاص و یا به صورت حبه مصرف می شود.مدتی که برای معتاد شدن به تریاک لازم است ثابت نیست به طور کلی استعمال مرتب ‌یک‌ماه برای اعتیاد کافی است.

معروف‌ترین مشتقات تریاک عبارتند از:

-مرفین:در سال ۱۸۰۵مرفین از تریاک تهیه شد.از هر کیلو تریاک یک کیلو مرفین تهیه می‌گردد که زیر جلد تزریق و یا از طریق دستگاه گوارش جذب بدن می شود.این ماده به علت اثر مخدری که دارد به نام یکی از خدایان یونان باستان(مرفینوس) که رب النوع خواب است نام گذاری شده است.مرفین برای تسکین درد در پزشکی مصرف می شود برای پیشگیری از اعتیاد،پزشکان حداکثر دو یا سه روز از این ماده استفاده می‌کنند.مرفین بعد از استعمال،در فاصله ۱۵تا ۳۰دقیقه اثرات تخدیری خود را به سیستم عصبی به جای می‌گذارد.

-هروئین:در سال ۱۸۹۸ هروئین(کلمه یونانی یعنی سمبل قدرت)از مرفین ساخته شد.هروئین به طریق شیمیایی در لابراتور های خاص با ترکیب آنهیدرید آسه تیک و مرفین تهیه می‌گردد.از هر یک کیلو مرفین ۹۰۰گرم هروئین به دست می‌آید که ۳تا۵برابر قوی تر از مرفین بوده و از راه استنشاق و یا تزریق زیر جلدی و یا خوراکی به مصرف می‌رسد.اکثر معتادین آمریکا و انگلیس و سایر کشور های غربی هروئین را با تزریق زیر جلدی مصرف می‌کنند.

عوارض هروئین،مرفین،تریاک وسایر مشتقات آن به شرح زیر است:

-عوارض روانی:پس از مصرف تریاک و مشتقات آن یک حالت رویایی خوش و انبساط خاطر خاطر آرامش درونی موقت به وجود می‌آید.فرد معتاد به مواد مخدر مذکور احساس مبهم و از زمان و مکان دارد.اثرات مذکور ۴ الی ۶ ساعت بیشتر دوام ندارد و پس از آن مرحله منفی فرا می‌رسد که معتاد مایل است ماده مصرف شده را زیادتر استعمال نماید.معتاد حالت غیرارادی ،تحریک پذیری و بیقراری دارد قیود اخلاقی و حس عاطفی از بین می رود،به زندگی بی تفاوت است.به هر وسیله که شده می‌خواهد ماده ی مورد نیاز خود را تهیه نماید.گاهی دچار توهم و هذیان شده به اعمال جنون آمیز دست می زند.

-عوارض جسمی:مرفین،هروئین و تریاک و سایر مشتقات آن انواع دردها را تسکین می‌دهد و پس از چند ساعت اثرات آن را از بین می‌برد.در صورت عدم دستر سی معتاد به مواد مخدر مورد نیازش،حالت خماری آغاز می شود.خمیازه،خواب آلودگی،عرق زیاد،ریزش آب از بینی و بی اشتهایی از علائم حالت خماری است چنان که بیش از ۴۸ساعت طول بکشد معتاد دچار حملات تشنج و لرزش شده و احساس سرما می‌کند.به استفراغ،اسهال،دردهای شدید شکمی،درد پشت،دست وپا و سردرد دچار می‌گردد.از خوردن آب وغذا امتناع می ورزد و در نتیجه وزن بدنش کم شده و معتاد احساس مرگ قریب الوقوع می‌کند.اعتیاد به تریاک و مشتقات آن میل جنسی را کاهش می‌دهد .غالبا عفونت محل تزریق در مرفین و هروئین،بیماری های ریوی و قلبی منجر به مرگ معتاد می‌گردد.