هادوک و جیمز (۲۰۰۲)تحقیقی ‌در مورد نحوه تامین مالی ۵۰۰ شرکت آمریکایی طی سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۳انتخاب نوع تامین مالی شرکت‌ها اساسا با توجه به ارزش گذاری سهام آن‌ ها در بازار صورت می‌گیرد و شرکت هایی که سهامشان زیر قیمت ارزش گذاری شده باشند، تامین مالی از طریق بدهی را ترجیح می‌دهند و نیز شرکت‌های سودآورتر از بدهی به عنوان منبع اصلی تامین مالی استفاده می‌کنند، یعنی شرکت‌های سودآور، بیشتر استقراض می‌کنند.آندرو بریمل (۲۰۰۳)بررسی نقش اطلاعات حسابداری در بر آورد ریسک سیستماتیک بررسیمتغیر‌های حسابداری فوق پیش از ۵۷ % تغییرات ریسک سیستماتیک را تبیین می‌کند.سزار (۲۰۰۹)بررسی الگوی مالکیت و روش های تأمین مالی در کشور فیلیپینبین تمرکز مالکیت و تأمین مالی از طریق ایجاد بدهی همبستگی مستقیم و معنی داری وجود دارد. یعنی سهام‌داران دارای قدرت کنترل در این کشور نمی خواهند کنترل خود بر شرکت را از دست بدهند. همچنین بین تمرکز مالکیت و سود آوری در بین شرکت های فیلیپینی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.پیمان (۲۰۰۹)بررسی حاکمیت شرکتی و روش‌های تأمین مالی کشورهای شرق آسیا(تایلند)بر طبق گزارش این تحقیق با استناد به مطالعه بانک جهانی بالاترین تمرکز مالکیت در دست سهام داران عمده در بین ۹ کشور آسیایی در شرکت های تایلندی با ۳/۳۵ درصد وجود دارد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین تمرکز مالکیت و سود آوری در شرکت های ثبت شده در بورس تایلند از نظر آماری رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین تمرکز مالکیت و روش تأمین مالی از طریق ایجاد بدهی رابطه مستقیم و معناداری دیده می‌شود و این نتیجه با فرضیه این که در شرکت های با تمرکز بالا سهام داران دارای قدرت کنترل نمی خواهند کنترل خود بر شرکت را از دست بدهند سازگاری دارد.

فصل سوم

روش تحقیق

۳-۱- مقدمه

در این فصل نوع و روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری، روش و ابزار گردآوری اطلاعات، روش‌های آماری مورد استفاده و قلمرو مطرح می­ شود.

۳-۲- روش تحقیق

این تحقیق از نظر طبقه بندی ‌بر مبنای‌ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر روش و ماهیت از نوع تحقیق همبستگی است. در این تحقیق هدف، تعیین میزان رابطه متغیرهاست. برای این منظور بر حسب مقیاس اندازه گیری متغیرها، شاخص مناسبی اختیار می‌شود (خاکی، ۱۳۸۸). مقیاس اندازه گیری داده ها مقیاس نسبی است. مقیاس نسبی بالاترین و دقیق ترین سطح اندازه گیری را ارائه می‌دهد. این مقیاس علاوه بر دارا بودن کلیه خصوصیات مقیاس‌های دیگر، از صفر مطلق نیز برخوردار است.

۳-۳- قلمرو تحقیق

۳-۳-۱- قلمرو موضوعی

این تحقیق از لحاظ قلمرو موضوعی شامل مباحث شیوه های تامین مالی و ریسک است، که در آن رابطه بین شیوه های تامین مالی درون سازمانی و برون سازمانی و ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک بررسی می‌شود.

۳-۳-۲- قلمرو مکانی

موضوع پژوهش از لحاظ قلمرو مکانی محدود به شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

۳-۳-۳- قلمرو زمانی

این تحقیق در برگیرنده اطلاعات مربوط به صورت‌های مالی شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی از ابتدای سال ۱۳۸۸ الی انتهای سال ۱۳۹۲ ‌می‌باشد.

۳-۴- روش‌های گردآوری داده ها

در این تحقیق، روش گردآوری داده های مربوط به ادبیات تحقیق روش کتابخانه ای (شامل اطلاعات موجود در هفته نامه ها، ماهنامه‌ها و سالنامه ها، کتب و مقالات مختلف و نشریات داخلی و خارجی) ‌می‌باشد. وهمچنین داده های مربوط به متغیرهای تحقیق از صورت‌های مالی حسابرسی شده شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از نرم افزار ره آورد نوین و مراجعه به سایت‌های مربوط به گزارش‌های مالی شرکت­ها استخراج می‌شود.

۳-۵- جامعه مطالعاتی و نمونه آماری

کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی ۱۳۸۸ الی ۱۳۹۲, جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل می‌دهند و به علت گستردگی حجم آماری جامعه و وجود برخی ناهماهنگی‌ها میان اعضای جامعه, شرکت‌های دارای شرایط زیر انتخاب می‌شوند:

1. 1. قبل از سال ۱۳۸۸ در بورس حضور داشته و تا پایان سال ۱۳۹۲ سهام آن ها در بورس مورد معامله قرار گرفته باشد.

1. 1. نباید در طول سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ وقفه عملیاتی قابل ملاحظه ای داشته باشند.

1. 1. در طول این سال‌ها تغییر سال مالی نداده باشند و اطلاعات مورد نیاز به منظور استخراج داده ها در دسترس باشد.

1. 1. جزء بانک‌ها و مؤسسات مالی, شرکت‌های سرمایه گذاری و واسطه گری و هلدینگ و لیزینگ نباشند, زیرا ساختار گزارشگری در آن‌ ها متفاوت است.

1. همچنین شرکت‌ها باید ‌سود ده باشند.

۱۰۰%

۵۲۱ شرکت

کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تا پایان سال ۱۳۹۲

۶۳%

۳۱۷ شرکت

شرکت‌های که در سال‌های ۱۳۸۸ الی ۱۳۹۲ در بورس حضور داشته اند

۷%

(۳۴شرکت)

شرکت‌های هلدینگ و واسطه گر مالی

۹%

(۴۷ شرکت)

شرکت هایی که پایان سال مالی آن ها منتهی به ۲۹/۱۲ نمی باشد.

۱۴%

(۶۸ شرکت)

تعداد شرکتهایی که اطلاعات مالی آن ها ناقص می‌باشد.

۱۳%

(۶۷ شرکت )

شرکت‌های دارای وقفه معاملاتی بیش از ۶ ماه

۲۱%
۱۰۱ شرکت
نمونه (جامعه واجد شرایط)

۱۰۱ شرکت از جامعه آماری جهت انجام آزمونها انتخاب شدند. دوره تحقیق ۵ سال متوالی می‌باشد ‌بنابرین‏ حجم نهایی نمونه ۵۰۵ سال-شرکت (۱۰۱*۵) می‌باشد.

۳-۶- مدل مفهومی تحقیق

متغیر وابسته متغیرهای مستقل

تامین مالی

جریان‌های نقد عملیاتی

ریسک سیستماتیک

رشد فروش

ریسک غیر سیستماتیک

متغیرهای کنترلی

سود انباشته

تسهیلات اعطایی بلند مدت

اهرم مالی

درصد سود تقسیمی

بازده دارایی

اندازه شرکت

۳-۶-۱- متغیر وابسته

• • ریسک سیستماتیک:

• ریسک غیر سیستماتیک:

بازده واقعی(): بازده سرمایه گذاری در سهام عادی، در یک دوره معین، با توجه به قیمت اول و آخر دوره و منافع حاصل از مالکیت، به دست می‌آید.منافع حاصل از مالکیت در دوره هایی که شرکت، مجمع برگزار کرده باشد به سهامدار تعلق می‌گیرد و در دوره هایی که مجمع، برگزار نشده باشد منافع مالکیت؛ برابر صفر خواهد بود. بازده سرمایه گذاری در سهام، با بهره گرفتن از رابطه زیر قابل محاسبه است:

R_it =

که در آن:

= قیمت سهام در پایان دوره t

مکتب کلاسیک

کلاسیک­ها نگرش بدبینانه­ای نسبت به تعارض دارند. در این میان پیروان مدیریت علمی معتقدند چنانچه کلیه امور بر اساس اصول و روش­های علمی تیلوریسم حل و فصل شود، دیگر محلی برای تضاد و برخورد باقی نمی­ماند. این مکتب مبتنی بر هارمونی و هماهنگی است و در آن، جایی برای تضاد و بر خورد میان افراد و گروه ­های مختلف وجود ندارد (کوکلان، ۱۳۵۸).

به طور کلی از دیدگاه نظریه مدیریت علمی و سایر کلاسیک­ها تعارض مانعی در برابر کنش ایجاد می­ کند و از این رو باید از میان بر داشته شود، نظریه پردازان مدیریت کلاسیک معتقدند که تعارض در نتیجه کوتاه در نظارت، کنترل، برنامه­ ریزی و اجرای کافی پدید می ­آید (ایزدی، ۱۳۷۹).

مکتب روابط انسانی

از دیدگاه نظریه پردازان روابط انسانی، مهم­ترین علت تعارض، نارسایی سیستم ارتباطات است؛ بدین معنی که افراد در اثر نواقص مجاری ارتباطات از قصد نیت و احساسات دیگران به درستی آگاه نمی­شوند و در نتیجه سوء تفاهم و اختلاف حاصل می­ شود. همچنین عواملی چون مدیریت و ضعف رهبری، عدم مدیریت مشارکتی، یا عدم مدیریت سازنده در جایی­که نیاز به آن است باعث بروز تعارض می­ شود (ایزدی، ۱۳۷۹).

” فالت ” دیگر نظریه پرداز این مکتب تعارض را به عنوان یک مسئله بد و زیان آور که بتواند در سازمان اختلال به وجود آورد، نمی­پندارد. به اعتقاد وی، هیچ سازمانی فارغ از تضاد و برخورد نیست. زندگی بدون تضاد و برخورد ملال­آور است (ایران نژاد، ۱۳۷۰).

مدیری که این دیدگاه را دارد انتظار وقوع تعارض در سازمان را دارد و باور دارد که تعارض در جای خود می ­تواند نتایج مثبت ایجاد کند. ولی به طور کلی این دسته از مدیران معتقدند که تعارض مضر است و به خاطر همین به تعارض واکنش نشان داده و نسبت به حل آن و یا از بین بردن موقعیت تعارض اقدام می­نمایند (پولنکت و آتنر، ۱۹۸۷).

نظریه بوروکراسی

مدل بوروکراسی کلاسیک بر این باور است که اجرای دقیق قوانین و مقررات، ساختار سلسله مراتبی، تقسیم کار بر اساس تخصص و مراعات سایر اصول بوروکراسی، ثبات و هماهنگی بین گروه­ ها و کارکنان را میسر خواهد کرد. شرایط کار در یک بوروکراسی، تسلط روحیه رسمی و رفتار شخصی بدون مهر وکین و حب و بغض شخصی، عاطفه و هیجان را ایجاب می­ کند (ایزدی، ۱۳۷۰).

نظریه رفتار اداری

از دیدگاه ” مارچ و سایمون ” به عنوان تئوری­پردازان این نظریه، تعارض عمدتاً˝و اساسا˝ یک مسئله فردی و خصوصی است؛ هر چند که دو فرد درگیر در تعارض گروهی می­شوند، در این نظریه نیز تعارض به عنوان یک واقعیت زندگی سازمانی مود پذیرش قرار گرفته است.

به نظر ” مارچ و سایمون ” در سازمان­ها با چهار اقدام عمده در مقابل تعارض واکنش نشان داده می­ شود: ” حل مسأله “، ” متقاعد سازی “، چانه زنی ” و ” سیاسی کاری ” آن­ها بر اساس عنایت خاصشان به “انتخاب عقلایی” به حل مسأله توجه بیشتری مبذول می­دارند و “متقاعد سازی” و “سیاسی کاری” را کما بیش نادیده می­ گیرند. ضمن اینکه تلاش­هایی را که برای بسط قواعد “چانه زنی” که از طریق نظریه بازی­ها صورت گرفته است، نیز مورد بررسی قرار می­ دهند (برترام^[۴۲]، ۱۹۶۴ به نقل از ایزدی، ۱۳۷۹).

نظریه سیستم­های اجتماعی

بر اساس این تئوری در اغلب موارد تعارض کنشی سازنده و وجود آن اجتناب­ناپذیر است. ” الوین ” که عنصر تنش- فشار را به مدل سیستم اجتماعی ” لومیز ” اضافه ‌کرده‌است در این مورد چنین می­نویسد: “در همه سیستم­های اجتماعی وجود عنصر تنش- فشار حتمی و اجتناب­ناپذیر است به لحاظ اینکه اعضا نمی ­توانند به طور همسان جامعه­پذیر باشند، هدف­ها هرگز نمی ­توانند کاملا˝ صریح باشند؛ و پایگاه – نقش­ها دقیقا˝ نمی ­توانند مشخص گردند. لذا همواره سیستم در معرض فشار واقع می­ شود. تنش، نمود رفتاری شرایط زیر فشار است (نائلی، ۱۳۶۴).

۲-۶٫ منابع تعارض

عوامل ایجاد­کننده تعارض در سازمان متعددند که در این قسمت به مهم­ترین آن­ها اشاره می­ شود:

تفاوت­های فردی

سرشت و طبیعت مردم متفاوت است. بعضی افراد پرخاشگر و سلطه جویند و برخی دیگر بی اراده و عده‌ای دیگر مدعی و اظهار کننده. یک کارگر ممکن است مشکلات را با درجه بالایی از استقامت تحمل کند ولی فرد دیگری ممکن است در رقابت شخصی نا­چیزی به طور عاطفی عکس العمل نشان دهد (هریس و هارتمن^[۴۳]، ۲۰۰۲).

تفاوت در ارزش­ها و اهداف

واحد­های تولید و فروش با یکدیگر تضاد دارند، چرا که واحد فروش بر تولید بیشتر تاُکید دارد تا ارزش فروش محصولات افزایش یابد، در حالی که واحد تولید، به تولید کمتر تاُکید دارد تا کیفیت محصولات مورد توجه قرار گیرد (مقیمی، ۱۳۸۵).

تفاوت­های ادراکی

ادراک افراد، آگاهی از رخدادها و حوادث یا اتفاقات در محیط است. کارگران رویدادهایی که آن­ها را در محیط کارشان محاصره می­ کند درک ‌می‌کنند و بر اساس همین ادراکشان از محیط ممکن است تعارض را توسعه دهند، یا اینکه از آن اجتناب کنند (هریس و هارتمن، ۲۰۰۲).

تضاد وظیفه ای

بین افرادی که دارای وظایف وابسته به هم بوده و در عین حال نقش­های نا سازگار با یکدیگر دارند، تضاد وظیفه ­ای به وجود می ­آید (مقیمی، ۱۳۸۵).

تفاوت­های عملکردی و خصوصیات سازمانی

چندین خصوصیت سازمانی در توسعه یا اجتناب از تعارض نقش دارند. برای مثال اندازه سازمان می ­تواند یک فاکتور برای توسعه تعارض باشد. وقتی تعداد مردم در یک واحد یا بخش سازمانی افزایش می­یابد، افراد یک قسمت کمتر با افراد ناحیه دیگر تماس پیدا کرده و خود را جدا از دیگر افراد تصور ‌می‌کنند. از دیگر خصوصیاتی که بر تعارض تاُثیر می­ گذارد، روش سازمانی مورد استفاده برای تعیین عملکرد سازمانی واحد است (هریس و هارتمن، ۲۰۰۲).

در محیط کاری تعارض ممکن است به علت محرک­های درون وابسته (تعارض منافع، تعارض منابع)، نیاز برای توسعه و حفظ شخصیت مثبت ( تعارض ارزش­ها)، نیاز برای توسعه و حفظ دانستنی­های پایدار و نگهداری اعتبار اجتماعی (تعارض اطلاعات) ناشی شود (گلفند^[۴۴]، ۲۰۰۸).

۲-۷٫ انواع تعارض سازمانی

ارتباط هم جوشی فکر- عمل، احساس مسئولیت افراطی و احساس گناه در وسواس

نظریات شناختی- رفتاری، افکار، تصاویر ذهنی و تکانه های ناخواسته مزاحم را نقطه شروع اولیه در پدیدایی افکار وسواسی می دانند (راچمن و سیلوا، ۱۹۷۸). در حالی که چنین افکاری به راحتی توسط اکثر افراد کنار گذاشته می شود اما، افراد زمانی برای شکل گیری وسواس های فکری به شکل بالینی آسیب پذیر تر هستند که به خاطر سوء تعبیر هایشان این افکار را بیش از حد مهم پنداشته و یا احساس مسئولیت افراطی ‌در مورد افکار خود داشته باشند(سالکوسکیس و همکاران، ۱۹۹۹؛ راچمن، ۱۹۹۷).

معمولا احساس گناه و احساس مسئولیت با هم تجربه می‌شوند و فردی که برای داشتن افکار منفی خاص یا جلوگیری نکردن از آسیب مرتبط با این افکار احساس مسئولیت می‌کند، احتمالا به خاطر داشتن چنین افکاری احساس گناه را نیز تجربه می‌کند.(راچمن، ۱۹۹۷). همان طور که اشاره شد نظریه پردازان شناختی بیشتر بر این باورند که احساس مسئولیت افراطی بیمار (سالکووسکیس، ۱۹۸۵) یا احساس گناه او (راچمن، ۱۹۹۳؛ ۱۹۹۷) به عنوان یک عامل تداوم بخش حلقه معیوب اختلال عمل می‌کند. در این الگو احساس گناه در کنار اضطراب و خلق افسرده از پیامد های ارزیابی منفی است که بیمار از افکار، تصورات و تکانه های ناخواسته خود دارد. راچمن (۱۹۹۳، ۱۹۹۷) ریشه این احساس گناه را در کشمکش و تضادی می بیند که میان نظام ارزشی و اخلاقی فرد و محتوای غیر اخلاقی یا پرخاشگرانه تکانه ها ویا افکار او وجود دارد. این امر باعث می شود که چنین فردی خود را شرور یا خطر ناک بپندارد. حتی با وجود اطلاع ازاینکه این افکار زاییده ذهنیت خود آن ها‌ است باز سرزنش خود در افراد وسواسی اجتناب ناپذیر است. این افراد نمی توانند سرزنش را به عوامل بیرونی معطوف کنند (فرایندی که منجر به خشم می شود تا احساس گناه) این نکته در بیماران وسواسی قابل توجه است که آن ها، خشم خودرا به سختی ابراز می‌کنند. علت این مشکل می‌تواند همین احساس مسئولیت افراطی و تمایل به سرزنش خود باشد (راچمن، ۱۹۹۷). سالکو وسکیس (۱۹۸۹) زمینه احساس گناه را که بیشتر مایل است از آن به عنوان احساس مسئولیت یاد کند تا احساس گناه، در طرح واره ها یا باور های ناکارآمد بیمار می بیند. باور هایی مانند اینکه ” من مسبب وارد شدن صدمه هایی هستم که به دیگران وارد می شود”. یا ” فکر کردن به یک موضوع با عمل کردن به آن برابر است”. چنین نظریاتی زمینه را فراهم می‌کند تا مفهوم “هم جوشی فکر- عمل” از قبل نظریات راچمن (۱۹۹۳) و سالکووسکیس (۱۹۸۵) شکل گرفته و به مرور مورد علاقه پژوهشگران حوزه اختلالات اضطرابی، خصوصاً اختلال وسواس قرار گیرد. تحقیقات اولیه نشان داده‌اند که سازه هم جوشی فکر- عمل دارای دوبعد اصلی است؛ هم جوشی فکر- عمل احتمال و هم جوشی فکر- عمل اخلاقی (راچمن، ۱۹۹۷). افرادی که حس مسئولیت افراطی دارند،گرایش بیشتری به درگیرشدن در همجوشی فکر- عمل نیز دارند( امیر و همکاران، ۲۰۰۱). در مقایسه با هم جوشی فکر- عمل اخلاقی، به نظر می‌رسد هم جوشی فکر – عمل احتمال، ارتباط ‌‌نزدیک‌تری با احساس مسئولیت در قبال جلو گیری از آسیب دارد. رفتار های اجباری به منظور جلو گیری از آسیب ممکن است بو سیله هم جوسی فکر – عمل احتمال بر انگیخته شوند (اکنون که من چنین فکری دارم، بایستی کاری برای جلو گیری آن انجام دهم. درغیر این صورت باید پاسخگو باشم). هم جوشی فکر- عمل اخلاقی به نظر می‌رسد به طور مستقیم با عقاید مسئولانه در رابطه با جلو گیری از آسیب رابطه نداشته باشد، زیرا در جلو گیری از آسیب وارد شدن به دیگران، هیچ گونه لطمه ای به خود پنداره شخصی وارد نمی شود ( پورفرج عمران، ۱۳۸۸). غیر از احساس مسئولیت در قبال جلو گیری از وقایع آسیب زا، نوع دومی از احساس مسئولیت در قبال داشتن افکار نافذ و مزاحم است. وقتی شخص اهمیت زیادی به افکار نافذ (به خصوص افکار نافذی که ماهیت پرخاشگرانه یا جنسی دارند) می‌دهد، این اهمیت دادن معمولا با این احساس که شخص به خاطر داشتن این افکار از لحاظ اخلاقی مسئول است ارتباط می‌یابد. در اینجا هم جوشی فکر- عمل اخلاقی بیش از هم جوشی فکر – عمل احتمال با این نوع احساس مسئولیت رابطه دارد (ریوم^[۱۵۰] و همکاران، ۱۹۹۵). هر دونوع احساس مسئولیت ممکن است با هر دو نوع هم جوشی فکر و عمل در موقیتی با هم تداخل داشته باشند. مثلاً فردی که معتقد است، داشتن افکار نافذ پرخاشگرانه یا جنسی که در قبال آن ها احساس مسئولیت می‌کند، بیانگر این مطلب هستند که او شخصی غیر اخلاقی است (هم جوشی فکر- عمل اخلاقی) درپی آن ممکن است ‌به این باور برسد که به سبب غیر اخلاقی بودنش به احتمال بیشتری کارهای بد را انجام خواهد داد (هم جوشی فکر- عمل احتمال) و او مسئول جلو گیری از آن ها‌ است (برل و استارسویچ، ۲۰۰۵). به نظر می‌رسد احساس گناه نیز هنگامی که سوگیری های هم جوشی فکر- عمل برانگیخته می‌شوند، افزایش می‌یابد(راچمن و همکاران، ۱۹۹۶). احساس گناه می‌تواند یکی از عواملی باشد که افراد را به سمت فعالیت های خنثی سازی بعد از افکار هم جوشی فکر- عمل، سوق می‌دهد (زو کر و همکاران، ۲۰۰۲). پژوهش های متعددی چه خارج از کشور و چه در داخل کشور، در خصوص ‌ارتباط احساس مسئولیت افراطی با احساس گناه و هم جوشی فکر- عمل و نیز ارتباط این متغیر ها یا نشانه شناسی اختلال وسواس فکری عملی، انجام شده و به نتایج تبیین کننده ی مهمی دست یافته اند(به عنوان مثال: ویلسون و چمبلس، ۱۹۹۹؛ بوچارد و همکاران، ۱۹۹۹؛ نیلر و بک، ۱۹۸۹؛ راچمن و همکاران، ۱۹۹۵؛ یورولماز، ییلماز و جنسوز، ۲۰۰۴؛ پور فرج عمران، ۱۳۸۸؛ بخشی پور و همکاران، ۱۳۹۰؛ امینی، دولتشاهی و پورشهباز، ۱۳۹۰ و…). که در قسمت ادبیات تحقیق به تفکیک بدان اشاره خواهد شد. اگرچه توجه به متغیر های متفاوت و متعدد در تبیین یک اختلال به پیچیدگی شناخت آن اختلال منجر می شود، اما نگاه عمیق به تمامی زوایای یک مسئله یکی از ویزگی های مهم هر فعالیت علمی است. از این رو در ادامه به تفاوت های نشانه شناسی اختلال وسواس فکری عملی و الگوی متفاوت شیوع آن ها درفرهنگ های مختلف اشاره می‌کنیم.

مسائل فرهنگی و شیوع علایم وسواسی در فرهنگ های مختلف

• • • از نظر وسیله نقلیه مورداستفاده: بر اساس نوع وسیله نقلیه مورد استفاده برای انجام سفر طبقه بندی می شود.

  

• از لحاظ نوع و محل اقامت: گردشگران را بر اساس نوع و محل اقامت، از نظر کیفی و کمی طبقه بندی می‌کند. مانند: گردشگران مقیم در هتل ها، مهمانپذیرها، خانه های ویلایی یا پانسیون های خانگی و..(جواهر زاده، ۱۳۹۰).

۲-۲-۴ انواع توریسم

بر اساس عوامل فوق الذکر انواع توریسم عبارتند از:

• • توریسم تندرستی(توریسم سلامت): مسافرت به دهکده های سلامت بدون دخالت پزشک. معمولا برای فرار از ازدحام شهرها یا از بین بردن تنشها و استرس و حتی برای استفاده بیشتر از نور خورشید(وفاق، ۲۰۰۷).

  

• • توریسم درمانی: استفاده از آبهای معدنی، نمک، لجن های طبیعی، مناطق آفتاب گیر تحت نظارت و مداخله پزشک.

• • توریسم پزشکی: مسافرت به منظور درمان بیماری و انجام جراحی زیر نظر پزشکان در مراکز درمانی که علاوه بر معالجه پیگیری بیمار را شامل می شود و در موارد زیر کاربرد دارد: اموری که در کشور فرد غیرقانونی است، مراقبت های ویژه که در کشور فرد امکان پذیر نیست، در مواردی که لیست انتظار برای معالجه فرد در کشورش طولانی مدت است، برای استفاده از خدمات بهداشتی ارزان یا رایگان(معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری ‌کلان‌شهر تبریز، ۱۳۹۱).

• • توریسم ورزشی: گردشگری را که حداقل ۲۴ ساعت در منطقه مورد بازدید بماند و هدف سفرش شرکت در فعالیت های مرتبط با ورزش باشد(وفاق، ۲۰۰۷).

• • توریسم ماجراجویی: شامل سفر به نواحی کوهستانی و ناهموار یا ورزش های ماجراجویانه مثل پانچو، کوهنوردی، صخره نوردی و پیاده سفر کردن از راه های ناهموار.

• • توریسم کشاورزی: شامل بازدید از مزارع و زمین های کشاورزی می‌باشد که به نوعی اقتصاد داخلی کشاورزی را حمایت می‌کند.

• • توریسم مجازی: سفر به طور فیزیکی انجام نمی شود بلکه کشف دنیا از طریق اینترنت، کتاب و تلویزیون صورت می‌گیرد.

• • توریستم زیست محیطی: توریسم دائمی که از محیط زیست تأثیر می پذیرد نظیر گردش در پارک های ملی.

• • توریسم فروشگاه کتاب: تلاش عامه مردم برای حمایت از فروشگاه های مستقل با تبلیغ آن ها به عنوان مقصد سفر و جذب گردشگران می‌باشد(معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری ‌کلان‌شهر تبریز، ۱۳۹۱).

• • توریسم آموزشی: شامل سفر به یک کشور جهت عضویت در یک مؤسسه آموزشی یا شرکت در کلاس‌های مورد علاقه شخصی می‌باشد. مثل کلاس‌های آشپزی، با حضور سرآشپزهای نام آور یا کلاس‌های صنعت گردشگری.

• • توریسم آثار باستانی: شامل بازدید از مکان‌های تاریخی یا صنعتی که از قدمت باستانی برخوردارند از جمله کانال‌های قدیمی، را ه آهن، میدان نبرد و… می‌باشد(جواهرزاده، ۱۳۹۰).

• • توریسم تفننی: توریست به صورت انفرادی یا گروهی در سرگرمی های مورد علاقه خود شرکت می‌کند و با افرادی که علایق مشابه یا تجربیاتی متناسب با آن ها دارند همسفر می‌شوند که معمولا به صورت گردش در باغ و گشت و گذار در پارک ها می‌باشد.

• • توریسم فراگیر: توریسم فراگیر یا توریسم برای همه، برای کلیه افراد بویژه افرادی که محدودیت هایی دارند یا از ناتوانی های جسمی رنج می‌برند، می‌باشد که در بعضی مناطق با بهره گرفتن از طرحهای دانشگاهی یا اصول توسعه اهداف دانشگاهی مطرح می شود.

• • توریسم دائمی: شامل افراد معمولی می شود که همیشه در تعطیلات با اهداف مالیاتی یا اجتناب از مقیم شدن در یک کشور به آنجا سفر می‌کنند.

• • توریسم سفری: نوعی خاص از گشت و گذار که شخص از سفر کردن بیشتر از رسیدن به مقصد لذت می‌برد(معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری ‌کلان‌شهر تبریز، ۱۳۹۱).

• • توریسم فضایی: شامل سفر به کرات و سیارات دیگر می‌باشد.

• • توریسم فرهنگی: طی این سفرها از میراث فرهنگی شهرها بازدید می شود. این نوع توریسم تجربیات خاص فرهنگی را نظیر توریسم موزه هنری دربر می‌گیرد و گردشگران می‌توانند در طول سفر از موزه های هنری دیدن کنند یا در بسیاری از مراسم فرهنگی شرکت نمایند.

• • توریسم ویرانه ها یا توریسم سیاه: شامل سفر به مناطق حادثه دیده و ویران شده است نه صرفا برای کمک بلکه برای بازدید از خرابه ها می‌باشد که البته اگر این بازدید ها کار امور امدادرسانی، نجات مصدومین و اقدامات مرمتی را به تأخیر بیندازد، مشکل آفرین خواهد شد.

• • توریسم نیاشناسی: گردشگری و سفر به منظور شناخت شجره نامه و پیشینه نیاکان.

• • توریسم افیونی: سفر به منظور تهیه یا مصرف مواد مخدر. جزیره گوا در هندوستان از مهمترین مقاصد این نوع گردشگری است(معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری ‌کلان‌شهر تبریز، ۱۳۹۱).

• • طبیعت گردی: همان‌ طور که از اسم آن هویدا است گردشگری به منظور بازدید از جلوه های طبیعت با حداقل خسارت به محیط زیست(جواهر زاده، ۱۳۹۰).

• • توریسم سخت: گردشگری که همراه با مخاطرات جانی است.

• • توریسم خاص: مخصوص معلولین یا بیماران با شرایط خاص

• • توریسم زیارتی: سفر به منظور زیارت مکانی مقدس

• • توریسم آبهای معدنی و چشمه ها: سفر برای دیدن و استفاده کردن از آبهای معدنی و چشمه های آب درمانی برای درمان بعضی بیماری‌های خاص و لذت بردن از این نعمت خدادادی.

• • توریسم تشویقی: مانند کارمندانی که به دلایل خاص از سهمیه تشویقی استفاده می‌کنند.

• توریسم حادثه جو: دیدن بعضی از موارد خاص مانند دیدن از یک کوه در حال آتشفشان و یا یک منطقه سیل زده و زلزله زده. خبرنگاران مصداق کاملی از این تک گروه هستند(معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری ‌کلان‌شهر تبریز، ۱۳۹۱).

۲-۲-۵ فواید گردشگری

گردشگری سبب ساز تعامل مابین فرهنگ ها، رشد اقتصادی و نیز افزایش تولید ناخالص ملی است. گردشگری عامل مؤثری در چرخش پولی و تولید سرمایه در کشور است. علاوه بر موارد فوق، گردشگری عامل مولد کار است. بسیاری از مشکلات مربوط به بیکاری جوانان در کشور ما مربوط به همین مسأله است. گردشگری نیازمند وجود هتل ها، مکان های تفریحی، ورزشی و…. است و با وجود این عوامل تا حد بسیار زیادی مشکلات بیکاری مرتفع خواهد گردید(زابو^[۱۱]، ۲۰۰۵).

گردشگری را می توان به عنوان راهکاری در جهت فرهنگ سازی، بهبود روابط بین فرهنگ های مختلف ونیز رشد اقتصادی عنوان نمود. چرا که سرمایه گذاری کشورها در بازارهای خارجی سبب سازرفع مشکلات بیکاری و طراحی ایده های نو برای تولید وسایل مدرن و مناسب می‌باشد. همچنین، گردشگری عامل اساسی در ورود و ظهور تکنولوژی های جدید است. زمانی که گردشگران به ایران مسافرت کنند و بازار را تشنه ی سرمایه گذاری در صنعت ببینند، قطعا به سرمایه گذاری ترغیب می‌شوند. باری بدین جهات امروزه گردشگری تأثیر بسزائی در رشد اقتصاد کشورها می‌یابد (معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری ‌کلان‌شهر تبریز، ۱۳۹۱).

Edward’s. D.Jبه وسیله، جک تامسون، ران گریگوری و ای دی مک ویلنی تأسيس شد. شرکت oracle هم به وسیله لاری ایسون و همزمان با شرکت Edward’s. D.j شرکت در سال ۱۹۷۷ تأسيس شدند. oracle اولین سیستم مدیریت پایگاه داده‌ای رابطه‌ای را نام SQL)زبان پرس‌وجوی ساختاری) را در سال ۱۹۷۹ معرفی کرد. در سال ۱۹۷۸ جان پان شرکتBaanرا در هلند به منظور ارائه خدمات مشاوره‌ای مالی و مدیریتی راه‌اندازی کرد.

در سال ۱۹۷۵ IBM سیستم حسابداری و مدیریت ساخت و تولید خود را با نام MMASمعرفی کرد که بیل رابینسون آن را جزء پیشگامان واقعی صنعت ERP می‌داند. که قادر بود دفتر معین کل و هزینه های هر شغل را به علاوه پیش‌بینی‌های به دست آمده از تبادلات تولید و موجودی را تهیه کند این سیستم همچنین قادر بود سفارشات تولید را با بهره گرفتن از سفارشات مشتریان محاسبه کند.

در آن زمانIBM تلاش می‌کرد تا نرم‌افزارهای جدید خود را با ارائه سیستم‌های سخت‌افزار جدید هماهنگ کند در سال ۱۹۷۸ سیستمIBM، یک مینی‌کامپیوتر و ارزان‌تر از مین‌ فریم‌های اولیه که شامل مجموعه‌ای جدید از نرم‌افزارهای کاربردی بود و با تنظیم ساخت و تولید، حسابداری و اطلاعات تولید و کنترل یا به اصطلاح MAPICS نامیده می‌شد را معرفی کرد. این نرم‌افزار یکپارچه کاربردی MMAS را به سطح دیگری با قابلیت دفتر معین کل، حسابهای پرداختی ورودی‌های سفارش و فاکتورهای، حسابهای دریافتی، تحلیل سیستم پشتیبانی و جمع‌ آوری اطلاعات حقوق، تعریف محصولات و تولید، مدیریت موجودی، برنامه‌ریزی احتیاجات مواد و کنترل تولید ارتقاء دارد.

توسعه سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای جدید سیستم‌های ابتدایی MRP را منسوخ کرد. با بهبود مستقر سخت‌افزارها و در دسترس بودن آن‌ ها با قیمت مناسب و روند رو به رشد بهبود نرم‌افزارها امکان اضافه نمودن کارکردهایی با قابلیت دسترسی به پایگاه داده مرکزی فراهم شد درحقیقت تکنولوژی جدید اجازه گسترش سیستم به منظور پشتیبانی از کارکردهای متنوع‌تر و در عین حال مزیت استفاده از یکپارچگی را می‌داد. درحقیقت با جایگزینی سریع دیسک‌های سخت محدودیت‌های فیزیکی پیش‌روی بسیاری از شرکت‌ها از جمله تولیدکنندگان نرم‌افزارهای MRP برداشته شد.

در سال ۱۹۷۸، SAPنسخه با قابلیت یکپارچگی بیشتری از نرم‌افزار خود را که سیستم SAP/2نامیده می‌شد معرفی کرد R/2 تمامی مزیت‌های تکنولوژی‌های مین فرم‌های زمان خود را که اجازه تعامل بین ماژول‌ها را می‌داد به علاوه قابلیت‌های اضافی مانند ردیابی سفارشات را نیز دارا بود.

۲-۱-۳ دهه ۱۹۸۰ MRP II:

در اوایل ۱۹۸۰ J.D Edward تمرکز و تلاش خود را برای نوشتن نرم‌افزاری برای نوشتن نرم‌افزاری برای سیستم IBM [38] آغاز کرد. این سیستم بسیار گزینه کم‌هزینه‌تری برای کامپیوترهای مین فریم بود. این سیستم دیسک درایوهای انعطاف‌پذیری به لحاظ ظرفیت را فراهم می‌کرد که برای کسب و کارهای با اندازه کوچک و متوسط مناسب بود، واژه MRP به جای برنامه‌ریزی احتیاجات مواد کم‌کم به عنوان برنامه‌ریزی منابع ساخت و تولید به کار می‌رفت. سرانجام واژه MRP II برای بیان قابلیت‌های سیستم جدیدتر ابداع شد. در نیمه دوم دهه ۱۹۸۰ میلادی سیستم MRP II که شکل توسعه‌یافته MRP بود توسط اولیور وایت معرفی شده در این سیستم علاوه بر اطلاعات موارد مورد نیاز، برای سایر منابع از جمله ماشین‌آلات و تجهیزات، پرسنل، ابزار، ظرفیت، انبار و… نیز برنامه‌ریزی انجام می‌شد.

بدین ترتیب بهره‌وری منابع و کارایی سازمان به شکل چشمگیری افزایش یافت، قبل هر سیستم MRP II در خودداری منطق MRP بود که حال به شکل کدهای مدرن تری بازنویسی شده بود.

هم زمان با این تغییر در حوزه کاربرد نرم‌افزارها، فشار رقابتی صنایع ساخت و تولیدی در دهه ۱۹۸۰ در سایه توجه به مسئله کیفیت و ظاهر شدن اساتید برگ آن شامل جوران، دمینگ، کراسبی، ایشیکاوا و دیگران تغییر پیدا کرد. استراتژی‌های ساخت و تولید در کلاس جهانی و تمرکز بیشتر بر کنترل فرایند، ساخت و تولید در کلاس جهانی و تمرکز بر کاهش هزینه های بالاسری تغییر پیدا کرد، چرخه بسته زمان‌بندی، گزارش‌گیری ارتقاء یافته‌تر از تولید کارگاهی ارتباط آن با زمان تحویل، زمان‌بندی و تامین به علاوه گزارش‌های هزینه‌ای با جزئیات بیشتر در سیستم جدید MRP II، به منظور پشتیبانی از این اولویت‌های جدید در نظر گرفته شده‌اند. در این دوره بود که کم‌کم یکپارچه‌سازی پکیچ‌های نرم‌افزاری به وجود آمد. ایده یکپارچه‌سازی کردن پکیچ‌های نرم‌افزاری از اینجا بود که می‌خواستند تراکنش‌های فروش، موجودی خرید، اطلاعات موجودی و حسابداری را به‌روز کند، این ایده بسیار نوآورانه بود و به کمک این ایده می‌شد چندین سیستم مجزا را به کمپانی‌ها در آن زمان برای بخش‌های مختلف خود در نظر می‌گرفتند را با یک سیستم‌ جایگزین کرد، IBM J.D. Edwardsسیستم ۳۸ و سیستم بعدی ۴۰۰ IBM AS را با هم معرفی کردند، با این سیستم‌ها در دوره های معینی از کار به شکل دسته‌ای مورد پردازش واقع شده و خروجی چاپی این سیستم‌ها وضعیت جاری این سازمان را نشان می‌داد. این کامپیوترهای کوچک IBAM به کمک زبان برنامه‌نویسی ۲PRG که یک زبان تراکنش‌گرا که توسط خود IBM توسعه یافته و مناسب پردازش دسته‌ای بود. برنامه‌ریزی شده بود. درعوض شرکت تجهیزات دیجیتال EC مینی‌کامپیوترهایی را که تحت سیستم‌عامل Unix چندکاربره کار می‌کرد را توسعه داد این توسعه جدید امکان دستیابی به تراکنش‌های آنی و لحظه‌ای از سیستم و در نتیجه امکان پشتیبانی بهتر از تصمیمات را با توجه به فراهم بودن گزارشات در هر زمان که مدیران اراده می‌کردند را می‌داد.

در اواخر دهه ۱۹۸۰، IBM, MAPICS به بالاترین میزان موقعیت خود رسید. در آن زمان تخمین زده می‌شد که حدوداً ۶۵% صنایع ساخت و تولید از سیستم‌های IBM 400 AS و ۳۸ استفاده می‌کردند. حتی IBM سیستم خود را برای تدریس در آن زمان سیستم MAPICS IBM دارای نواقصی بود از جمله اینکه در تابع حسابداری آن تولید از ماده خام به کار در جریان ساخت WIP و موجودی مطلوب تکمیل شد FGI به علاوه تراکنش‌های ارسال و دریافت به شکل مستقیمی در دفتر معین به شکل بلادرنگ منعکس نمی‌شد و درعوض تراکنش‌ها خلاصه شده و سپس در دفتر معین کل در پایان ماه آورده می‌شد.

با گسترش جهانی شدن Baan در ۳۵ کشور جهان شعبه ایجاد کرد در سال ۱۹۹۵، Baan دارای حدود ۱۸۰ مشتری جهانی و بیشتر از ۱۰۰۰ کارمند شد. با ادامه روند جهانی شدن people soft در کانادا، اروپا، آسیا،‌ آفریقا و آمریکای مرکزی و جنوبی دفاتری ایجاد کرد. سال ۱۹۹۲ سال انتشار نسخه R/3 و SAP بود. مشخصه اصلی تمایز R/3 از سیستم‌های ERP پیشین استفاده از معماری سخت‌افزاری server-client بود این معماری به سیستم اجازه می‌داد که بر روی دامنه متنوعی از پلتوزم‌های کامپیوتری مانند Unix و ویندوز NT اجرا شود. R/3 با رویکرد معماری باز طراحی شده بود که به کمپانی‌های دیگر Third-Partyاجازه توسعه های نرم‌افزارهایی که در SAP R/3 موجود بود را می‌داد. کامپیوتر (متعلق به شرکت های تجهیزات دیجیتال