– تعیین نقش تاخیرگزارش حسابرسی صورت‌های مالی پایان دوره بر نقدشوندگی سهام

۱-۵- فرضیه تحقیق

– بین تأخیر گزارش حسابرسی صورت‌های مالی پایان دوره و نقدشوندگی سهام رابطه وجود دارد.

۱-۶- مدل تحقیق

LIQUIDITY_i,t=β_۰+β_۱ARL_i,t+β_۲SIZE_i,t+β_۳LEV_i,t +β_۴CRP_i,t +ε_i

۱-۷- متغیرهای تحقیق

LIQUIDITY نقدشوندگی سهام که در مدل فوق متغیروابسته می‌باشد.

ARLتاخیر گزارش حسابرسی که متغیر مستقل می‌باشد.

SIZE ، LEVو : CRP اندازه شرکت ،اهرم مالی و عملکرد شرکت متغیرهای کنترل می‌باشند.

۱-۸-‌ قلمرو تحقیق ( زمانی ، مکانی ، موضوعی)

۱-۸-۱- قلمرو مکانی: محدود به شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

۱-۸-۲- قلمرو زمانی: شامل ۵ سال از سال ۸۷ ۱۳تا سال۱۳۹۱

۱-۸-۳- قلمرو موضوعی: به موقع بودن گزارش حسابرسی صورت‌های مالی و نقدشوندگی سهام بورس.

فصل دوم

ادبیات تحقیق

۲-۱- مقدمه

نیل به اهداف بلند مدت اقتصادی در گروه عملکرد مناسب بازارهای مالی است و عملکرد مناسب بازارهای مالی به ویژه بازار سرمایه،در گروه وجود اطلاعاتی با کیفیت بالا است.افشای کارای اطلاعات برای استفاده کنندگان برون سازمانی به روشی قابل اتکا و به موقع،بر عهده گزارشگری مالی است.اطلاعات با کیفیت علاوه بر کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیریت شرکت و سرمایه گزاران بیرونی، عدم تقارن اطلاعاتی بین معامله گران بازار را نیز کاهش می‌دهد و احتمال این که سهام داران بتوانند در زمان مورد نظر و با قیمت منطقی روی سهام شرکت عملیات لازم را انجام دهند،افزایش می‌یابد.‌بنابرین‏ افشای اطلاعات می‌تواند ناکارایی اطلاعاتی را کم کرده و از این طریق بر بهبود شرایط بازار و افزایش نقدشوندگی سهام شرکت ها اثر گذار باشد.

نقد شوندگی سهام می‌تواند به عنوان معیاری برای کارایی بازار به خصوص به لحاظ اطلاعاتی مطرح شود و نقش مهمی در فرایند کشف قیمت بازی کرده و بر بازده مورد انتظار سهام نیز تاثیر گذار است.با توجه به نقش مهم نقد شوندگی سهام،شناخت عوامل مؤثر بر آن اهمیت دارد. از طرفی در سال های اخیر ورشکستگی های بزرگ و ناگهانی،کیفیت افشای اطلاعات در گزارش های سالانه را مورد تردید قرار دادند.‌بنابرین‏ آگاهی از اینکه کیفیت افشای اطلاعات چه اثری بر سایر متغیرهای بازار از جمله نقد شوندگی سهام تعیین و تشریح شود،می توان با وضع قوانین و الزاماتی در پذیرش شرکت ها و نحوه ارائه و افشای اطلاعات،به بهبود شرایط بازار کمک کرد. از این رو در این فصل ابتدا به متغیر نقد شوندگی، افشای اطلاعات و نظریه های مرتبط به آن پرداخته و در پایان مطالعات انجام شده آورده شده است.

۲-۲- نقد شوندگی

نقدشوندگی ر ا می توان به منزله توانایی خرید یا فروش مقدار دلخواه از اوراق بهادار به قیمت بازار و در یک دوره زمانی کوتاه مدت تعریف کرد. در سطح وسیع تر، نقدشوندگی برای توصیف سهولت انجام معامله بر روی مقدار زیادی سهام در مدت زمان معین بدون تاثیر قابل توجه در قیمت ها تعریف می شود(لی، ۲۰۰۶) همچنین لیو(۲۰۰۶) نقدشوندگی را توانایی معامله دارایی ها در مقادیر زیاد، با سرعت بالا، با هزینه پایین و با تأثیر قیمتی اندک تعریف ‌کرده‌است(مشکی، پورمحمد ضیابری، ۱۳۹۳: ۱۳۲).

ویمن(۲۰۰۵)^[۱] معتقد است،نقد شوندگی عبارت است از توانایی معامله سریع حجم بالایی از اوراق بهادار با هرینه پایین و تاثیر قیمتی ناچیز، ‌به این معنی که قیمت دارایی در فاصله میان سفارش تا خرید تغییر چندانی نداشته باشد کاهش هزینه های معاملات در گروه بهبود فعالیت هایی است که به رشد و تقویت سازوکارهای نظارتی بیانجامد( ابزاری و همکاران، ۱۳۸۶: ۲۲).

نقد شوندگی به معنای سرعت تبدیل سرمایه گذارای ها یا دارایی ها به وجوه نقد می‌باشد.اوراق بهاداری که در بورس اوراق بهادار با استقبال روبرو می‌شوند،می‌تواند حاکی از سرعت نقد شوندگی آن ها باشد(یحیی زاده فر،خرمدین، ۱۳۸۷: ۱۰۱ ).

نقد شوندگی را می توان این گونه تعریف نمود: نقد شوندگی دارایی ها عبارت است از توانایی معامله سریع و حجم بالایی از اوراق بهادار با هزینه پایین و تاثیر قیمتی کم.تاثیر قیمتی کم ‌به این معنی است که قیمت دارایی در فاصله میان سفارش تا خرید،تغییر چندانی نداشته باشد(آیتکن و همکاران۲۰۰۳).

این امر یک معیار چند بعدی است و از آن جا که هنوز معیار منحصر به فردی وجود ندارد که بتوان تمام ابعاد نقد شوندگی را نشان دهد لذا از چندین معیار مجزا که هر یک بیانگر یک بعد از نقد شوندگی است،استفاده می‌گردد.تاکنون معیارهای جایگزین بسیاری برای نقد شوندگی معرفی شده اند که از آن جمله می توان به ارزش معامله،حجم معامله،نسبت گردش حجم معامله و تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش اشاره نمود(اسلامی بیدگلی و همکاران،۱۳۸۷: ۱۶).

نقد شوندگی به عنوان توانایی بازار برای جذب حجم عظیم معاملات بدون ایجاد نوسان های شدید در قیمت تعریف می شود. یکی از ویژگی های اصلی بازار نقدینه (دارای نقد شوندگی بالا)، اندک بودن فاصله قیمت های پیشنهادی خرید و فروش است؛ بدین معنا که سفارش های خرید و فروش بازیگران بازار سرمایه، در کمترین زمان ممکن و با مناسب‌ترین قیمت اجرا می‌شوند (یحیی زاده فر، خرمدین،۱۳۸۷: ۱۰۱).

از مهم ترین عوامل مربوط به نقد شوندگی بازار سهام می توان به اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام اشاره کرد.هر چه اختلاف یا فاصله قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام کمتر باشد، خریدار و فروشنده زودتر به قیمت تعادلی می‌رسند و حجم معاملات سهام افزایش می‌یابد.این امر منجر به افزایش نقد شوندگی بازار سهام می شود(احمدپور،رسائیان ۱۳۸۵: ۲۹).

۲-۳- نقد شوندگی و معیارهای متداول سنجش آن

نقد شوندگی در بازارهای ثانویه، نقش تعیین کننده ای در موفقیت عرضه های عمومی^[۲] دارد و موجب کاهش هزینه و ریسک پذیره نویس ها ^[۳]و بازارگردان ها^[۴] می شود.همچنین هزینه سرمایه گذاران از طریق کاهش دامنه ی نوسا و هزینه های معاملاتی، کاهش می‌یابد.‌بنابرین‏ از دیدگاه کلان وجود بازارهای سرمایه نقد شونده برای تخصیص کارایی سرمایه ضروری بوده، موجبات کاهش هزینه ی سرمایه ناشران را فراهم می آورد.نقد شوندگی به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر بازار اوراق بهادار از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا عموماً نقد شوندگی نشان دهنده وضعیت محیط سرمایه گذاری و اقتصاد کلان است.از دیدگاه خرد، بازار سرمایه نقدینه توانایی جذب سرمایه گذاران مختلف با استراتژی های معاملاتی متنوع را نیز فراهم می آورد. عدم نقد شوندگی یک دارایی، مانع ازفروش به مـوقع آن در زمان افـت قیمـت کـل بـازار است( آکر، نوکس، ۲۰۰۱).

رایجترین معیارهای نقد شوندگی شامل عرض بازار^[۵] (گستره)، عمق بازار^[۶]، انعطاف پذیری بازار^[۷] و همچنین زمان^[۸](سرعت معاملات) هستند.